1990‘lı yılların basından bu yana yeşili ve mavisiyle görenleri büyüleyen Amasra‘da bir süredir termik santral huzursuzluğu yaşanıyor. Peyzaj Mimarları bu ülkenin doğal kaynaklarının sermaye simsarları, Çin teknolojileri ve gözü dönmüş sanayi yatırımlarına terk edilemeyecek kadar önemli olduğunu biliyorlar...

Amasra‘da Neler Oluyor?

1990‘lı yılların basından bu yana yeşili ve mavisiyle görenleri büyüleyen Amasra‘da bir süredir termik santral huzursuzluğu yaşanıyor.  Bir taraftan rüzgar potansiyeli ile ülkede önemli bir yere sahip Amasra‘nın termik santral gibi bölgenin turizm ve doğal yapısı ile önemli geçim kaynaklarından olan balıkçılığın feda edileceği bir süreç yaşanıyor. Bartın ve Amasralılar turizmle kalkınma isteklerini her platformda söylerken ve yine uzmanların ise biyolojik çeşitliliği ve zengin yaban hayatıyla Dünya Doğayı Koruma Vakfı‘nın (WWF) Türkiye‘de acil korunmaya alınması gereken dokuz bölgeden biri olarak seçtiği ve Temmuz 2000‘de o dönemki Orman Bakanlığı‘nın 33. milli park ilan ettiği Kastamonu-Bartın Küre Dağları Milli parkı sınırında termik santral kurulmasının çevreyi tahrip edeceğini savunuyor.

Çin Firması Datong Coal Mina Group Foreign Trade Economic Cooperation Co. Ltd. Firması ile Türk Hema A.ş.‘nin Bartın‘ın Amasra İlçesinde Ortaklaşa Yürüttükleri Kuyu Açma, Kömür ve Metan Gazı Çıkartma ve Termik Santral Kurma Çalışmaları 22 Temmuz seçimlerinde de bugunkü iktidar partisi yöneticileri tarafından doğaya saygılı termik santral ile beraberinde göçü önleyip istihdam yaratacağız sözleri ile anılmıştı.

Bartın Eski belediye Başkanı, şimdiki CHP Milletvekili Rıza Yalçınkaya ise Meclise verdiği araştırma Önergesinde, Bartın‘ın ekonomisinin tarıma, sanayiye ve turizme dayalı olduğu, kurulması düşünülen santralin; ilin tarımı, hayvancılığı, balıkçılığı ve turizmi dikkate alındığında, "götürdüklerinin getirdiklerinden daha fazla olacağı"nın  belirtmişti. Bartın‘a gönül verdiklerini söyleyen her iki milletvekilinden hangisi doğru söylüyor?

Birkaç çarpıcı nokta ile buna yanıt verelim;

•-         Santralin kurulacağı bölgedeki tarım toprakları, tarla bitkileri, bitki örtüsü, deniz canlıları santralden çıkan külden, temizlenmeden denize verilen soğutma sularından zarar görecek

•-         Ülkemizdeki diğer termik santrallerde yaşanan filtre uygulanmayışından kaynaklanan halk sağlığı tehdidi Amasra ve Bartın‘ı vuracak

•-         Batı Karadenizin nadi kıyı ekosistemlerinden kıyı kumulları hakim rüzgar, deniz akıntıları vb nedenlerle kilometrelerce batısındaki Çatalağzı termik santrali küllerinden bile olumsuz etkilenirken, bu olumuz etkinin şiddeti artarak Amasra ve doğusundaki koylar ve kıyı kumullarını tehdit edecek

•-         Yapılan araştırmalar göstermektedir ki termik santraller çevreyi 16  faktörde etkilemektedir. Bunlardan bazıları;

•·         Baca Gazları, baca külleri, asit yağmurları

•·         Stok sahası külleri

•·         Kül barajları, siloları ve nakil bant hattı

•·         Santral sahasının doğal peyzaj olumuz etkisi

•·         Kömür işletme, depolama, nakil sahaları

•·         Atık sular

•·         Termik etki ve küresel ısınmanın su kaynakları, yaban yaşamı ve deniz ekosistemine etkileri

Biz Peyzaj Mimarlarına göre;

•-         Küre Dağları Milli Parkı tüm dünyanın gözü önünde Uluslar arası kriterlere uygun öneri alan olarak belirlenmişken, en yakın noktasının kuş uçuşu 10 kmden az olduğu Termik Santral olası yerinin tüm dünyanın dikkatleri Türkiye üzerine çekeceği bir gerçektir,

•-         30 yıl ömrü olacak bir termik santrale Fatih‘in Çeşm-i Cihan (Dünyanın Gözü) Amasra‘sının 4000 yıllık tarihi feda edilemez,

•-         Bölgenin gerek deniz, gerekse mağaralar, yaylalar, tatlı su kaynakları ve Bartın Irmağından kaynaklanan turizm potansiyeli göz ardı edilmemelidir,

•-         Bölgenin sanayide istihdam olanakları, turizmde ve tarımda istihdam edilen nüfus ile karşılaştırılmalı, bilimsel raporlar, ilgili meslek kuruluşları ve üniversitelerden oluşacak bir kurul ile termik santralin vereceği zararlar, uluslar arası mevzuata uygunluk vb konular araştırılmalıdır,

Peyzaj Mimarlarının ülkemizin azalan değerlerini korumadaki kararlılığı tamdır. Karadenizde biyolojik yaşamı tehdit edecek, halk sağlığını tehlikeye sokacak, sonuçları yıllarca hissedilecek bu kısa süreli yatırıma Peyzaj Mimarları "Hayır" demektedir.

Çünkü Peyzaj Mimarları ;

Türkiyenin , taraf olduğu "Avrupa‘nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma (Bern) Sözleşmesi", "Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi" ve "Akdeniz‘in Kirliliğe Karşı Korunması (Barselona) Sözleşmesi" ile nesli azalan canlı türleri ile bunların yaşam alanlarını korumakla yükümlü olduğunun,

AB‘nin çevre sektöründeki en önemli hukuki araçlarından ikisinin Habitat Direktifi ve Kuş Direktifi olup kıyılardaki doğal yaşam alanlarının yapılaşmaya açılması, tahrip edilmesi, doğal niteliğinin değiştirilmesinin söz konusu direktiflere doğrudan uyumsuzluk ve tezatlık oluşturduğunun,

Ülkemiz tarafından 2000 yılında benimsenmiş ve 2004‘de uygulamaya geçmiş Avrupa peyzajlarının korunması, geliştirilmesi, planlaması ve yönetimini amaçlayan "Avrupa Peyzaj Sözleşmesi" kapsamında doğal, kırsal, kentsel ve kent çevresindeki peyzajları korumak, yönetmek ve planlamak üzere yerel ve bölgesel, ulusal ve uluslar arası düzeyde politikaların oluşturulması ve önlemler alınmasını taahhüt ettiğimizin, farkındadır;

Ve Peyzaj Mimarları bu ülkenin doğal kaynaklarının sermaye simsarları, Çin teknolojileri ve gözü dönmüş sanayi yatırımlarına terk edilemeyecek kadar önemli olduğunu bilmektedir.