TMMOB Peyzaj Mimarları Odası
TMMOB
Peyzaj Mimarları Odası
UCTEA CHAMBER OF LANDSCAPE ARCHITECTS

3 ARALIK DÜNYA ENGELLİLER GÜNÜ

3 ARALIK DÜNYA ENGELLİLER GÜNÜ
MERKEZ
03.12.2019

Kutuplaşmanın ve toplumsal çatışmanın yükseldiği günümüzde, bir arada yaşama kültürünü inşa ederken engelli bireyleri de kapsayarak "herkes için" tasarım ve planlamalar yapmak hem mesleki hem de vicdani yükümlülüğümüzdür.

3 Aralık 1992`de Birleşmiş Milletler tarafından uluslararası gün ilan edilen 3 Aralık Dünya Engelliler Günü, tüm dünyada engellilere yönelik farkındalık artıracak gündür. Günümüzde engellilik kavramı, algılanış biçimi fiziksel ve psikolojik farklılık sınırlarını çoktan aşmış olup; yaşlı, çocuklu, hamile, geçici rahatsızlıkları olan ve kente yabancı insanları da kapsayacak hale gelmiş ve "herkes için tasarım" boyutuna dönüşmüştür.

Bilhassa toplumun bir arada vakit geçirdiği kamusal alanlarda, tüm dezavantajlı grupları da kapsayacak, toplumun her kesiminin uyum ve refah içerisinde yaşayabileceği kamusal alanlar yaratılması giderek daha hayati önem taşımaktadır. Kutuplaşmanın ve toplumsal çatışmanın yükseldiği günümüzde, bir arada yaşama kültürünü inşa ederken engelli bireyleri de kapsayarak "herkes için" tasarım ve planlamalar yapmak hem mesleki hem de vicdani yükümlülüğümüzdür.

Her meslek grubunda engelliler için malzeme seçiminden tasarıma ve uygulamanın tamamlanmasına kadar tüm aşamalarda kendilerine sormayı alışkanlık edinmeleri gereken soru, "Engelli bireyler için de uygun mu?" olmalıdır. Bu noktada plan ve tasarım kararlarında katılımcı süreç, ihmal edilmemesi gereken bir adımdır.

Eşitlikçi ve sosyal toplumlarda gerek mekânsal gerek duyusal, her anlamda özgürlük ve erişim sağlamak, yerel ve merkezi yönetimlerin en temel ve terk etmemeleri gereken görevleridir. Her engelli birey için;

 

Birleşmiş Milletler‘in, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve Uluslararası İnsan Hakları Sözleşmeleri ile tanınan hak ve özgürlüklere herhangi bir ayrımcılığa uğramaksızın herkesin sahip olmasının sağlanmasını,
 
- Kamuda vasıfsız görevlerle istihdam edilip iş hayatının dışına itilmeden onurlu bir işte çalışması,
 
- Kamusal alanların ve yapıların evrensel tasarım standartlarına uygun olarak tasarlanması ve engellilerin kimseye muhtaç olmadan kamusal alanların ve araçların tümünü kullanabilmesi,
 
- Gerekli sağlık hizmetlerinin uygun koşullar ve desteklerle verilmesi, kimseye muhtaç olmadan barınma, bakılma, sağlıklı beslenme, sosyal ve rekreatif faaliyetlerini gerçekleştirebilmesi,
 
- Bilgiye engelsiz erişim ile eşit ve hatta "kapsayıcı öğrenim" hizmetinden faydalanabilmesi
 
- Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmenin gereklerinin bir an önce yerine getirilerek engellilere yönelik sözde tüm uygulamaların gerçek anlamda hayata geçirilmesi,

 

Öncelikli olarak talebimizdir.

Ergonomik ve antropometrik kıstaslar her türlü planlama, mimarlık ve mühendislik konusu kendi çerçevesi içinde tartışılmalı, bu kavramların meslek alanları ile bağlarını kuracak uzmanlar ve araştırmalar artmalıdır. Burada devlete düşen en önemli rol, araştırma sonuçlarına göre mutabakata varılan standartları mevzuatla çerçeveleyip yaptırım haline getirmektir. İlgili mevzuatın yürütmeye konması da yeterli gelmemekte yaptırımlarının uygulanması ve takibinin sağlanması da gerekmektedir.

Endüstri psikolojisi, ergonomi uzmanlığı, mühendislik psikolojisi alanlarında uzman kişilerin ülke çapında üniversitelerin lisansüstü programlarında yetiştirilmesi teşvik edilmeli ve istihdamı sağlanmalıdır.

Belediye ve kamu kuruluşlarının yasa ve yönetmeliklere ek olarak teknik şartnamelerle; TSE‘nin sunduğu standartlara, yerel şartları ve kendi engelli komisyonlarının fikirlerini katarak detaylandırmaları gerekmektedir. Kurumlarda engelli çalışanlar haricinde, engelliler konusunda uzman kişiler de istihdam edilmelidir.

Her birey küçük yaştan itibaren engellilere yaklaşım konusunda bilinçlendirilmeli, özellikle kamuda görev yapanlar bu konuda eğitilmelidir.

Toplum, engeller ortaya çıkmadan önce bilinçlendirilmeli, iş kazaları, afetler, aile kurma, günlük kazalar vb. hakkında daha donanımlı hale getirilmelidir.

İş güvenliği konusundaki olumlu gelişmelerin yanı sıra bu konudaki çabaların samimiyetine güvenilebilmesi için iş güvenliği uzmanlığı bağımsız bir denetleme unsuru haline gelmelidir.

Engel gruplarına yönelik tüm kuruluş, platform, STK ve kamu birimleri birbirini desteklemeli, beslemeli ve koordinasyon içinde olmalıdır.

Peyzaj Mimarları Odası bugüne kadar çeşitli etkinlikler gerçekleştirerek bu konuda farkındalık sağlamaya çalışmış bundan sonra da çalışacaktır. Daha önce düzenlenen Engelli Mimar ve Şehir Plancıları Sempozyumu, bu sene 13 Mayıs Ulusal Peyzaj Mimarlığı Günü`nde gerçekleştirilen Erişilebilirlik Eğitim Semineri, 1 Aralık 2019`da Ankara Kent Konseyi`nin düzenlediği ve 1. Genel Kurulu gerçekleşen Ankara Kent Konseyi Engelsiz Meclisi Genel Kurul Toplantısı`na da katılım göstererek konu hakkında hassasiyetimiz ve üzerimize düşen vazifeye hazır olduğumuz gösterilmiştir.

Daha sağlıklı ve engelsiz bir dünyaya kavuşma temennisi ile kamuoyuna saygıyla duyurur.

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası

13. Dönem Yönetim Kurulu

 

 

Okunma Sayısı: 278