Peyzaj Mimarlarının iş sağlığı ve güvenliği uzmanlığı eğitimlerine katılıp akabinde açılacak sınava girmeleri ve bu alanda istihdam edilmeleri için yürütmüş olduğumuz hukuk mücadelesi başarıyla sonuçlandı.

Peyzaj Mimarları Odası`nın öncülüğünde ve 3 meslektaşımızın azim ve kararlılığı ile 2011 yılında açtığımız üç dava ile başlatılmış olan hukuk mücadelesi, peyzaj mimarı davacıların lehine sonuçlanmıştı. (Ankara 1, 5 ve 16 İdare Mahkemeleri)

Söz konusu üç pilot davada alınan iptal kararlarını emsal göstererek, hukuki hiçbir gerekçeye dayanmadığı halde yalnızca fakülte ve bölüm ayrımı yapılarak bu eğitimlere katılımı engellenen tüm peyzaj mimarlarının bu alandaki mağduriyetinin sona erdirilmesi için Bakanlık nezdinde görüşme ve girişimlerde bulunulmuş ise de bu konuda ilerleme sağlanamamıştı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı`nın, tıpkı Kanun`un ifadesinin yorumunda olduğu gibi hatalı bir yorumla alınan bu üç iptal kararını tüm peyzaj mimarlarını etkileyebilecek nitelikte emsal karar olarak yorumlamayıp yetkilendirdiği eğitim kurumlarına yaptığı bir duyuru ile ancak açılacak bireysel davalarla peyzaj mimarlarının bu alanda istihdamının mümkün olduğunu düşünmüş, bu nedenle 2012 ve 2013 yılında Peyzaj Mimarları Odası Hukuk Müşavirliği tarafından yine Odamızın örgütlediği bir çalışma başlatılmış ve iş sağlığı ve güvenliği uzmanlığı engellenen tüm peyzaj mimarlarına dava açması için çağrı yapılmış, yapılan çağrılara geri dönüş yapan meslektaşlarımız ile mücadelemize 2012 senesinde yeniden başlanılmıştır.

Peyzaj mimarları adına açılan yüzlerce dava ile bu süreç ilerletilmiş, peşi sıra alınan iptal kararları ile davacıların iş sağlığı ve güvenliği uzmanlığı eğitimine ve akabinde açılacak iş sağlığı ve güvenliği uzmanlığı sınavlarına katılabilmesini sağlayacak olan yürütmeyi durdurma kararlarına ilişkin duyurulara yine Odamız sayfasında yer verilmiştir.

Odamız, bu süreçte davalara müdahale ederek davacı peyzaj mimarlarının iddialarını daha ileriye taşımış olup, temsil ettiği meslek disiplininin yasal temsilcisi sıfatı ile peyzaj mimarlarının haklı taleplerinin yanında olduğunu bir kez daha göstermiş; 20/06/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu`nun "iş güvenliği uzmanı" tanımını içerir 3. Maddesinin 1. Fıkrasının (f) bendi ile "teknik eleman" tanımını içerir aynı fıkranın (s) bendinin değiştirilmesi teklifini de içeren  Türkiye Büyük Millet Meclisi 24. Yasama yılının 2. döneminin son haftasında 478 Sıra Sayılı Bazı Kanun ve Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi görüşülmüş ve teklif 12.07.2013 tarihinde kabul edilmiştir.

Kanun`un eski halinde iş güvenliği uzmanı: "İş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş, iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip mühendis, mimar veya teknik eleman" şeklinde tanımlanmaktayken kabul edilen ve yasalaşan teklif metninde ise iş güvenliği uzmanı: "Usul ve esasları yönetmelikle belirlenen, iş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş, iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip, Bakanlık ve ilgili kuruluşlarında çalışma hayatını denetleyen müfettişler ile mühendislik veya mimarlık eğitimi veren fakültelerin mezunları ile teknik elemanı ifade eder" şeklinde tanımlanıyorken; peyzaj mimarlarının iş güvenliği uzmanı olmasının önündeki mevzuatta düzenleme yapılmak zorunda kalınmıştır.

Böylelikle peyzaj mimarları ve çeşitli meslek grupları tarafından aynı taleple açılan davaların artması ve kazanılması sonrası Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı`nın yanlış yorumladığı Kanun maddesi bu kez yoruma elvermeyecek surette değiştirilmiş ve değişiklik 2 Ağustos 2013 tarihli Resmi Gazete`de  yayınlanmıştır.

Yapılan değişiklikle verilmiş olan mücadele farklı bir boyut kazanmış, Bakanlık tarafından öncelikle davaların reddine karar verilmesi için Mahkemelere dilekçeler verilmiş; ancak bu müdahalelere karşı zamanında yapılan karşı müdahalelerimiz bu çabayı boşa düşürmüştür.

 
Bu süreçte Oda örgütlülüğü, mücadele ederek peyzaj mimarlarının iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılma, sınavlarına girme ve nihayet başarılı oldukları takdirde iş güvenliği uzmanlığı sertifikasını alma konusunda önlerindeki hukuka aykırı engeller dayanışma ile kaldırılmıştır.

Öyle ki Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, açılan davalarda kanun değişikliği sonrası haksız çıktığı kanaatine varmış ve bu nedenle peyzaj mimarlarınca açılan davaların çoğunda davayı kabul ettiği yönünde beyanda bulunmuş; hatta aleyhine kararları temyiz etme yoluna dahi gitmemiştir.

2011 yılında pilot olarak açılan davalarımızda verilen iptal kararları ile 2012 yılında verilen ve Odamızın da peyzaj mimarlarının yanında müdahil olduğu ilk davalarda verilen iptal kararları, Bakanlıkça Danıştay`a taşınmış ise de, temyiz incelemesi neticesinde 2016 yılında Danıştay 10. Dairesi tarafından kararlar onanarak peyzaj mimarlarının iş güvenliği uzmanlığının önündeki engellerin de hukuka aykırı olduğu yargı kararlarıyla da tescillenmiştir.

Mücadelemizde Oda`sına destek olan ve tüm hukuki süreçlere aktif katılım sağlayarak Odamız ile bir bütün olarak hakkını arayan davacı meslektaşlarımıza mesleğimize ve tüm peyzaj mimarlarına katkıları için teşekkür ederiz. 

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası

1. Karar için tıklayınız

2. Karar için tıklayınız 

3. Karar için tıklayınız 

4. Karar için tıklayınız