TMMOB Peyzaj Mimarları Odası
TMMOB
Peyzaj Mimarları Odası
UCTEA CHAMBER OF LANDSCAPE ARCHITECTS

MİLLİ PARKLAR DA PLANSIZ YAPILAŞMAYA AÇILDI

MİLLİ PARKLAR DA  PLANSIZ YAPILAŞMAYA AÇILDI
MERKEZ
20.03.2014

Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından Milli Parklar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik` 18 Mart 2014 tarih ve 288888 sayılı Resmi Gazete `de yayımlanarak yürürlüğe girdi ve Uzun Devre Gelişim Planı olmaksızın Milli Parklara yatırım yapılmasının önü açıldı.

Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından Milli Parklar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik`  18 Mart 2014 tarih ve 288888 sayılı Resmi Gazete `de yayımlanarak yürürlüğe girdi ve Uzun Devre Gelişim Planı olmaksızın Milli Parklara yatırım yapılmasının önü açıldı.

 

İlk düzenlemesi 1986 tarihinde yapılan  Milli Parklar Yönetmeliği`nin 5. Maddesinde değişiklik yapıldı. Yönetmelik 5. Maddeye yapılan ekleme ile  "İçme suyu temini açısından yapımı aciliyet gösteren ve kamu yararı açısından vazgeçilmez ve kesin bir zorunluluk arz eden tesisler için UZUN DEVRELİ GELİŞME PLANI şartı aranmaz. İlgili kurumların görüşleri alındıktan sonra yapılan bu tesisler Uzun Devreli Gelişme planlarına işlenir." İbaresi getirildi ve muğlak ifadeli bu değişiklk ile Milli parkların yapılaşmaya açılmasının yöntemi bulunmuş oldu.

 

TÜRKİYE‘DE 40 MİLLİ PARK VAR

Milli Parklar Kanunu`na göre, bir milli parkın uzun devreli gelişme planı olmadan o milli parkta yapılaşmaya, yatırıma izin verilmemekte idi. Yapılacak yeni yapılar da bir gelişme planı hazırlanarak inşa edilebiliyor. Kanunda açıkça belirtilen bu durum yeni yönetmelikle birlikte değişikliğe uğramış oldu. Artık kamu yararı görülen, yapılması zorunluluk olduğu belirtilen yeni yatırımlar için ‘gelişme planı` şartı aranmayacak.

 

MİLLİ PARKLAR YAPILAŞMAYA AÇILIYOR


Bu yönetmelik ile  Milli Parklar Kanunu`nun 4 maddesini by-pass edildiği ve Kanun ile  milli parklarda uzun devreli gelişme planı olmadıkça herhangi bir yatırıma izin verilmeyeceğini belirtilmesine rağmen yapılan bu dezenleme ile bir yönetmeliğin  kanunun üstünde olamayacağı düzlem üzerinden nedeni z.Tunceli`de özellikle Munzur Vadisi Milli Parkı, İğneada Longoz ormanları Milli Parkı , Küre Dağları, Mili Parkı, Kaçkarlar,  Beydağları`nda sınırları içinde baraj ,  HES ve Termik santrallere karşı yıllardır verilen mücadelede by pass edilemeye çalışılmaktadır.

 

Açıkça hukuka aykırı bir düzenleme olan yeni yönetmelikte "içme suyu" olarak kamu yararı adına yapılarak ekolojik yaşamı ciddi bir yok oluşa doğru götürecek olan PLANSIZ YAPILAŞMA kararını  ret ediyoruz. 

 

Uzun devreli gelişme planları milli parkların anayasası karakteri taşır  ve bu planlarla bir milli parkta yapılacak yapının ekolojik ilişkiler ve havzalar arası dengenin korunması sağlanır. Peyzaj Mimarlığı disiplinin önemli planlama etaplarından olan ve bilimsel veriler ışığında teknik uzmanlar tarafından  planların bir bir plan kademelerinden kaldırılması, ÇED muafiyetleri konusunda her geçen gün geriye gidiş ve hala Ekolojik Etki Değerleme (EED) nin plan altlığı olarak ulusal mevzuatlarda yer verilmiyor olması sonrasında "kamu yararını kim saptayacak " kim belirleyecek sorusu yeniden gündeme geliyor.

 

Yapılan bu düzenleme ile, Enerji Piyasası Danışma Kurulu tarafından verilen  lisanslarla  termik santral, enerji nakil hattı gibi tüm yatırımlarda kamu yararı kararı bulunduğu gerçeğinden hareketle,  elektromanyetik alan oluşturan enerji nakil hakları artık milli parklardan geçebilecek. Kömürle çalışan bir termik santral, milli park sınırları içine kurulabilecek. Nükleer santral, HES gibi kamu yararı görülen yatırımların önü açılacak.

 

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası, mesleki birikimi ve uzmanlık alanları içerisinde yer alan Milli Parklar ile ilgili yapılan düzenleme için; "Kamu yararı açısından vazgeçilmez olan tek şey zaten sayıca az olan  Milli Parklarımızdır" demektedir.

 

Milli parkların yapılaşmaya açılmasının önün açıldığı söz konusu değişikliğe  ‘kamu yararı açısından vazgeçilmez` ibaresi ekleyerek, merkezi otoritenin sınır tanımaz ihlallerine son verilmesi gerekliliğini kamuoyu ile paylaşır,  HES şirketlerine sorumsuzca açılan milli varlıklarımızı yok etmeye yönelik mevzuat değişikliklerini ret ettiğimizi duyururuz.

 

YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ


18 Mart 2014  SALI  Resmî Gazete    Sayı : 28945


Orman ve Su İşleri Bakanlığından:


MİLLİ PARKLAR YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK


MADDE 1 – 12/12/1986 tarihli ve 19309 sayılı Resmî Gazete`de yayımlanan Milli Parklar Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin dört numaralı alt bendinin sonuna aşağıdaki cümleler ilave edilmiştir.

 

"Ancak; içme suyu temini açısından yapımı aciliyet gösteren ve kamu yararı açısından vazgeçilmez ve kesin bir zorunluluk arzeden tesisler için uzun devreli gelişme planı/gelişme planı şartı aranmaz. İlgili kurumların görüşleri alındıktan sonra yapılan bu tesisler uzun devreli gelişme planlarına/gelişme planlarına işlenir."


MADDE 2 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.


MADDE 3 – Bu Yönetmelik hükümlerini Orman ve Su İşleri Bakanı yürütür.

 

2873 Sayılı Milli Parklar Kanunu Gereğince İlan Edilen Milli Parklar :


1. Ağrı Dağı Milli Parkı
2. Aladağlar Milli Parkı
3. Altınbeşik Mağarası Milli Parkı
4. Altındere Vadisi Milli Parkı
5. Başkomutan Tarihi Milli Parkı
6. Beydağları Sahil Milli Parkı
7. Beyşehir Gölü Milli Parkı
8. Boğazköy - Alacahöyük Milli Parkı
9. Dilek Yarımadası - Büyük Mendere Deltası Milli Parkı 
10. Gala Gölü Milli Parkı
11. Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı
12. Göreme Tarihi Milli Parkı
13. Hattila Vadisi Milli Parkı
14. Honaz Dağı Milli Parkı
15. İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı
16. Ilgaz Dağı Milli Parkı
17. Kaçkar Dağları Milli Parkı
18. Karagöl-Sahara Milli Parkı
19. Karatepe Aslantaş Milli Parkı
20. Kazdağı Milli Parkı
21. Kızıldağ Milli Parkı
22. Kovada Gölü Milli Parkı
23. Köprülü Kanyon Milli Parkı
24. Kuş Cenneti Milli Parkı
25. Küre Dağları Milli Parkı
26. Marmaris Milli Parkı
27. Munzur Vadisi Milli Parkı
28. Nemrut Dağı Milli Parkı
29. Nenehatun Tarihi Milli Parkı
30. Saklıkent Milli Parkı
31. Sarıkamış Allahuekber Dağları Milli Parkı
32. Soğuksu Milli Parkı
33. Spil Dağı Milli Parkı
34. Sultan Sazlığı Milli Parkı
35. Tektek Dağları Milli Parkı
36. Güllük Dağı (Termessos) Milli Parkı
37. Troya Tarihi Milli Parkı
38. Uludağ Milli Parkı
39. Yedigöller Milli Parkı
40. Yozgat Çamlık Milli Parkı


Yumurtalık Lagünü Milli Parkı   (Mahkeme kararıyla iptal edildi)

Okunma Sayısı: 963