İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkındaki Yönetmelik”in “Tanımlar” başlıklı 4.maddesinin d bendinde ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2.maddesinin 4.fıkrasının a bendinde iş güvenliği uzmanının, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ile ilgili hukuk çalışmalarımız devam ediyor.

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ GÖREV, YETKİ, SORUMLULUK VE EĞİTİMLERİ HAKKINDAKİ YÖNETMELİĞİ İLE İLGİLİ ÇALIŞMALARIMIZ DEVAM EDİYOR

"İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkındaki Yönetmelik"in  "Tanımlar" başlıklı 4.maddesinin d bendinde ve 4857 sayılı İş Kanunu‘nun 2.maddesinin 4.fıkrasının a bendinde iş güvenliği uzmanının, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde görevlendirilmek üzere Bakanlıkça belgelendirilmiş mühendis, mimar veya teknik eleman olduğu ifade edildiği halde ve mühendis kadrolarında istihdam edilebileceği tartışmasız olan peyzaj mimarlarının, İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkındaki Yönetmelik ile İş Kanunu‘nun ilgili hükümleri gereğince de iş güvenliği uzmanı olabilmesi hususunda Odamız çalışmaları devam etmektedir.

 "İş Güvenliği Uzmanlığı" ile ilgili Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‘na Odamız üyeleri tarafından yapılan eğitim ve/veya sınav başvuruları olumsuz olarak sonuçlanmakta ve bu suretle "Peyzaj Mimarı" sıfatına sahip birçok üyemiz mağdur edilmektedir.

Bu konu dolayısıyla mağduriyetlerini Odamıza ileten üyelerimizin adına, Oda Yönetim Kurulu kararı uyarınca avukatlarımıza konu aktarılmış  ve hukuki süreç başlatılmıştır. Odamız,  gerek maddi gerekse de hukuki anlamda üstlenmiş olduğu bu davalar Ankara 1.İdare Mahkemesi ve 16.İdare Mahkemesi‘nde hak-yetki ve sorumluluklarımızın ihlali ile ilgili savunma metinleri sunularak görüşmeye açılmıştır.

"İş Güvenliği Uzmanı" olabilmenin tüm şartlarını İş Kanunu, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu, İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkındaki Yönetmelik ve 3458 Sayılı Mühendis ve Mimarlık Hakkında Kanun hükümlerine göre taşımamıza rağmen, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‘nın Peyzaj Mimarlarının "mimar" ve "mühendis" kadrolarında istihdam edilemeyeceği  görüşüne karşı, Odamız tarafından başlatılan hukuki mücadelemiz tüm hızıyla devam etmektedir.  

657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu‘nun 36.maddesinde belirtilen "Teknik Hizmetler Sınıfı" başlıklı 2.bentte, "Bu Kanunun kapsamına giren kurumlarda meslekleriyle ilgili görevleri fiilen ifa eden ve meri hükümlere göre yüksek mühendis, mühendis, yüksek mimar, mimar, jeolog, hidrojeolog, hidrolog, jeofizikçi, fizikçi, kimyager, matematikçi, istatikçi, yöneylemci (Hareket araştırmacısı), matematiksel iktisatçı, ekonomici ve benzeri ile teknik öğretmen okullarından mezun olup da, öğretmenlik mesleği dışında teknik hizmetlerde çalışanlar, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi veya bölümlerinden mezun şehir plancısı, yüksek şehir plancısı, yüksek Bölge Plancısı, 3437 ve 09/05/1969 tarih 1177 sayılı Kanunlara göre tütün eksperi yetiştirilenler ile müskirat ve çay eksperleri, fen memuru, yüksek tekniker, tekniker teknisyen ve emsali teknik unvanlara sahip olup, en az orta derecede mesleki tahsil görmüş bulunanlar, Teknik Hizmetler sınıfını teşkil eder." İfadelerine yer verilmiştir. Devlet Personel Başkanlığı‘nın ve YÖK‘ün de belirtmiş olduğu gibi peyzaj mimarlarının teknik hizmetler sınıfında peyzaj mimarı ünvanını alabilecekleri ve mühendis kadrolarında istihdam edilebilecekle açıkça ifade edilmiş olmasına karşın çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından kabul edilmediğinin bildirilmesi üzerine odamız meslek ve meslektaşlarımızın hak yetki ve sorunluluklarının hukukun üstünlüğü ilkesinden hareketle çalışmalarına başlamıştır.

İlgili idare iş güvenliği uzmanlığında aranılan kriter olan mimarlık mesleği ile peyzaj mimarlığının bir ilgisinin bulunmadığını belirterek 657 sayılı Kanun maddesine aykırı bir yorum getirerek, kanun maddesinde kullanılan mühendis ve mimar kavramlarında herhangi bir sınıflandırmaya yer verilmediği husussunu ret etmekte ve kanun maddesine aykırı işlem geliştirmektedir. Mimar ve mühendislerin tümünün icra ettikleri görevler ve almış oldukları eğitimler dahilinde teknik hizmetler sınıfında yer alacakları inkar edilemeyecek kadar net iken aksi düşüncenin varlığı tıpkı peyzaj mimarlarının iş güvenliği uzmanı olamayacağı yorumundaki gibi, elektrik mühendislerinin, inşaat mühendislerinin, makine mühendislerinin ve ziraat mühendisleri gibi bir çok alana hitap eden teknik hizmetler sınıfında yer alan mühendislik dallarında hizmet gösteren meslek gruplarını da iş güvenliği uzmanlığının kapsamı dışında bırakacaktır.

Yukarıda belirtilmiş olan ilgili kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere tümü teknik hizmetler sınıfında yer alan mühendislik ve mimarlık meslekleri herhangi bir ayrıma gidilmeksizin bütünleyici ifadelerle belirtilmiştir. Peyzaj mimarlarının da bu doğrultuda iş sağlığı ve güvenliği uzmanı olamayacaklarını ileri sürmek mümkün olmadığı gibi Anayasa‘nın "Kanun Önünde Eşitlik" başlıklı 10.maddesinde belirtilen "Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar." hükmüne de aykırıdır.

"İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkındaki Yönetmelik"in  "Tanımlar" başlıklı 4.maddesinin d bendinde ve 4857 sayılı İş Kanunu‘nun 2.maddesinin 4.fıkrasının a bendinde iş güvenliği uzmanının, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde görevlendirilmek üzere Bakanlıkça belgelendirilmiş mühendis, mimar veya teknik eleman olduğu ifade edilmiştir. Görüldüğü üzere, buraya kadar ki açıklamalarımızda mimar olduğu ve hatta mühendis kadrolarında istihdam edilebileceği tartışmasız olan peyzaj mimarlarının, İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkındaki Yönetmelik ile İş Kanunu‘nun ilgili hükümleri gereğince de iş güvenliği uzmanı olabilmesi hususunda herhangi bir engel mevcut değildir.

Peyzaj mimarlığı, ülke, bölge ve yerel ölçeklerdeki yerleşme ve yapılaşmalarda yer alan yapı üretim sürecinde her türlü canlı için üretilen yapı süresindeki doğal ve kültürel varlıkların, planlama ve tasarım kavramlarını sistematik bir yapı içinde inceleyen sanat, bilim, mühendislik ve teknolojiyi bir araya getirerek alan tasarımı, planlaması, uygulanması ve yönetimi ile uğraşan bir meslek disiplini olması gerçeği üzerinden;

• Bayındırlık ve İskan Bakanlığı 16.7. 1985 tarih ve 85/9707S sayılı  BakanlarK urulu Karan cki olarek; 5 Ağustos 1985 gün ve 18883 sayılı  Resmi Gazete‘de  yayımlanan Mühendislik ve Mimarlık Şartnamesi  Tanımlar başlığı altında yer alan; Madde: 3 (1) YAPI " Karada ve suda kalıcı ve geçici, yer altı ve yer üstü inşaatı ve bunların ek ve değiştirilmelerine, sabit ve hareketli tesislerine ve bunların parçalarına denir" olarak tariflenen yapı üretim sürecinde yer alan bir meslek disiplini olması üzerinden,  uluslar arası tanımlaması olan LANDSCAPE tanımından da yola çıkıldığında arazi mühendisliği, arazilerin topoğrafik şekillenmesini yapı üretim sürecinde mühendislik hesaplarını yapan , karada ve suda kalıcı ve geçici, yer altı ve yer üstü inşaatı ve bunların ek ve değiştirilmelerine, sabit ve hareketli tesislerine ve bunların parçaları ki yerleşimlerde konut, sanayi, sağlık alanları, yol, tünel köprü , baraj vb. alanların yer seçimleri ile birlikte konumlandırılmasındaki topoğrafya değişimlerindeki iş gücü makinaları ile birlikte çalışan, kentsel ve kırsal açık ve yeşil alanlarının  plan ve tasarım süreçlerinin uygulaması ve hayata geçirilmesi kent meydanları, yaya bölgeleri, rekreasyon alanları , dinlenme alanları, yerleşim alanları, ticari merkezler ve kamu yapıları ile ilgili yer seçimlerini yapar, lokal ve gerekse bölgesel ölçekte alan kullanım kararları üretmes,

• Aynı zamanda mimarlar, şehir ve bölge plancıları, inşaat mühendisleri ve diğer mesleklerle birlikte çalışarak hem insanların gereksinimlerine ve yaşamsal değerlerimiz olan toprak- su ve havanın canlı sağlığının korunması ilke ve esaslarında meslek disiplinin gerektirdiği proje düzenleme esasları içerisinde yer alan yapısal ve bitkisel alan üretiminde projeleri üreterek ekolojik eşiklerin plan kriteri olduğu  tasarımında ve korunmasında oynadığı önemli rol,

• Diğer planlama ve tasarım meslek disiplinlerinden ayıran en önemli ayırım ise, bitki materyali ile mekan yaratması ve kentsel/kırsal alanların yeşil alan miktarının arttırılması, sulak alanlarımızın tüm canlı organizması ile korunması, olası kirlilik karşısında yüne bitkisel materyal ile ağır metallerin tutumu ile birlikte iş sağlığı ve güvenliği konularında önemli bir başlık olan ERGONOMİ, insan kullanımlarının olduğu tüm tasarım teknikleri içerisinde peyzaj mimarlarının tasarım eğitiminde aldıkları özellikli konulardan biri olup,  çalışmaların tüm iş üretiminde iş sağlığı ve güvenliği konularında da ihtisas sahibi olup, söz konusu işlerin üretiminde kullanılan iş gücü makinaların kullanımı ve işçi sağlığı konuları da yaşamsal değerler içinde yer almaktadır.

• GÜRÜLTÜ kirliliği karşısında ihtisas sahibi olan peyzaj mimarları, tespiti diğer meslek disiplinleri tarafından yapılan gürültü ölçümleri sonrası İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde 22, 78, 525,  Gürültü Yönetmeliği Madde 5  gerekleri doğrultusunda gürültü haritası programları ile gürültünün değerlendirilmesi gürültü önleme teknik bilgileri donanımlı olması,  analitik ve uygulamalı ana bilim dalından gelen bir meslek disiplini olması sebebi ile de; her hangi bir iş kolunda Bakanlığımız tarafından da iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin genel çerçevesi olan risk analiz çalışmalarını son derece başarı ile yerine getirebilecek analitik düşünme yeteneği gelişmiş bir meslek disiplini olması,

• İşletme ve işyerlerinde var olan yada dışarıdan gelebilecek tehlikelerin, işçilere, işyerine ve çevresine verebileceği zararların ve bunlara karşı alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla; işverene ait, ait işletme ve işyerlerinde,
           -Mesleki risklerin önlenmesi,

           -Çalışanların sağlık ve güvenliklerinin korunması,

           -İşletme ve işyerlerinde olası risk ve kaza faktörlerinin ortadan kaldırılması için;  üretim süreci içerisinde ortaya çıkabilecek tehlikeleri ve riskleri tespit etmek ve önlemek için Tehlike ve Risk Değerlendirmesi konularında ki hizmeti üretebilme kabiliyeti

           -İşletmelerin kurumsal yapısına uygun risk analizi metotlarının belirlenmesi, bütün prosesleri ayrıntılı bir şekilde irdeleyerek tehlikeleri belirlemesi,

           -Risk Analizi çalışma grubunun oluşturulması, Risklerin Derecelendirilmesi, Derecelendirilmiş risklere ilişkin proaktif önlemlerin belirlenmesi, Risk analizi çalışmalarının dokümante edilmesi,

            -Kontrol tedbirlerinin uygulanması,

           -Planlı eğitimler ile çalışanların uygulanmış kontrol tedbirleri, kabul edilebilir sınırlara çekilmiş riskler, uyulması gereken işletme kontrolleri ile ilgili olarak eğitilmesi,  tehlikelerden kaynaklanan riskleri analizlerini tanımlayarak pratik ve etkin çözüm yöntemleri üretebilme, doğru risk değerlendirme birimlerini kullanarak işletmeleri ve işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerini oluşturulması çalışmalarını almış oldukları mühendislik eğitimi ile son derece başarı ile çözümleme kabiliyetinin kazandırıldığı üniversitelerin peyzaj mimarlığı bölümleri sağlıklı devamlılık ve görsel kalitesi yüksek yaşam çevresi yaratmayı amaçlayan peyzaj tasarım çalışmaları yapan nitelikli, girişimci, dinamik ve meslekler arası bilgi-koordinasyon tabanına sahip elemanlar yetiştiriyor olması,

Yönetmelik ile belirlenen İş Sağlığı ve Güvenliği Sertifika eğitimleri içeriği incelendiğinde; "İş Sağlığı ve Güvenliğinin Kavram ve Kurallarının Gelişimi , Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlar ve Sözleşmeler, İş Sağlığı ve Güvenliğine Genel Bakış ve Güvenlik Kültürü,Temel Hukuk , İş Hukuku , Kanunlarda İş Sağlığı ve Güvenliği , İşyeri Sağlık ve güvenlik Birimleri ile ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri, İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları , İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri , Risk Yönetimi ve Değerlendirmesi , İşyeri Bina ve Eklentileri, Çalışma Hayatında Etik, Fiziksel Risk Etmenleri , Psikososyal Risk Etmenleri, Ergonomi, Korunma Politikaları  , Bakım - Onarım İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği, El Aletlerinde Güvenlik, İnşaat İşyerlerinde Güvenlik, Yetişkin Eğitimi  , Yangın , Acil Durum Planları , Sağlık ve Güvenlik İşaretleri , Havalandırma ve İklimlendirme Prensipleri  , Kişisel Koruyucu Donanımlar Kapalı Alanlarda Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği , İş Ekipmanlarının Tasarım, İmalat ve Kullanımında İş Sağlığı ve Güvenliği , Yüksekte Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği , Kapalı Alanlarda Çalışmalarda Güvenlik , Elle Taşıma İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği  , İş Kazaları, Meslek Hastalıkları , İş Sağlığı ve Güvenliği Kontroller ve Belgeler , Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği , Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yön., Sanayi Tarım ve Orman İşleri , Çalışma Yaşamında Özel Risk Grupları ve Yerleşim Yerlerinden Uzakta Çalışmalar " ana başlıkları olduğu görülmekte olup, yasa yönetmelik ve mevzuat altlığı başta olmak üzere, alan yönetimleri, korunma politikaları, ergonomi, çalışma güvenlikleri, sanayi, tarım ve orman alanlarının olası tehditleri ve alınması gereken önlemleri ile ilgili olarak tüm teknik altyapısı donanımlı peyzaj mimarlarının varlığının göz ardı edilmemesi gerekliliği üzerinden kamu yöneticileri ile görüşmelerimiz devam etmektedir.

Oda Yönetim Kurulumuzun, İş Güvenli ve İş Sağlığı konularında önemli bir istihdam alanı yaratcak olan Bu ve benzer konularda sorun yaşayan tüm üyelerimizin Odamız ile irtibata geçmeleri halinde, gerekli olan desteğin kendilerine verileceğini belirtir; birlik olmanın verdiği güçle, siz üyelerimizle birlikte mücadelemize her zaman ve her koşulda devam etmek arzusu içinde olduğumuzu belirtmek isteriz.

Unutulmamalıdır ki, "Bir araya gelmek, başlangıçtır; bir arada durmak ilerlemekdir; Birlikte çalışmak başarıdır!"

Tüm üyelerimize saygı ile duyurulur.