6495 sayılı "Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" isimli torba yasanın TBMM‘de görüşmeleri devam ederken 9 Temmuz 2013 tarihinde saat 21.30‘da AKP gece yarısı operasyonu ile 3194 sayılı İmar Kanunu‘nda değişiklik önergesi verdi ve gece yarısı kabul etti. 12 Temmuz‘da torba yasa TBMM‘de kabul edildi. 1 Ağustos‘ta görevini yapan Cumhurbaşkanı torbayı onayladı. Torba Yasa 2 Ağustos 2013 tarihinde Resmi Gazete‘de yayımlandı. 

2 Ağustos 2013 tarihli Resmi Gazete‘de yayımlananlara göre:

Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Kanun No. 6495   Kabul Tarihi: 12/7/2013
Madde 73

p) 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun;

1) 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin dördüncü cümlesi ile ikinci fıkrasının üçüncü cümlesi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiş, (c) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bentler eklenmiştir:

ı) Harita, plan, etüt ve projeler; idare ve ilgili kanunlarında açıkça belirtilen yetkili kuruluşlar dışında meslek odaları dahil başka bir kurum veya kuruluşun vize veya onayına tabi tutulamaz, tutulması istenemez. Vize veya onay yaptırılmaması ve benzeri nedenlerle müellifler veya bunlara ait kuruluşların büro tescilleri iptal edilemez veya yenilenmesi hiçbir şekilde geciktirilemez. Müelliflerden bu hükmü ortadan kaldıracak şekilde taahhütname talep edilemez.
i) İdarelerce onaylanmış; mevcut durumu gösteren halihazır haritalar, parselasyon planları ile teknik ve idari düzenlemeleri içeren bu Kanun kapsamındaki planların değişiklik ve revizyonlarında ilk müellifin görüşü veya izni aranmaz.
j) İlgili idareler, Bakanlıkça belirlenen esaslara göre mimari estetik komisyonu kurar. Komisyon, yapıların ve onaylı mimari projelerinin özgün fikir ifade edip etmediğine karar vermeye yetkilidir. Özgün fikir ifade etmeyenlerde yapılacak değişikliklerde ilk müellifin görüşü aranmaz. Özgün fikir ifade eden mimarlık eser ve projelerinde; eser sözleşmesinde işleme izni verilenler ile eserin bütünlüğünü bozmadığına, estetik görünümünü değiştirmediğine, teknik, yönetsel amaçlar ve kullanım amacı nedeniyle zorunlu olduğuna karar verilen değişiklikler müellifinin izni alınmaksızın yapılabilir. Bu durumda ilk müellif tarafından talep edilebilecek telif ücreti; ilgili meslek odasınca belirlenen mimari proje asgari hizmet bedelinin, tamamlanan yapılarda yüzde yirmisini, inşaatı süren yapılarda yüzde on beşini geçemez."

Hemen söyleyelim:

Bu yasa maddesini önerenler, oylayanlar, kabul edenler, yayımlayanlar bilsinler ki; mühendislik, mimarlık, şehir plancılığı mesleği; bu mesleği yapan mühendis, mimar, şehir plancıları ve onların Anayasa‘nın 135. maddesine dayanarak 6235 Sayılı Yasa ile kurulmuş örgütü TMMOB bu yasa maddesi ile dizayn edilemez.

"TMMOB‘nin hak ve yetkilerini kısıtladık" diyenler, "TMMOB‘den rövanşı aldık" diyenler, biliniz ki; bu meslek ve bu örgüt, bu ülkenin mühendisleri, mimarları, şehir plancıları sizin torbanıza sığmaz.

Bırakın TMMOB‘yi hiç anlamayanları, TMMOB Yasası‘ndan habersiz olanlara hatırlatalım:

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu

Kanun No. 6235 Kabul Tarihi: 27 Ocak 1954

Madde 2 - Birliğin kuruluş amacı ile yapamayacağı faaliyetler ve işler aşağıda gösterilmiştir. Birliğin kuruluş amacı:

c) Mühendislik ve mimarlık mesleği mensuplarının, müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplinini ve ahlâkını korumak için gerekli gördüğü bütün teşebbüs ve faaliyetlerde bulunmak;

d) Meslek ve menfaatleriyle ilgili işlerde resmî makamlarla işbirliği yaparak gerekli yardımlarda ve tekliflerde bulunmak, meslekle ilgili bütün mevzuatı normları, fennî şartnameleri incelemek ve bunlar hakkında görüş ve düşünceleri ilgililere bildirmektir.

Bu ülkede hukuk varsa, şimdi ne olacaktır?

Torba Yasa, Ana Muhalefet Partisi tarafından Anayasa Mahkemesi‘ne götürülmek durumundadır. Dileriz; Anayasa Mahkemesi de 6235 sayılı TMMOB Yasası yürürlükte iken ve Birliğin görev ve yetkileri kendi yasasında yazılıyken, TMMOB‘nin görevlerini 3194 sayılı İmar Yasası‘na bir bent eklemesiyle kısıtlamaya çalışan bu anlamsızlığa son verir.

TMMOB teşekkür ediyor:

9 Temmuz‘da AKP‘nin gece yarısı operasyonunun başladığı andan itibaren bugüne dek yürüttüğümüz mücadelemizde yanımızda olan, destek veren ulusal ve uluslararası meslek kuruluşlarına, bilim insanlarına, gazetecilere, ülkemizin emek-meslek örgütlerine, demokrasi güçlerine, siyasi partilerimize öncelikle teşekkür ediyoruz.

Bu süreç içerisinde "Torba"cı AKP‘nin örgütümüze karşı yürüttüğü bu operasyonun açığa çıkmasında, görünür olmasında büyük çaba sarf eden, sokakta sözümüzü büyüten; bağlı odalarımızın Yönetim Kurullarına, Başkanlarına, İl/İlçe Koordinasyon Kurullarımıza, örgütlü üyelerimize, tüm çalışanlarımıza teşekkür ediyoruz.

TMMOB şimdi ne söylüyor?

Şüphesiz 6235 Sayılı Yasa‘nın verdiği yetki ve görevler TMMOB‘nin önemli dayanaklarından biridir. Ancak TMMOB, asıl gücünü geleneğinden, ilkelerinden, bugüne dek yürüttüğü örgütlü mücadelesinden almaktadır. TMMOB asıl gücünü örgütlü üyesinin ülkesine, halkına, meslek alanlarına ve mesleğine sahip çıkan mücadelesinden almaktadır.

TMMOB, yüreğindeki insan sevgisini ve yurtseverliği, baskı ve zulüm yöntemlerinin söküp atamayacağının bilinci içinde, bilimi ve tekniği emperyalizmin ve sömürgenlerin değil, emekçi halkımızın hizmetine sunmak için, her çabayı güçlendirerek sürdürme yolunda inançlı ve kararlıdır. Mücadelesini aynı kararlılıkla sürdürecektir.

Biz iyi biliyoruz:

Kurtuluş yok tek başına,
Ya hep beraber, ya hiçbirimiz.

Mehmet Soğancı
TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı