ODAMIZ, Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu ile ilgili olarak“Karayolları Genel Müdürlüğü’nce ihalesi gerçekleştirilen projenin uygulanması için yayımlanan 13 maddelik Genelge ile projenin 1993 yatırım programına (ÇED muafiyetleriyle ilgili) alındığı belirtilerek Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’nden muaf olduğu açıklaması üzerine yargıya taşıdık ve ÇED olmazsa olmaz kararı aldık.

İSTANBUL-GEBZE-ORHANGAZİ-İZMİR OTOYOL PROJESİ ÇED OLMADAN OLMAZ DEDİK VE KAZANDIK

Türkiye‘nin tek seferde gerçekleştirilen en büyük Yap-İşlet-Devret Projesi olarak lanse edilen ve yaklaşık 6.5 milyar dolara mal olacağı hesaplanan İstanbul - Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu ile ilgili olarak merkezi otorite  "Karayolları Genel Müdürlüğü‘nce ihalesi gerçekleştirilen projenin belirlenen süre içinde tamamlanabilmesi için aşağıdaki tedbirlerin alınması uygun görülmüştür" diyerek 13 maddelik bir Genelge yayımlamış ve Genelgenin 9. maddesinde de projenin 1993 yatırım programına (ÇED muafiyetleriyle ilgili) alındığı belirtilerek Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği‘nden muaf olduğu açıklamıştı.

Odamız, Ege Çevre ve Kültür Platformu Derneği (EGEÇEP) ile birlikte , Genelgenin 9. maddesi hakkında iptal kararı ve yürütmenin durdurma istemiyle Danıştay‘a dava açtı. Otoyol projesinin geçtiği bölgelerdeki çevresel etkinin hesaplanmadığını ve otoyolun geçtiği sınırların ülkemiz peyzaj karakteristiklerinin en önemli eşikleri olduğundan hareketle hukuk sürecine taşıyarak  ÇED Raporu‘nun hazırlanması ve ÇED sürecinde ki analizler sonucu otoyol güzergahı ile ilişkin planlamaların yapılmasının bilime, tekniğe ve doğal-kültürel peyzaj karakteristiklerinin korunmasına yönelik alan kullanım karalarının alınmasının zorunluluğuna dikkat çekti.

Söz konusu hukuk sürecinde  Danıştay 14. Dairesi, projeye ilişkin Başbakanlık Genelgesi‘nin 9. maddesi hakkında "Dava konusu genelge hükmü ile dayanağı yönetmeliğin amacını aşan ve ÇED sürecinden muafiyeti genişleten bir düzenleme getirilmiş bulunduğundan, genelge hükmünde, dayanağı Çevre Kanunu ve ÇED Yönetmeliği‘ne uyarlık görülmemiştir."  Denilerek  yürütmeyi durdurma kararı verdi.

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası olarak, yargı kararının uygulanması yönünde gerekli kurumlarla bağlantıya geçerek ÇED sürecin bir an önce başlatılması ile ilişkin yüyürtmeynin sağlanmasını amaçlamaktayız.

Odamız hukuk müşavirliği tarafından yapılan açıklamada , Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu‘nun bir süre önce de ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği‘nin ‘Kapsam Dışı Projeler‘ başlıklı Geçici 3. maddesine yürütmeyi durdurma kararı verdiğinin, ve söz konusu kararın da ÇED muafiyetini ortadan kaldırdığını , kararın ülkemiz varlıklarının korunması adına son derece olumlu olduğunu ve ÇED sürecinin yasalara uygun olarak yürütülmesinin sağlanacağı belirtilmektedir.