CENAL Enerji Santrali (1320 MWe) ve Derin Deniz Deşarjı" adlı proje hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı`nın 10.12.2013 Tarih ve 3258 sayılı işlemiyle verilen ÇED OLUMLU kararının, Anayasaya, çevre hukuku ve planlama ilkelerine, yargı kararlarının uygulanması zorunluluğuna, nedeniyle iptaline, idari işlemin uygulanmasından telafisi güç ve imkânsız zararlar doğacağından yürütmesinin durdurulması talebimizi yargıya taşıdık.

Çanakkale İli, Biga İlçesi, Karabiga Beldesi sınırları içinde, Kadıoğlu Mah. yakınlarında Cengiz Enerji San. Tic. A.Ş. tarafından tesis edilmesi planlanan "CENAL Enerji Santrali‘nin ulusal elektrik şebekesi ile bağlantısının yapılmasının planlandığı CENAL TES-LAPSEKİ II EİH projesi için verilen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı`nın 19.11.2013 Tarih ve 3238 sayılı işlemiyle verilen ÇED OLUMLU kararından sonra "CENAL Enerji Santrali (1320 MWe) ve Derin Deniz Deşarjı"(1320 MWe) ve Derin Deniz Deşarjı" projesi hakkında 10.12.2013 Tarih ve 3258 sayılı işlemiyle verilen ÇED OLUMLU kararın uygulanmasından telafisi güç ve imkânsız zararlar doğuracak olması nedeni ile yürütmesinin durdurulması ve iptali talebimizi yargıya taşıdık.

Çanakkale İli, Biga İlçesi, Karabiga Beldesi sınırları içinde, Kadıoğlu Mah. yakınlarında Cengiz Enerji San. Tic. A.Ş. tarafından tesis edilmesi planlanan "CENAL Enerji Santrali‘nin ulusal elektrik şebekesi ile bağlantısının yapılmasının planlandığı CENAL TES-LAPSEKİ II EİH projesi için verilen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı`nın 19.11.2013 Tarih ve 3238 sayılı işlemiyle verilen ÇED OLUMLU kararını geçtiğimiz haftalarda yargıya taşımıştık.

Bu kez de "CENAL Enerji Santrali (1320 MWe) ve Derin Deniz Deşarjı" adlı proje hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı`nın 10.12.2013 Tarih ve 3258 sayılı işlemiyle verilen ÇED OLUMLU kararının,  Anayasaya, çevre hukuku ve planlama ilkelerine, yargı kararlarının uygulanması zorunluluğuna,  nedeniyle iptaline, idari işlemin uygulanmasından telafisi güç ve imkânsız zararlar doğacağından yürütmesinin durdurulması talebimizi yargıya taşıdık.

Odamız, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Çanakkale Şubesi,  Biga Çevre Derneği, Madra Dağı ve Kaz Dağı Belediyeler Birliği, Karabiga Temiz Doğa Derneği ve Karabşga`da ikamet eden yurttaşlarımızın da katıldığı dava sürecindeki gerekçelerimiz;  söz konusu bölgede  7`ye yakın termik santral kurulmak programının varlığından duyulan endişedir. 

Bölgedeki termik santral projelerinden bir kısmı üretim aşamasına geçmiştir. Bölgede ayrıca, faal taş ocakları, çimento fabrikaları ve diğer sanayi kuruluşları bulunmaktadır.  Anılan faaliyetin hayata geçirilmesi durumunda, Çanakkale ilinin tarımsal ve ekonomik potansiyellerinin yanı sıra, bu bölgenin doğal varlıklarının, ekolojik dengesinin, ekosisteminin de olumsuz yönde etkileneceği ve planlı yatırım olmadığı yönündedir.

Termik santral faaliyetinin yürütüleceği alanın sınırları içerisinde ve çevresindeki yaşam alanlarında ikamet eden yurttaşların sağlığı açısından olumsuz etki yaratmanın yanı sıra, yurttaşları yaşam alanlarından göç etmek zorunda bırakacaktır.  Bu nedenle, dava konusu idari işlem, Karabiga`lı yurttaşlar açısından yaşam alanlarının tahrip edilmesi, kirletilmesi, yaşanılmaz hale getirilmesi, göçe zorlanmaları gibi durumlara sebebiyet verecek olması nedeniyle kaygı uyandırmaktadır. Bu anlamda, dava konusu işlem ile ÇED Olumlu kararı verilen faaliyetin hayata geçirilmemesinde davacıların aktif  hukuki menfaatleri bulunmaktadır.

Doğayı kirleten, bölgedeki tarımsal hayatı, turizm sektörünü olumsuz yönde etkileyen, bölgedeki heyelan tehlikesinin gerçekleşmesine,  bölgedeki ormanların tahrip edilmesine sebep olan bir faaliyet; kurulu olduğu alanı yaşanmaz hale getirmektedir. Bu durum, o civarda yaşayan insanların göç etmelerine sebebiyet verecektir. Bir kentin ya da bölgenin yoğun göç dalgalarına uğrayacak olması, yaratacağı sorunlar nedeniyle o kent veya bölgede sosyal, ekonomik ve toplumsal yaşamda olumsuz etki değerleri tartışılmaksızın faaliyetler devam etmektedir.

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası,  ülkemizde ve dünyada doğal, kültürel ve tarihi varlıkların korunması için peyzaj mimarlığı bilimi ve etiği çerçevesinde çalışmalar yapmak, peyzaj mimarlığı alanında, kentleşme ve sanayileşme süreçleri ile birlikte ülke tarımı ve tarımsal üretim kaynaklarının korunması, geliştirilmesi, işletilmesi ve verimli kılınması, kırsal nüfusun toplumsal ve ekonomik kalkınmasının sağlanması, kırsal ve tarımsal gelişime yönelik strateji, politika, program ve proje oluşturulması çalışmalarına katkıda bulunmak amacıyla her türlü girişim ve etkinlikte bulunmak görevimizi bir kez daha yerine getiriyoruz.

Tespitlerimiz; Çanakkale İli, Biga İlçesi, Karabiga Beldesi, Kadıoğlu Mahallesi civarında Cengiz Enerji San.ve Tic. A.Ş. tarafından kurulması planlanan "CENAL Enerji Santrali, Limanı, Kül Depolama Sahası ve Derin Deniz Projesi"nde belirtilen üretimin yapılabilmesi için Hammadde , enerji dönüşüm tesisi, atık kontrol tesisleri, ve ürünün (enerjinin) taşınımı tek süreçtir. İlgili idare tarafından değerlendirilme ve yapılabilirlik onayı (ÇED olumlu kararı/belgesi) buna göre verilmesi gerekliliği ve şirket de tanıtım dosyasında (ÇED raporunda tüm süreç adımlarının birlikte kullanılacağı açıkça beyan etmiş olduğu,

İdare`nin termik santrallerle ilgili yaptığı bu değerlendirmeye karşın, termik santralin ana ünitesine bağlı her bölüm için ayrı bir ÇED süreci işletilmesine olumlu karar vermesi hukuka aykırı olduğu,

ÇED Yönetmeliği`nin Entegre Projeler ve Arama Faaliyetleri başlıklı 25nci maddesinin 1. Fıkrasında " Bu Yönetmeliğe tabi birden fazla projeyi kapsayan entegre bir projenin planlanması halinde, Bakanlıkça entegre proje için tek Çevresel Etki Değerlendirmesi Başvuru Dosyası/Proje Tanıtım Dosyası hazırlanması istenir" düzenlemesi yer aldığı ve Yönetmelik hükmü gereğince, entegre projeler için tek ÇED Başvuru Dosyası/Proje Tanıtım Dosyası hazırlanması zorunlu olduğudur.

CENAL Elektrik Üretim A.Ş. tarafından ÇED Süreci Yürütülen  

a- CENAL Enerji Santrali (1320 Mwe(2*660 Mwe) / 1380 Mwm / 2926 Mwt) ve Derin Deniz Deşarjı Projesi

b- CENAL Atık Depolama Sahası Projesi

c- CENAL Enerji Santrali Deniz Yapıları Projesi

d- Cenal Yeni Dolgu Alanı

adı altında yürütülen 4 proje bulunmakta olup, Özellikle; kıyıda yapılacak dolgu alanı için Cenal Dolgu Alanı ismi ile proje tanıtım dosyası hazırlandığı, Çanakkale Valiliği Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü`nün 25.06.2013 tarih ve 7564 sayılı yazısı ile ÇED Gerekli Değildir kararı alındığı dava koşunu işleme konu Nihai ÇED Raporu aracılığıyla öğrenilmiştir.

Cenal Enerji A.Ş.`ye ait termik santral projesinin, yukarıda sayılan projeler ve dava konusu elektrik iletim hattını kapsayan entegre proje olduğu hususu tartışmasızdır.

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği Ek-1 Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi ve Ek-2 Seçme-Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi, işletmeye geçmeden önce çevresel etkilerinin değerlendirilmesi gereken proje başlıkları kullanılarak hazırlanmıştır. Enerji santrali projeleri ise Ek-1 ve Ek-2 listesindeki çeşitli alt başlıklardan oluşan entegre projelerdir.

Dört parça halinde hazırlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi raporunun her bir parçası, kurulması planlanan enerji santrali için gerekli tesislerdir. Ayrı ayrı rapor hazırlanan tesislerin bir tanesinin eksikliği, diğerlerini işlevsiz kılacaktır. Entegre olmayan tesisler için hazırlanan başlıklar kullanılarak rapor parçalara bölünmüş, yönetmelikte açık yaratılmıştır.

Deniz Yapıları Projesi, ÇED olumlu kararı verilen  CENAL ES projesinin bir parçası olmasına rağmen, Cenal Enerji Santrali Deniz Yapıları Projesi ÇED Raporu süreci ise devam etmektedir. Diğer yandan CENAL ES Projesi 4 farklı parçaya bölünerek çalışmalardan kaynaklı çevresel etkilerin olduğundan küçük hesaplanmasına neden olmaktadır. Aynı bölgede yer alan faaliyetlerin, mevcut diğer tesisler ve planlamada olan projelerin etkisi de katılarak, mevcut en iyi teknikler ile çevresel etkilerinin hesaplanması gerekmektedir.

Entegre proje kapsamında bir projenin ana ünitesine dahil birimlere ilişkin birden fazla ÇED süreci işletilmesini engellemeyen, ÇED başvurularına ayrı ayrı ÇED Olumlu kararı veren davalı idare, yürütmekle görevli olduğu ÇED Yönetmeliği`nin 25nci maddesinde düzenlenen yasal zorunluluğa aykırı davranmıştır.

Dava konusu işlemin,  ÇED Yönetmeliğinin 25nci maddesine açıkça aykırı olması, telafisi güç ve imkansız zararlar doğacağı nedeniyle, öncelikle ve ivedilikle yürütmesinin durdurulmasına ve dava sonucunda iptaline karar verilmesi talebimizi Mahkemeye taşıdığımızı duyurur, bölge halkının haklı mücadelesinde yanlarında olduğumuzu bir kez daha kamuoyuna duyururuz.