TMMOB Peyzaj Mimarları Odası
TMMOB
Peyzaj Mimarları Odası
UCTEA CHAMBER OF LANDSCAPE ARCHITECTS
Mevzuat

BELEDİYE VE MÜCAVİR ALAN SINIRLARI İÇİNDE VE DIŞINDA PLANI BULUNMAYAN ALANLARDA UYGULANACAK İMAR YÖNETMELİĞİ

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Kapsam

Amaç

Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan ve planı bulunmayan alanlardaki yapılaşmaların fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun teşekkülünü sağlamaktır.

 

Kapsam

Madde 2- Bu yönetmelik Hükümleri

1) İmar planı bulunmayan ve/veya son nüfus sayımına göre nüfusu 10.000' in altında olan belediyelerin yerleşik alan sınırları içinde;

Nüfusu ne olursa olsun;

2) Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup da imar planı bulunmayan yerleşik alan (mahalle, köy ve mezralar) sınırları içinde;

3) Belediye mücavir alan sınırları dışında olup da imar planı bulunmayan köylerde ise bu Yönetmeliğin köy ve mezraların yerleşik alanları için getirdiği hükümler;

4) belediye ve mücavir alan sınırları içinde veya dışında mevcut imar planı ve yerleşik alan sınırları haricinde kalan alanlarda bu Yönetmeliğin yerleşme alanı dışında (iskan dışı) alanlar için getirdiği hükümler uygulanır.

(Kapsamı açıklayan izah şeması Yönetmeliğin sonuna eklenmiştir.)

 

İstisnalar

Madde 3- Mevcut imar planı ve Yönetmeliği bulunan yerler ile yeni imar planı yapılıp onaylanarak yürürlüğe giren yerlerde bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.

 

İKİNCİ BÖLÜM

Tanımlar

Madde 4- Bu Yönetmelikte adı geçen terimler aşağıda tanımlanmıştır:

1) Yerleşik alan: Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki imar planı bulunmayan mevcut yerleşmelerin (mahalle, köy ve mezralar) müstakbel gelişme alanlarını da içine alan ve sınırları Belediye Meclislerince karara bağlanan alanlardır.

2) Yerleşme alanı: İmar planı sınırı içindeki yerleşik ve gelişme alanlarının tümüdür. Diğer bir deyimle imar planının kapsadığı alandır.

3) Yerleşme alanı dışı (İskan dışı) alan: Her ölçekteki imar planı sınırı, yerleşik alan sınır ve köy ve mezraların yerleşik alan sınırları dışındı kalan alanlardır.

4)Belediye mücavir alan sınırları dışında kalan köy ve mezraların yerleşik alanı:Köy ve mezraların toplu olarak bulunduğu yerlerde mevcut binaların en dışta olanlarının dış kenarlarının (100) m. dışında geçirilecek bir çizginin içinde kalan ve sınırları İl İdare Kurulunca karara bağlanan alandır.

Daha önce Valiliklerince tespit edilmiş ve İl İdare Kurullarınca karara bağlanmış olan köy ve mezraların yerleşik alan sınırları geçerlidir.

5) Resmi bina: Genel, katma ve özel bütçeli idarelerle İl Özel İdaresi ve belediyeye veya bu kurumlarca sermayesinin yarısından fazlası karşılanan kurumlara ait olan ve bir kamu hizmeti için kullanılan binalardır.

6)Umumi bina: Resmi binalarla, köy, özel idare veya belediyelere ait olan ve bir kamu hizmeti için kullanılan binalarla i adet yerleri, eğitim, sağlık ve spor tesisleri, sinema, tiyatro gibi binalardır.

7) Bina cephesi:

a) parsel nizamında: binanın toprak üstündeki ilk katının parselin yol tarafındaki duvarının dış yüzüdür.

b) Köşe başı parsellerde: binanın kot aldığı yol tarafındaki toprak üstündeki ilk kat duvarının dış yüzüdür.

8) Bina derinliği: Binanın ön cephe hattı ila arka cephe hattının en uzak noktası arasındaki dik hattın uzaklığıdır.

9) Parsel cephesi: parselin üzerindeki bulunduğu yoldaki cephesidir. Köşe başına rastlayan parsellerde geniş yol üzerindeki kenar parsel cephesidir. İki yolun genişliklerinin eşit olması halinde dar kenar, parsel cephesidir.

10)Parsel derinliği: Parsel ön cephe hattı ile arka cephe hattı arasındaki ortalama uzaklığıdır.

11) Ayrık bina: İki yanı komşu parsellerdeki binalara bitişik olmayan binalardır.

12) Bitişik bina: İki yanı komşu parsellerdeki binalara kısmen veya tamamen bitişik olan binalardır.

13) Blok başı bina: İkiden fazla binadan oluşmuş blokta yalnız bir yanı komşu parseldeki binaya kısmen veya tamamen bitişik olan binalardır.

14) İkilik blok (İkiz bina): İki binadan oluşmuş bir blokta bir yanı komşu parseldeki binaya kısmen veya tamamen bitişik olan binalardır.

15) Bodrum kat: zemin kat altındaki kat veya katlardır.

16) Zemin kat: Taban döşemesi binaya kot verilen nokta seviyesinde veya bu seviyenin üzerinde olan ilk kattır.

17) Asma kat: Binaların iç yüksekliği en az 5.50 m olan zemin katında düzenlenen ve ait olduğu bağımsız bölümü tamamlayan ve bu bölümden bağlandı sağlayan kattır. Asma katlar iç yüksekliği 2.40 m. den az olmamak, yola bakan cephe ve cephelere 3.00m den fazla yaklaşmamak üzere yapılabilirler.

18) Normal kat: Zemin ve bodrum katların dışında kalan kat veya katlardır.

19) Son kat: Çatı ve çatı katları altında bulunan normal katların en üstte olan katıdır.

20) İmar mevzuatına aykırı yapı: Ruhsatsız yapılar ruhsat ve eklerine, fen ve sağlık kurallarına, kat nizamına, taban alanına, komşu mesafelerine, imar yoluna ön cephe hattına bina derinliğine, imar planı bölgeleme esaslarına aykırı olan komşu parsele veya imar planlarında yol, yeşil alan, otopark, gibi kamu hizmet ve tesisleri için ayrılmış alanlara tecavüz eden başkanının mülküne veya kesin işaat yasağı olan yerlere inşa edilen yapılardır.

21) Yapı inşaat alanı: Bodrumlarda iskan edilen katların %50'si ile, asma kat, çekme kat ve çatı katları, dahil iskan mümkün olan bütün katların ışıklıkları çıktıktan sonraki alanları toplamıdır.

Kapılı çıkmalar, açık ve kapalı merdivenler veya yapıya mahreç veren zemin kat dışındaki açık koridorlar yapı inşaat alanına dahildir.

Açık çıkmalar ve iç yüksekliği (1.80)m. yi geçmeyen ve sadece tesisatın geçirildiği tesisat galerileri ve katarı ve yangın merdivenleri ile müştemilat (garaj, kalorifer dairesi, kömürlük, kapıcı dairesi, sığınak vb) bu alana dahil değildir.

İskanı mümkün katlar ifadesi ile konut, işyeri, eğlence ve dinlenme yerleri gibi ikamete, çalışmaya ve eğlenmeye tahsis edilmek üzere yapılan katlar kastedilmektedir.

22) İnşaat alanı kat sayısı: İnşaat alanının imar parseli alanına oranıdır.

23) Arka bahçe mesafesi: Bina arka cephesinin parsel arka cephesine en yakın uzaklığıdır.

24) Konut dışı kentsel çalışma alanları: İçerisinde motel ve lokanta da bulunabilen akaryakıt satış ve bakım istasyonları, resmi ve sosyal tesisler, dumansız, kokusuz atık ve artık bırakmayan ve çevre sağlığı yönünden tehlike arzetmeyen imalathaneler ile patlayıcı, parlayıcı ve yanıcı maddeler içermeyen depoların yapılabileceği alanlardır.

25) Saçak seviyesi: binaların son kat tavan döşemesi üst kotudur.

26) Bina yüksekliği: Binanın kot aldığı noktadan saçak seviyesine kadar olan yüksekliktir. %33 meyilli çatı gabarisi içinde kalan çatılar, yüksekliği (100) m. yi geçmeyen korkuluklar, bacalar, merdiven gereçleri, asansör kuleleri, lüzumlu su depoları vb. elemanlar bina yüksekliğine dahil değildir.

28) Taban alanı kat sayılı: Taban alanının imar parseli alanına oranıdır.

29) Mevcut teşekkül: Bir yapı adasında inşa edildiği tarihte yürürlükte olan hükümlere uygun olarak yapılmış olup da halen o yerde uygulanması gereken plan ve mevzuata hükümlerine göre aynen veya ek veya değişiklik yapılmak suretiyle korunması mümkün olan yapılardır.

30) Ön izin: Belediye ve mücavir alan sınırları dışındaki plansız alanlarda yapılacak her türlü sanayi tesislerine, Valilikçe verilen izin belgesidir.

31) Azami bina alanı: Parsel içerisinde bina yapılması mümkün olan alandı.

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Yerleşme Alanları ile İlgili Genel Esaslar

Madde 5-Bu yönetmelikte yer almayan hususlarda lüzum ve ihtiyaca, civarın karakterine göre uygulanacak şekli takdire, belediye ve mücavir alan sınırları içende, Belediyeler dışında ise, Valilikler yetkilidir.

 

Madde 6- Anlaşılmayan veya anlaşmazlığa düşülen konularda Valiliklerin görüşü alınır ve bu görüşe uyulur.

 

Madde 7- Bu Yönetmelik esaslarına göre yapılacak bütün yapıların fen ve sağlık şartlarına ve ilgili diğer kanun, tüzük ve yönetmeliklerin hükümlerine de uygun olması mecburidir.

 

Madde 8- "Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik" hükümlerine göre yapılacak binalarda, bu Yönetmeliğin adı geçen Yönetmeliğe aykırı hükümleri uygulanmaz.

 

Madde 9- Kamu kurum ve kuruluşlarına ait yapılar, bu Yönetmeliğin iç ölçülerine, sanayi ve konut dışı kentsel çalışma alanlarında yapılacak yapılar ise bu Yönetmeliğin bina derinlik ve yüksekliklerine ait hüküm ve ölçülerine tabi değildir.

 

Madde 10- Ruhsat alınması gerektiği halde ruhsat alınmadan yapılan veya ruhsat ve eklerine aykırı olan yapılar İmar Kanunu ve Yönetmelik esaslarına uygun hale getirilmedikçe bunların tamir, tadil ve ilavelerine izin verilmez. Ancak bu gibi yapıların bulunduğu parsel içerisinde mevzuata uygun olarak yapılmış olan diğer binaların tamir tadil ve ilavelerinde veya yeniden yapılması mümkün olan yapılanda bu hüküm uygulanamaz.

 

Madde 11- Belediyeye ait yereler üzerinde otobüs durağı, büfe ,hela,trafo ve benzeri belediye hizmetlerinin görülmesi için, lüzumlu tesislerin inşaasına ancak belediyece mahsur görülmeyen hal ve şekillerde ve o yerin karakterini muhafaza etmek kaydı ile izin verilebilir.

 

Madde 12- Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce mevzuata uygun olarak ruhsat alınıp, yapılmasına başlanmış olan yapılara ruhsatnamedeki esaslara göre devam edilir. Ruhsat süresi yapıya başlanmamış olan yapılarda bu fıkra hükümleri uygulamaz.

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Parsel ve Yapılarla ilgili hükümler

Parsel Büyüklükleri

 

Madde 13- Yapılacak ifrazlarda oluşturulacak parsellerin minimum genişlik ve derinlikleri bu Yönetmeliğin ilgili hükümleri uyarınca bırakılması zorunlu bahçe mesafelerine, yapılacak binanın boyutları eklemek suretiyle tespit edilir. Bu hükmün uygulanmasında minimum bina cephesi olarak küçük sanayi siteleri ile (1) katlı çarşı yapılacak yerlerde (5.00) m. konut alanlarında (6.00)m. alınır Konut dışı kentsel çalışma alanlarında ise minimum parsel cephesi (40.00)m.'dir.

 

Bahçe Mesafeleri

Madde 14- Yapılacak yapıların:

1) Ön ve yol kenarına rastlayan yan bahçe mesafeleri minimum (5.00)m.'dir. Ancak mevcut teşekkülde bu mesafeler (5.00)m. den fazla ise bu teşekküle uyulur.

2) Bitişik olmayan yan cephelerde, çelik, kagir ve benzeri yapılarda minimum (3.00) m. diğer yapılarda ise minimum (5.00) m. mesafe bırakılması şarttır. 

3) Ön bahçesiz bitişik veya blok olarak teşekkül etmiş yerlerde, mevcut teşekküle uygun olarak yapılacak uygulamayı takdire Belediye yetkilidir. Ancak blok uygulamalarında blok her halükârda (40.00) m. yi aşamaz.

4) Arka bahçe mesafesi bina yüksekliğinden az olamaz 

 

İfraz ve Tevhid İşleri 

Madde 15- İfraz suretiyle yeniden oluşturulacak parsellerin kamuya ait bir yola cephesi bulunması şarttır. Yalnız çıkmaz sokaklara cephesi olan parseller ifraz edilemez. ifraz suretiyle çıkmaz sokak ihdas edilemez 

 

Madde 16- İfraz suretiyle meydana gelecek yol, otopark, yeşil alan gibi kamunun yararlanacağı yerler düzenleme ortaklık payı olarak ifraz edilen parsel alanlarının % 35 ini geçmemek şartı ile Belediye adına bedelsiz terkedilir. 

 

Parselde Birden Fazla Yapılıp Yapılamayacağı 

Madde 17- Binaların hepsi tek ruhsata bağlanmaz şartı ile parselde birden fazla bina yapılabilir. Bu takdirde yapılacak binaların arasındaki mesafeler (10.00) m. den az olamaz.

Bu tür yerlerde maliklerin talebi halinde tapu idareleri bu parseller üzerinde yatay kat mülkiyeti veya kat irtifakı tesis ederler.

 

Yapı Yerinin Tayini

Madde 18- Ayrık nizamına tabi olan yerlerde, bu Yönetmelik hükümlerine daya8nılarak tayin edilen azami bina alanını aşmamak, asgari bahçe mesafelerini muhafaza etmek şartı ile yapı yerini tayine ve daha uygun çözüm yolları bulmak amacı ile bir kaç dar parseli birlikte mütalaa ederek toplamı bina cephesi (20.00) m yi geçmemek şartı ile ikili veya üçlü blok tertibine Belediye yetkilidir. Bu işlem dolayısıyla civarın yapı karakterinin bozulmamasına dikkat edilmelidir.

 

Bina derinlikleri

Madde 19- 1) Bina derinlikleri

H

1=L-(K + ------) formülü ile hesaplanır.

2

Burada:

I= Bina derinliği

L=Parsel derinliği

K=Ön bahçe mesafesi

H=Bina yüksekliği'dir.

2)Yukarıdaki formüle göre bulunacak bina derinliği daha fazla olsa bile (40.00) m den daha fazla derinlikte bina yapılamaz ve her halükarda yapılacak binanın taban alanı kat sayısı %40'ı aşamaz.

3) formülün kullanılması sonucunda (10.00) m den az çıkan bina derinlikleri, arka bahçe mesafesi (2.00) m den az olmamak üzere (10.00) m ye çıkartılabilir.

Bina Yükseklikleri

Madde 20- 1) Yerleşik alanlarda yapılacak binalara yanındaki mevcut en yüksek bina yüksekliği kadar yükseklik verilir. Bu yükseklik (9.50)m yi (3) kat'ı geçemez.

2) İki yanındaki mevcut binaların yüksekliği daha az ise verilecek azami bina yüksekliği (6.50) m (2) kat'dır.

3) Hiç uygulama görmemiş yerlerde, yol genişliği ve ön bahçe mesafeleri dahil iki bina cephesi arasındaki mesafenin yarısından fazla olmamak kaydı ile 3 kat'a (9.50) m kadar yükseklik verilir.

4) Çekme ve çatı katı yapılamaz.

5) Meyilden dolayı birden fazla iskan katı kazanılamaz.

6) Zeminin döşemesi üst seviyesi tabii zemine (0.50) m den gömülü olan hacimler iskan edilemez.

 

Binalara Kot Verilmesi

Madde 21- Binalara parselin yüz aldığı yolun

1) Bordür taşı konulmuş ise binanın ön cephe hattı ortası hizasındaki bordür taşı üst seviyesinden,

2) Yol kaplaması yapılmış, bordür taşı konulmamış ise,bina ön cephe ortası hizasındaki yol kaplamasının en yüksek seviyesinden,

3)Yol kaplaması yapılmamış bordür taşı da konulmamış ise, yolun halihazır başlangıç ve bitiş noktaları arasında geçirilecek bir kırmızı hatta göre bina ön cephe ortası hizasından kot verilir.

4) Yol seviyesinden dolayı kat adedi arttırılıp eksiltilemez. Bunu sağlamak amacı ile yoldaki kat düzenini korumak için bina cephesi boyunca binada kademeler yapmağa ve her kademenin ön cephe ortası hizasından kot vermeye Belediye yetkilidir. Köşe başı parsellerde de aynı esasa uyulur.

5)Hiç uygulama görmemiş yerle ile ön bahçe mesafeleri (10.00) m. veya daha çok olan yerlerde binalara kot. binanın oturacağı tabii zemin ortalamasından verilir.

6) Zemin kat döşeme üst seviyesi binanın kot aldığı nokta seviyesinden aşağı düşürülemez. ve + (1.00) m. den daha yüksekte yapılamaz.

Bazı yapılarda Aranacak Şartlar

Madde 22- 1) Kerpiç binalar 1 bodrum ve 1 zemin kattan yani (3.50)m den hımış ahşap yarım ahşap ve yarım kâgir binalar 1 bodrum ve 2 normal kattan yani (6.50)m. den fazla yükseklikte olamaz.

2) Ahşap binalar bitişik olarak yapılamaz.

3)Hımış ve yarım kagir binalar, komşu hudutlarına temelden itibaren çatının her yerinde (0.50) m yükselen yangına dayanıklı duvar yapılması şartı ile bitişik olarak inşa edilebilirler.

4) Toplumun yararlanmasına ayrılan binalar çelik veya kagir olarak yapılar. Ancak mimari karakteri veya kullanma şart ve şekilleri itibari ile özellik arzeden yapılar bu hükme tabi değildir.

5) Her türlü binanın temel ve bodrum duvarının kagir olması mecburidir.

 

Çıkmalar

Madde 23- binalarda tesbit edilen azami bina alanı dışında aşağıdaki şartlarla kapalı veya açık çıkma yapılabilir.

1) Açık çıkmalar binanın her cephesinde, kapalı çıkmalar binanın yal8nızca ön ve arka ceplerinde yapılabilir.

2) Çıkmalar parsel sınırını taşamaz.

3) Arka ve yan komşu mesafesi içinde kapalı çıkma yapılamaz.

4) Arka ve yan komşu mesafesi içinde kapalı çıkma yapılamaz.

5) Ön ve arka cephelerde yapılacak kapalı çıkma genişliği (1.50) m den yan komşu mesafelerinde yapılacak açık çıkma genişliği (1.00)m den fazla olamaz.

6) Açık çıkma uzunluğu bina cephesinin 2/3 ünden fazla olamazı.

7) Bitişik nizamda bitişik olduğu komşu sınırın (2.00) m den fazla yaklaşamaz.

8) Çıkmanın (kirişler dahil) en alt noktasının zemine olan yüksekliği (2.40)m den az olamaz.

9) (0.20) m. yi geçmeyen motifler, denizlikler, bina saçakları ve zemininden yüksekliği (2.40)m. den az olmayan giriş saçakları, yatay olarak (0.60)m'yi geçmeyen güneş kesiciler çıkma sayılmaz.

 

Işıklıklar ve Hava Bacaları

Madde 24- Her müstakil ev veya dairede, en az 1 oturma odası ile yatak odalarının doğrudan doğruya hariçten ışık ve hava alması şarttır. Diğer odalarla mutfaklar ışıklıktan, yıkanma yerleri ve helalar hava bacalarından faydalanabilirler.

Işıklık ve hava bacaları ihtiyaç olan kattan itibaren başlayabilir. Bu ölçüler temiz ölçüler olup, ışıklık içinde balkon ve baca gibi ışıklık alanını küçültücü imalat yapılamaz.

 

Evlerde Bulunması Gereken Piyesler ve Ölçüleri

Madde 25- Her müstakil evde ve dairede en az;

1 Oturma odası

1 Yatak odası

1 Mutfak veya yemek pişirme yeri

1 Banyo veya yıkanma yeri

1 Hela

bulunacaktır. Üç veya daha az odalı ev veya dairelerde mutfak yerine yemek pişirme yeri yapılabilir. Yıkanma yeri ile hela bir hacimde olabilir.

Evlerde bulunması mecburi olan bu piyeslerden;

En az 1 oda (2.80 x 4.00)m.

Yatak ve çalışma odaları (2.10 x 2.80)m.

Mutfak veya yemek pişime yeri (1.50 x 2.00)m.

Banyo veya yıkanma yeri (1.20 x 2.00)m.

Hela (0.90 x 1.20)m.

Antre, ofis, koridor, yatak holü vb. geçitler (1.00 x 1.20)m.

Ölçüsünden daha küçük yapılamaz

 

İç Yükseklikler

Madde 26- 1) Genel olarak binalarda, içerisinde insan oturan, yatan, çalışan ölümlerin bitmiş tavan yüksekliği (döşeme kaplaması üstünden tavan sıvası ve varsa) dekorasyon kaplaması altına kadar) (2.409.' den az olamaz. diğer servis bölümleri ve iskan edilmeyen katların yüksekliği (2.20)m olabilir.

2) Düğün ve oyun salonları , kahvehane ve benzeri gibi insanları toplu olarak uzun süre içinde kaldığı bölümlerin yükseklikleri (döşeme kaplaması üstünden tavan sıvası ve varsa dekorasyon kaplaması altına kadar) ise (3.50)m' den az olamaz.

 

Pencereler

Madde 27- 1) Binalarda pencere boşlukları toplamı uygulama projesinden gösterilen net döşeme alanının %15'inden büyük olamaz. (Isı yalıtımı yönetmeliği hükümleri saklıdır)

2)Pencerelerin zemin döşemesi üst seviyesinden en az (0.90)m. yüksekten başlaması pencerelerin döşemeye kadar inmesi halinde (0.90)m. yüksekte sabit ve korkuluk görevi yapılabilecek bir kayıt geçirilmesi mecburidir.

 

Kapılar

Madde 28- 1) Kapı yüksekliği ana giriş kapılarında (2.10) m. den, oda ve servis kapılarında (2.00)m. den az olamaz

2) Kapı genişlikleri:

Daire kapılarında (1.00) m.den oda kapılarında (0.90.)m. den diğer kapılarda(0.70) m. den az olamaz.

3) Garaj, odunluk, kömürlük, depo, ve benzeri yerleri kapılarında yukarıdaki fıkraların hükmü aranmaz.

4) Binaların komşu parsele bitişik cephelerinde ilgili komşu parsel sahibinin muvafakatı alınıp. tapuya tescil edilmedikçe kapı ve pencere açılmaz.

 

Merdivenler

Madde 29- Bu Yönetmelikte sözü geçen umumi binalarla, otel, işhanı, büro, pasaj, çarşı ve benzerlerinin 1'den fazla katı olan ev ve apartmanların bağımsız bölümlerinin ortak merdivenleri ahşap olamaz.

Merdiven kolu sahanlık genişlikleri:

Yukarıda belirtilen binalarda ve 4'den fazla dairesi bulunan apartmanlarda (1.20)m.den diğer binalarda(1.00)m.den fazla olamaz (1(1.10) m.den az olamaz.

Bu ölçüler tek aileye mahsus evlerde (1.00) m. ye, çatı araları ve bodrum katları ile servis merdivenlerinde (0.70) m.ye kadar indirilebilir.

Merdiven evlerin bina cephesinden, çatıdan veya ışıklıktan direk ışık alması ve merdivenlerin çatıya kadar çıkartılması zorunludur

Merdiven basamaklarının ölçüleri:

1) Basamak yüksekliğini göstermek ve (0.18) m. den fazla olamamak ,

2) Basamak genişliğini göstermek üzere 2a+b=60 ila 63 formülüne göre hesaplanır. Ancak bu genişlik (0.25) m. den az olamaz. Balansmanlı merdivenlerde merkezden (0.15) m. den aşağı düşmeyecektir.

İmar Kanunu ile plan ve yönetmelik hükümlerine göre muhafazası mümkün olan binalarda kat ilavesi halinde, mevcut merdivenler bu Madde hükümlerine uymadığı takdirde bu konuda yapılacak işlemleri tayine,Belediye yetkilidir.

 

Bacalar

Madde 30- 1) Normlar bacaların iç genişlikleri en az (0.13x 0.13) m. olacak ve sıvanacaktır. Her katın bacası müstakil olacak ve her baca ancak bir mahal için kullanılacaktır. Şönt baca yapılamaz.

2) Kaloriferli bacaları projesine göre yapılır.

3) Kaloriferli binalarda konutların her dairesi için mutfak ve banyo dışında en az bir mahalde, işhanı ve benzeri binaların ise her katında en az bir baca yapılması mecburidir.

Kapalı Çarşılar Pasajları

Madde 31- 1) Bina alanı içinde yapılan geçitli kapalı çarşıların ve pasajların temiz iç yüksekliği (3.50) m. den, geçit genişlikleri ise (30.00) m. ye kadar uzunluktaki kapalı geçitlerde (3.00) m.den daha uzunlarında (4.00) m. den az olamaz.

2) Kapalı çarşıların ve pasajların en az 2 girişi olması şarttır. Ayrıca binada başka maksatlarda kullanılan bölümler veya katlar varsa buraların kullanılmasına ait giriş, asansör, geçit ve benzeri tesisler, çarşının kullanılmasıyla ilgili olan bu gibi tesislerden tamamen ayrı tertiplenir.

 

Sıhhi Tesisler

Madde 32- Umumi binalarla otel, işhanı ve benzerlerinden ihtiyaca göre en az(10) tonluk su deposu bulunacaktır. Bu gibi binalarda en çok 25 kişi için, sinema ve tiyatrolarda en çok 50 kişi için 1 kadın ve 1 erkek helası ile lüzumu kadar pisuar ve lavabo yapılması gereklidir.

 

Bodrumlar

Madde 33- 1) Meyilli veya yol kenarında set teşkil eden parsellerde bu Yönetmeliğin pencere, ışıklık ve diğer hükümlerine uygun olmak ve en az 2 oda ve 1 mutfağı, taban döşeme üst seviyesi tabii zemine (0.50) m.den çok gömülü olmamak şartı ile binanın kat aldığı seviyenin altında iskana tahsis edilen bodrum katı yapılabilir.

2) Binaların odunluk, kömürlük, kalorifer dairesi gibi müştemilat kısımları bodrum katlarda tertiplenir. Ancak zeminde su çıkması veya sert kaya olması halinde Belediyeden alınacak izin ile bu türlü müştemilat arka bahçelerde, yoldan görünmemek ve çatının en yüksek noktası tabii zeminden itibaren (2.50) m. den yüksek olmamak, esas binaya (3.00) m.'den fazla yaklaşmamak şartı ile yapılır.

 

Bahçe Duvarları

Madde 34- 1) Bahçe duvarlarının yüksekliği binaların yol tarafından ve yoldan bina cephe hattına kadar (1.00) m. yi gerisinde ise (1.50) m. yi geçemez, Bu duvarları üzerine yüksekliği (1.00)m. yi aşmayan ve görüşü kapatmayan parmaklık yapılabilir.

2) Fazla meyilli yerlerde uygulanacak şekli takdire belediye yetkilidir.

3) Okul hastane cezaevi ibadet yerleri, elçilik binaları, açık hava sineması ve benzerleri gibi özellik arz eden bina ve tesislerin bahçe duvarları ile sanayi bölgelerinde yapılacak şantiye binaları yıkılmadıkça yapıya kullanma izni verilmez.

 

Şantiye Binaları

Madde 35- Lüzum ve ihtiyaca göre inşaatın devamı süresinde kullanılıp yıkılmak üzere yapılacak şantiye binaları bu Yönetmelikte belirlenen şart ve ölçülere tabi değildir. Ancak şantiye binaları yıkılmadıkça yapıya kullanma izni verilmez.

 

Yapı Ruhsat İşleri

Madde 36- Yeni inşaat ilave ve esaslı tadil işlerinde; yapı ruhsatiyesi almak için yapı sahipleri veya kanuni vekillerince dilekçe ile yapılan müracaatlarda dilekçeye eklenmesi gereken tapu (istisnai hallerde tapu yerine geçecek belge) plan, proje ve resimleri aşağıda gösterilmiştir.

1) Tapu kayıt örneği,

Ruhsat verme aşamasında tapu kayıt örneği yerine geçen belgeler:

a-Tapu senedi.

b-Özel kanunlara göre tahsis yapılıp henüz tapu siciline kaydedilmemiş, ilgili kamu kuruluşlarınca verilemiş tahsis belgesi (14/6/1934 tarih 2510 ,11/6/1945 tarih 4753, 22/1950 tarih 5618,15.51959 tarih 775. 2/7/1986 tarih 1051 sayılı kanunlara göre),

c- Mülkiyete ait kesinleşmiş mahkeme kararı ve bu mahkeme kararına müstenit yetkili diğer makamlar tarafından verilmiş belge,

d- Kesinleşmiş kamulaştırma kararları

2)Mimari proje;

a- 1/500 ölçekli umumi vaziyet planı.

Binanın büyüklüğüne göre A-1 normuna sığmayan projelerde;

b- 1/50 veya 1/100 ölçekli temel, bodrum ve kat planları,

c- 1/50 veya 1/100 ölçekli cephe resmileri.

(Projenin 1/100 ölçeğinde hazırlanması halinde tatbikat projesi niteliğinde olacaktır.)

3) Statik proje;

a- Çelik karkas binalarda çelik yapı hesabı,betonarme binalarda betonarme hesap ve 1/20, 1/50, 1/100 ölçekli resimleri,

b)Asma çatılı binaların çatı hesabı ve projesi,

c) Belediye gerekli gördüğünde, tesisat planı, proje, resim ve hesapları

 

Kamuya Ait Yapı ve Tesisler

Madde 37- Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacak ve yaptırılacak yapılara, imar planlarında o maksada tahsis edilmiş olmak, plan ve mevzuata aykırı olmamak üzere mimari, statik, tesisat ve her türlü fenni mes'uliyetinin bu kamu kurum ve kuruluşlarınca üstlenilmesi ve mülkiyetin belgelenmesi kaydı ile avan projeye göre ruhsat verilir.

Devletin güvenlik ve emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin harekât ve savunması bakımından gizlilik arzeden yapılara, ilgili idareden alınan imar durumuna, kat nizamı, cephe hattı, inşaat derinliği ve toplam inşaat metrekaresine uyularak projelerinin kurumlarınca tasdik edildiği statik ve tesisat sorumluluğunun kurumlarına at olduğunun ilgili idareye yazı ile bildirildiği takdirde 36 ıncı maddede sayılan belgeler aranmaksızın yapı ruhsatı verilir.

Ancak, kamu kuruluşlarınca yapılan veya yaptırılacak olan enerji sulama, tabii kaynakları, ulaştırma ve benzeri hizmetleri ile ilgili tesisler ve bunların müştemilatı için ruhsat alınmasına gerek olmayıp, yatırımcı kamu kuruluşlarınca yazılı olarak ilgili idareye inşaata başlandığının bildirilmesi yeterlidir.

 

Proje Değişiklikleri

Madde 38- Ruhsatiyesi alınmış eni inşaat, ilave inşaat ve esaslı tadillerde sonradan değişiklik yapılmak istendiğinde,

1)Değişiklik binanın bütününde ise mimari projenin yeniden düzenlenmesi

2) bu değişiklik statik hesap ve projelerde de değişiklik gerektiriyorsa bunların da gerekenlerinin yeniden düzenlenmesi

3)Yapılacak değişiklik belirli katlara inhisar ediyorsa sadece bu kat planlarının bir katın belirli bir kısmına inhisar ediyorsa sadece bu kısmın tadil planının ibrazı yeterlidir.

 

Sanayi Yapıları

Madde 39- Her türlü sanayi yapısının inşaat, ilave inşaat ve esaslı adillerinde varsa bölge planı, çevre düzeni planı ve imar planına göre, planı olmayan yerlerde ise valilikçe yeniden ön izin koşullarına uygun olarak hazırlanacak 1/100 ölçekli avan proje ibraz edilir.

 

Esaslı Tamirler

Madde 40- Binanın plan ve görüşüne, statik bünyesine tesir etmeyen esaslı tamirle ruhsata tabi olup, bunlar için plan, proje resim ve hesap istenmez.

 

Adi Tamir

Madde 41- Derz, iç ve dış sıva, badana, boyu, oluk, dere, doğrama, döşeme ve tavan kaplamaları, elektrik, sıhhi tesisat, korkuluk, paratoner, pergole ve benzerlerinin tamirleri ile bölme duvarı, bahçe duvarı, baca ve saçak ve benzeri elemanlarının tamiri ve yoldan görünmeyen küçük ve basit kümes yapılması ruhsata tabi değildir.

 

İskele Kurulması

Madde 42- Cadde ve kaldırım üzerine iskele kurulmasına gerektiren hallerde ilgili idareye iskele kurulması için yazı ile müracaat edilmesi zorunludur. ve yeterlidir

 

BEŞİNCİ BÖLÜM

 

Belediye Mücavir Alan Sınırları Dışında Bulunmayan Köy ve Mezraların Yerleşik Alanlarında Uygulanacak Esaslar

 

İfraz ve Tevhid İşleri

Madde 43- Köy ve mezarlıkların yerleşik alanları içinde yapılacak ifraz işlemlerinde, parsel genişlikleri (10.00)m 'den parsel derinlikleri de (20.00)m. den az olamaz.

 

Madde 44- İfraz suretiyle yeniden ihdas edilecek parsellerin kamuya ait bir yola cephesi bulunması şarttır. Çıkmaz sokaklarda cephesi olan parseller ifraz edilemez. ifraz suretiyle çıkmaz sokak ihdas edilemez.

 

Madde 45- İfraz suretiyle meydana gelecek yol, otopark, yeşil alan gibi yerle düzenleme ortaklık payı köy tüzel kişiliği adına bedelsiz terkedilir. Bu oran parselin %35 inden fazla olamaz.

 

Bina Cephe ve İstikametleri

Madde 46- Bina cephe ve istikametlerinin, köy ve mezraların mevcut teşekkülü esas alınarak tayin ve tesbitine Köy İhtiyar Heyeti yetkilidir.

 

Komşu Mesafeleri

Madde 47- Komşu mesafeleri, civarın yapı düzeni ve karakteri9ne, yapılacak binaların münferit konut veya tarımsal işletme birimi (ahır,samanlık, arabalık vb) oluşumuna göre Köy İhtiyar Heyeti tarafından takdir ve tayin olunur.

 

Binalara Kot Verilmesi

Madde 48- Binalara parselin yüz aldığı yolun:

1)Bordür taşı konulmuş ise, binanın ön cephe hattı ortası hizasındaki bordür taşı üst seviyesinden,

2) Yol kaplanması yapılmış, bordür taşı konulmamış ise, bina ön cephe hattı ortası hizasındaki yol kaplamasının en üst seviyesinden

3) Yol kaplaması yapılmamış, bordür taşı konulmamış ise, yolun halihazır başlangıç ve bitiş noktaları arasında geçirilecek bir kırmızı hatta göre bina ön cephe ortası hizasından

kot verilir.

 

Yapı Artları

Madde 49- Parsel büyüklükleri hakkındaki hükümlere uymayan parsellerde,. uygun hele getirilmedikçe yeni yapı ve ilave yapı yapılmasına izin verilmez.

 

Madde 50- İfraz edilmedikçe bir parsel üzerine lüzumlu müştemilat binaları dışında birden fazla yapı yapılamaz.

 

Madde 51- Köy ve mezarların yerleşik alanlarında taban alanı kat sayısı (müştemilat da dahil) % 50’yi geçemez.

 

Madde 52- Köy ve mezarların yerleşik alanlarında 2 kat (6.50)m den fazla katlı bina yapılamaz. Meyilden dolayı birden fazla kat kazanılamaz.

Zemin döşemesi üstü tabii zemine (0.50)m den fazla gömülü olan hacimler ikamete tahsis edilemez.

 

Madde 53- Çatı yapılması halinde kiremit kaplamalı çatıların %33 meyille yapılması ve civarın karakterine uyulması lazımdır. saçaklar (1.20)m yi aşmayacak şekilde lüzumu kadar genişlikte yapılabilir.

 

Madde 54 Parsel dışına taşan çıkma yapılamaz. Çıkmalar, bitişik veya blok nizamında komşu sınırına (2.00)m den fazla yaklaşamaz. Saçaklar, (0.20)m. yi geçmeyecek çıkıntılar,bina içine dahil edilmemek şartı ile çıkma sayılmaz.

 

Madde 55- Her müstakil ve veya dairede en az:

1 Oturma odası

1 Yatak odası

1 Mutfak veya yemek pişirme yeri

1 Banyo veya yıkanma yeri

1 Hela

bulunacaktır.

 

Madde 56- Genel olarak konut, otel, işhanı, büro mağaza, dükkan ve benzeri içerisinde insan oturan, yatılan veya çalışan binaların taban döşeme kaplaması üzerinden tavan kaplaması altına kadar olan yükseklikleri (2.40)m den düğün ve oyun salonları, kahvehane ve benzeri gibi halkın toplu olarak uzun süre içinde kaldığı mahallerin yükseklikleri ise (3.50) m. den az olamaz.

 

Yapı Ruhsat İşleri

Madde 57- Köy ve mezarların yerleşik alanlarında sadece köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanlarca yapılacak konut, tarım ve hayvancılık amaçlı yapılar ile köy odası, köy camii ve benzeri köy ortak yapıları inşaat ve yapı kullanma iznine tabi değildir. Ancak, yapının fen ve sağlık kurallarına uygun olması ve Köy ihtiyar heyetinden izin alınması şarttır.

Madde 58- Yukarıdaki maddede sayılan yapılar dışındaki ruhsata tabi yapılara inşaat ve yapı kullanma izni, Valiliklerce veya Yeminli Serbest Mimarlık ve Mühendislik Bürolarınca verilir

Madde 59- ruhsatsız ve ruhsata aykırı yapılar hakkında 3194 sayılı İmar Kanunu hükümleri uygulanır.

 

Bina Projeleri

Madde 60- Ruhsata tabi yeni ve ilave inşaatlarla esaslı tamirleri için Valiliklerine veya Yeminli Serbest Mimarlık ve Mühendislik Bürolarına yapılacak müracaatlarda dilekçelere eklenmesi gereken mimari, statik ve tesisat projelerinden hangilerini ve ne ölçekte istenmesi gerektiği adı geçen idare veya bürolar tarafından, yapılacak binanın önemi nazarı dikkate alınarak takdir olunur.

 

Madde 61- Bu bölümde bulunmayan hususlarda bu Yönetmeliğin Dördüncü Bölümündeki hükümler geçerlidir.

 

ALTINCI BÖLÜM

Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde ve Dışındaki Yerleşme Alanı dışında Kalan (İskan Dışı) Alanlarda Uygulanacak Esaslar

 

İfraz ve Tevhit İşleri

Madde 62- İmar planı ve yerleşik alan sınırları dışında kalan alanlarda yapılacak ifrazlardan sonra elde edilecek her parsel (5.000)m2 den küçük olmaz. Bu parsellerin tapu kadastro veya tapulama haritasına bulunan veya var olan bir yola,yapılan ifrazdan sonra en az (25.00)m cephesi bulunması zorunludur.

 

Yapı Şartları

Madde 63- Bu yerlerde bulunan parsellerde sıhhî ve estetik mahzur bulunmadığı takdirde parsel sathının %5 'inden fazla yeri işgal etmemek ,inşaat alanları toplamı 2 katta (250) m2yi saçak seviyelerinin tabii zeminden yüksekliği h=6.50 m. yi aşmamak, yola,ve parsel sınırlarına (5.0)m. den fazla yaklaşmamak şartı ile bir ailenin oturmasına mahsus bağ veya sayfiye evler veya eğlence veya turizm tesislerim ile gibi tesislerin müştemilatı binaların yapılmasına izin verilebilir.

Ayrıca tarımsal üretimi korumak amacı ile üretimden pazarlamaya kadar tüm faaliyetleri içeren entegre tesis niteliğinde olmayan, mandıra, kümes, ahır, ağıl, su, ve yem depoları, hububat depoları, gübre ve slaj çukurları, arıhaneler, balık üretim tesisleri un (5.6.50) m. den fazla yaklaşmamak ve inşaat alanı kat sayısı % 55'i ve yapı yüksekliği h=6.50 m. yi geçmemek şartı ile yapılabilir.

Beton temel ve çelik çatlı ser'alar yapı yaklaşma mesafelerine uyulmak şartı ile inşaat alanı katsayısına tabi değildir.

Ayrıca bu tesisler hakkında Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı taşra teşkilatının uygun görüşünün alınması ve başka bir amaçla kullanılmayacağı hususunda tesis sahiplerince ilgili idareye noterlikçe tasdikli yazılı taahhütte bulunulması gerekmektedir.

Bu maddede anılan yapılar ilgili bakanlık ve kuruluşlarca hazırlanmış bulunan 1/50 veya 1/100 ölçekli tip projeler üzerinden yapılabilir.

 

Madde 64- İskan dışı alanlarda inşaat ve yapı kullanma izni ilgili idarece veya Yeminli Serbest mimarlık ve Mühendislik Bürolarınca verilir.

 

YEDİNCİ BÖLÜM

Yürürlük ve Yürütme

Madde 65- Bu Yönetmelik 3294 sayılı İmar Kanunu ile birlikte yürürlüğe girer 

 

Madde 66- Bu Yönetmelik hükümleri Bayındırlık ve İskan Bakanı yürütür.

 

  • MEVZUAT BÖLÜMÜNÜN KURALLARI
  • Burada yer alan içerik sadece siz ziyaretçilerimize mesleğimizle ilgili tüm mevzuata toplu olarak erişim sağlamak amacıyla derlenmiştir.
  • Mevzuat bölümü güncel tutulmaya çalışılmaktadır.
  • Ancak hukuki sorunların önemini dikkate alarak lütfen ayrıntılı ve güncel mevzuat için http://www.yargitay.gov.tr veya http://www.danistay.gov.tr adreslerini ziyaret ediniz.
  • MESLEKİ MEVZUAT LİSTESİ