T.C. ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İMAR DAİRE BAŞKANLIĞI Yapı Uygulama ve Denetim Şube Müdürlüğü
ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ
İMAR YÖNETMELİĞİ
2003 |
ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İMAR YÖNETMELİĞİ
İÇİNDEKİLER
I.BÖLÜM
GENEL HÜKÜMLER
Madde 1: Amaç
Madde 2: Kapsam
Madde 3: Yasal Dayanak
Madde 4: İmar Planı Kayıt ve Hükümlerinin Önceliği
Madde 5: İmar Planlarında ve Yönetmelikte Olmayan Hususlar
Madde 6: Diğer İlgili Mevzuatın Geçerliliği
Madde 7: İstisnalar
Madde 8: Özürlüler İçin Umumi Binalar İle Kamusal, Çalışma, Sosyal Ve Kültürel Alt Yapı Alanlarında Uyulması Zorunlu Kurallar
Madde 9: Ruhsatsız veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapılan Yapılar
Madde 10: Kamu Hizmet ve Tesislerinden Faydalanma
Madde 11: Belediye Tasarrufundaki Yerler Üzerindeki İnşaat
Madde 12: Yapıların Estetiğinde Belediyelerin Yetkisi
Madde 13: Planlama ve Uygulamada Uyulması Zorunlu Esaslar
Madde 14: Ruhsat Yenileme İşlemleri
II. BÖLÜM
TANIMLAR
Madde 15: İmar Planına İlişkin Tanımlar, Sınırlar ve Kısaltmalar
Madde 16: Kentsel Alan Kullanım Tanımları ve Yapılanma Şartları
Madde 17: Ada ve Parsellere İlişkin Tanımlar
Madde 18: Yapı Düzenine İlişkin Tanımlar
III. BÖLÜM
HARİTA İŞLERİ VE İMAR PLANLARININ YAPILMASI VE DEĞİŞİKLİKLERİ İLE PARSELASYON PLANLARININ YAPILMASI VE UYGULANMASINA İLİŞKİN ESASLAR
Madde 19: Halihazır Haritaların Hazırlanması ve Onayı
Madde 20: İmar Planlarının Yapılması ve Değişikliklerine ait Esaslar
Madde 21: İmar Planlarının Yapılması /Yaptırılması
Madde 22: Uygulama Bölge ve Öncelikleri
Madde 23: Uygulama İmar Planlarında Sosyal Donatı Alanlarının Yerlerini Değiştirebilme
Madde 24: İmar Planları İçin Başvuru
Madde 25: Belediyesinden Alınacak Ön İzin ile İlgililerince Yapılacak Plan
Önerilerinde Aranacak Belgeler
Madde 26: İmar Planlarının Onayı ve İlanı
Madde 27: Parselasyon Planlarının Hazırlanması, Onayı ve Yürürlüğe
Girmesi
Madde 28: Yol Profillerinin Hazırlanması ve Onayı
IV. BÖLÜM
PARSEL ve BİNA ÖLÇÜLERİ
Madde 29: Parsel Büyüklükleri
Madde 30: En Az Bahçe Mesafeleri
Madde 31: İfraz, Tevhid ve İrtifak Haklarına ait Genel Esaslar
Madde 32: İfrazlar (Ayırmalar)
Madde 33: Tevhidler (Birleştirmeler)
Madde 34: İfraz, Tevhid ve İrtifak Hakkı Belgelerinin Gönderilmesi
Madde 35: Bir Parselde Birden Fazla Bina Yapılması
Madde 36: Bina Yol Cephe(leri) Genişliği
Madde 37: Bina Derinlikleri
Madde 38: En Fazla Bina Yükseklikleri ( H max)
Madde 39: Bölge Kat Nizamı Dışında Bina Yapılabilme
Madde 40: Bina Cepheleri ve Bloklaşmalar
V. BÖLÜM
YAPI ve YAPILAŞMAYA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
Madde 41: Binalara Kot Verilmesi
Madde 42: Binalara Giriş Kotları
Madde 43: Çıkmalar
Madde 44: Bodrum Katlar
Madde 45: Zemin Katlar
Madde 46: Konutlarda Bodrum ve Zemin Katlara Ait Bazı Hususlar
Madde 47: Asma Katlar
Madde 48: İç Yükseklikler
Madde 49: Merdivenler ve Rampalar
Madde 50: Asansörler
Madde 51: Işıklık, Havalık ve Hava Bacaları
Madde 52: Bacalar
Madde 53: Çöp Bacaları
Madde 54: Çatılar
Madde 55: Çatı Katları
Madde 56: Korkuluk ve Parapetler
Madde 57: Paratonerler, Uyarı Lambaları ve Antenler
Madde 58: Binalarda Bulunması Zorunlu Odalar / Bölümler ve En Az
Ölçüleri
Madde 59: Kapılar
Madde 60: Pencereler
Madde 61: Bahçe Duvarları
Madde 62: Tesviyeler
Madde 63: Kamunun Yararı İçin Alınması Gerekli Önlemler ve Lağım Çukurları (Fosseptikler), Lağım Bacaları (Rögarlar), Pissu Bağlantıları
VI. BÖLÜM
EKLENTİLER (Müştemilat ) ve ORTAK YERLER (Alanlar)
Madde 64: Eklentiler ve Ortak Yerlerin Uyacağı Genel Esaslar
Madde 65: Kapıcı, Kaloriferci, Bekçi ve Bahçıvan Daireleri ile Kapıcı Bölmesi ve Kaloriferci Yeri
Madde 66: Diğer Eklenti ve Ortak Yerler (Alanlar)
Madde 67: Tabii Zeminden Kotlandırılan Parsellerin Ön Bahçesinde Kapalı Otoparklar Yapabilme
VII. BÖLÜM
ÖZELLİK ARZ EDEN YAPILAR
PASAJ, KAPALI ÇARŞILAR, SANAYİ ÇARŞILARI, SİNEMA VE TİYATROLAR, DİNİ TESİSLER İLE DİĞER ÖZEL YAPILAR
Madde 68: Pasaj Kapalı Çarşılar ve Sanayi Çarşıları
Madde 69: Sinema ve Tiyatrolar
Madde 70: Açık Hava ve Arabalı Sinemalar
Madde 71: Dini Tesisler
Madde 72: Ekmek Fabrikaları; Ekmek, Pasta ve Pide Fırınları
Madde 73: Açık/Kapalı Taşıt Alım Satım ve Teşhir Yerleri, Otoparklar ve Taksi Yazıhaneleri
Madde 74: Özel Hastaneler
Madde 75 : Özel Eğitim ve Öğretim Kurumları
Madde 76 : Kreş ve Gündüz Bakım Evleri
Madde 77 : Çay - Kahve Salonları ( Kahvehaneler)
Madde 78 : Düğün Salonu,Gazino, Gece Kulübü, Taverna, Diskotek ve
Barlar vb.
Madde 79 : Hamam Sauna ve Sıhhi Banyolar
VIII. BÖLÜM
YAPI İZNİ (RUHSATI) İŞLERİ
Madde 80: Yapılar Ait Mimarlık / Mühendislik Projeleri Düzenlemeden Önce İlgili Belediye ve Diğer İdarelerden Alınacak Belgeler
Madde 81: Yapı İzni (Ruhsatı) ile İlgili Genel Esaslar, Yapı İzni (Ruhsatı) Müracaatı ve Eklenecek Belgeler
Madde 82: Mimarlık ve Mühendislik Proje Düzenleme Esasları
Madde 83: Kamuya Ait Yapı ve Tesisler
Madde 84: Esaslı Onarım (Tamir) ve Değişikliklerde ( Tadiller) Proje ve
Ruhsat
Madde 85: Kazı İzni
Madde 86: İstinat Duvarları Yapımında Ruhsat Alma Zorunluluğu
Madde 87: Ruhsata Tabi Olmayan İnşaat İşleri
Madde 88: Muvakkat Yapılar
Madde 89: Sınırlı Yapı Yapma ve Yasağı Olan Bölgelere Ait Şartlar
Madde 90: Sit Alanlarında İnşaat Şartları
IX. BÖLÜM
YAPI İZNİ( RUHSATI) SONRASI İŞLEMLER
Madde 91: Şantiye Binaları
Madde 92: Yapı Yerinde Bulundurulması Gereken Levha ve Belgeler
Madde 93: Yapı Yerinin Gösterilmesi
Madde 94: İnşaata Devam İzni
Madde 95: Yapı Denetimleri
X. BÖLÜM
YAPI KULLANMA İZNİ
Madde 96: Yapı Kullanma İzni Vermeden Önce Ağaç Dikme Zorunluluğu
Madde 97: Yapı Kullanma İzni Verilmesi Koşulları ve Gerekli Belgeler
XI. BÖLÜM
MİMARLIK MÜHENDİSLİK PROJE MÜELLİFLERİ SİCİLERİNİN TUTULMASINA İLİŞKİN ESAS VE USULLER
Madde 98: Büro Tescili Yaptırma
Madde 99: Sicil Durum Belgesi İstenmesi
Madde 100: Büyükşehirce Projelerin Tescili
XII. BÖLÜM
GEÇİCİ HÜKÜMLER, YÜRÜRLÜK VE YÜRÜTME
Madde 101: Yürürlükten Kaldırılan Yönetmelik ve Değişiklikleri
Madde 102: Geçici MaddeMadde 103: Yürürlük
Madde 104: Yürütme
EKLEREK-1 ZEMİN ARAŞTIRMA RAPORUANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İMAR YÖNETMELİĞİ
I.BÖLÜM
GENEL HÜKÜMLER
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; Ankara Büyükşehir Belediyesi Belediye ve Mücavir Alan Sınırları içindeki yerleşme yerleri ile yapılaşmaların İmar Yasası, imar planları ve ilgili mevzuat hükümleri ile sosyal ve teknik altyapı, fen, sağlık ve sürdürülebilir çevre şartlarına uygun teşekkülünü sağlamaktır.
Ankara Büyükşehir Belediyesi sorumluluk sınırları içerisinde şehrin estetiğine, tarihi ve doğal değerlerine zarar verecek nitelikte, imar planlarına ve yönetmeliklerine aykırı yapı yapılamaz.
KapsamMadde 2- Bu Yönetmelik hükümleri Ankara Büyükşehir Belediyesi Belediye ve Mücavir Alan Sınırları içindeki yerlerde uygulanır.
Yasal DayanakMadde 3- Bu Yönetmelik, 3194 sayılı İmar Kanununun (3.) ve (4.) maddeleri ile (20.) maddesinin son fıkrası hükümleri; 3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun ile Uygulama Yönetmeliğinin (8.) maddesinin (f) bendi hükümleri uyarınca hazırlanmıştır.
İmar Planı Kayıt ve Hükümlerinin Önceliği
Madde 4- Bu Yönetmelikte yazılı hükümler, imar planlarında aksine bir açıklama bulunmadığı takdirde uygulanır.
Ancak imar planlarında, parselasyon durumları ve bina kitleleri bilhassa bu amaçla etüd edilerek ölçüleri verilmediği takdirde; sadece ayrık veya bitişik bina yapılacağını, ön bahçe veya ön bahçesiz nizamın kabul olunacağını, binaların tertip şeklini ve yüz alacakları cepheyi tespit amacıyla şematik olarak gösterildiğinden, bunlara ait ifadeler imar planlarının kayıtlarından sayılmazlar. Bu durumda bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Bölge Kat Nizamı ve Benzer İmar Planlarında ön bahçe mesafeleri ile ilgili uygulamalar bu madde hükmü dışındadır.
İmar Planlarında ve Yönetmelikte Olmayan HususlarMadde 5- İmar planlarında açıklanmamış ve bu Yönetmelikte de yer almamış hususlarda lüzum ve ihtiyaca ve civarın karakterine göre uygulanacak şekli takdire, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığının oluru alınmak kaydı ile İlgili İlçe Belediyesi yetkilidir.
Ayrıca İlçe Belediye Başkanlığınca, bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında tereddüt edilen konularda Ankara Büyükşehir Belediyesinin görüşü alınır ve bu görüşe uyulur. Daha sonraki benzer işlerde de İlgili İlçe Belediyesince bu görüşe uyularak işlem yapılır.
Bunun dışında, bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olarak İlçe Belediyelerince ilke kararları ve benzeri kararlar alınıp uygulanamaz.
İlgili Belediyeler, mevzuatın ve Türk Standartları Enstitüsü (TSE) standartlarının özürlüler ile ilgili hükümlerine uymak ve bunları uygulamakla yükümlüdürler. Ayrıca İlgili Belediyeler, yerel koşulları göz önünde bulundurarak mevzuat ve standartlarda yer almayan hususlarda da özürlülerle ilgili gerekli önlemleri almaya yetkili ve sorumludurlar.
Diğer İlgili Mevzuatın Geçerliliği
Madde 6- Bu Yönetmelik esaslarına göre yapılacak bütün yapılarda; imar planları, raporları, notları; fen, sağlık, yangın güvenliği, çevre şartları ile ilgili diğer kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine uyulması zorunludur.
Bu Yönetmelik hükümleri ile diğer yönetmelik hükümlerinin çelişmesi durumunda, Büyükşehir Belediyesinden görüş alınır ve bu görüşe uyulur.
İstisnalar
Madde 7- 1) Bu Yönetmeliğin; 3030 sayılı Büyükşehirlerin Yönetimi Hakkındaki Kanun ve Uygulama Yönetmeliği, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ve Uygulama Yönetmeliği, 3194 sayılı İmar Kanunu, 775 sayılı Gecekondu Kanunu ve Uygulama Yönetmeliği ile Isı Yalıtım Yönetmeliği, Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine aykırı hükümleri uygulanmaz. Ancak bu kanun ve yönetmelikler kapsamındaki yapılaşmalarda da Türk Standartlar Enstitüsü (TSE) tarafından özürlüler için belirlenmiş standartlara uyulması zorunludur.
2) Resmi kurumlarca hazırlanacak ve onaylanacak yapı projelerinin İlgili Belediyece incelenmesi sırasında, bu Yönetmeliğin iç ölçülerle ilgili hükümlerine bağlı kalınması mecburiyeti yoktur.
Ayrıca ayrık nizamda olmak, bölge kat nizamını, emsal (KAKS)’ı ve en az bahçe mesafelerini aşmamak şartları ile resmi binalar bu Yönetmeliğin yükseklik, sanayi tesisleri ise yükseklik ve derinlikler hakkındaki kayıtlar ile Yönetmelikte bu gibi binalar için verilenler dışında kalan iç ölçülere tabi değildir.
Ancak özürlülerin yaşamını kolaylaştırmak amacıyla özürlülerle ilgili TSE standartlarına uyulması zorunludur.
3) Yönetmeliğe Aykırı Yapı Projeleri;
İlgili Belediye Meclisince bu Yönetmelik hükümlerine bağlı kalınmadan onaylanabilir.
Bu uygulamaların, Büyükşehir İmar Daire Başkanlığına bildirilmesi zorunludur.
Özürlüler İçin Umumi Binalar İle Kamusal, Çalışma, Sosyal Ve Kültürel Alt Yapı Alanlarında Uyulması Zorunlu Kurallar
Madde 8- 1) Kamusal, sosyal ve kültürel alt yapı alanlarında yapılacak tüm yapı, tesis ve açık alan düzenlemeleri, özürlülerin de ulaşımını ve kullanımını sağlamak amacı ile (TSE) standartlarına uygun olarak yapılır.
2) Umumi binalarda; en çok (50) kişiye, en az (1) kadın, (1) erkek ve özürlüler için de en az (1) kadın, (1) erkek olmak üzere standardına uygun hela, pisuar ve lavabo yapılır.
3) Umumi bina, bölge otoparkları ile genel otoparkların giriş- çıkış ve asansörlerine en yakın yerlerinde birden az olmamak şartıyla her (20) park yerinden biri, her araba için genişliği en az (3,50) metre olmak üzere özürlülere ayrılır; zemini sarı renkte işaretlenip “Özürlü Park Yeri Panosu“ ile belirlenir.
4) Yaya yolları, kaldırımları ve geçitlerinde, farklı düzeydeki yerler birbirlerine , bu Yönetmeliğin (49.) maddesinin (13.) fıkrasında belirtilen ölçü ve niteliklere uygun rampalarla bağlanır.
5) Otel ve motellerde oda sayısının (%3)‘ü ve en az her otelde (1) oda, hijyenik bakımı da dahil tekerlekli sandalyelerin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde düzenlenir.
Ruhsatsız veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapılan Yapılar
Madde 9- 1) İnşaat aşamasında;
a-Bir ada/parseldeki bir yapıda, imar planı ve/veya yönetmelik hükümleri ile ruhsat ve eki projelerde aykırılıklar giderilmedikçe inşasına devam edilemez.
b-Birden fazla bina / yapı olan bir ada/parselde bunlardan herhangi birisinin ruhsat ve eklerine aykırı olması, imar mevzuatına uygun olarak yapılmış diğerlerinin tamir, tadil veya ilave inşaat işlemlerini durdurmaz veya yeniden yapılması mümkün yapılara izin verilir.
2)Yapı kullanma izni alarak kat mülkiyetine geçmiş binalarda bir bağımsız bölümdeki imar mevzuatına aykırılık diğer bağımsız bölümdeki esaslı tamir, tadil veya ilave inşaat işlemlerini durdurmaz.
3) Mevzuata aykırılık, yapı / yapıların ortak alanlarında ise bu madde hükümleri uygulanmaz.
Kamu Hizmet ve Tesislerinden Faydalanma
Madde 10- 1) Yapı Kullanma İzni (İskan) Alınmamış Yapılar
Yapı kullanma izni (iskan) verilmeyen ve alınmayan yapılar, izin alınıncaya kadar elektrik, su, kanalizasyon ve doğal gaz gibi teknik altyapı hizmetlerinden ve tesislerinden faydalandırılmazlar. Ancak, kullanma izni alan bağımsız bölümler bu hizmetlerden yararlandırılır.
2)Yapı Kullanma İzni Alınan Yapılar
Yapı kullanma izni alınan yapılarda sonradan, yapı izni alınması gerektiği halde izin alınmadan kullanma izni ve eklerine aykırı işler yapılması halinde bunların düzeltilmesine veya ruhsata bağlanmasına kadar binanın bu bağımsız bölümlerinde elektrik, su kanalizasyon ve doğalgaz gibi teknik altyapı hizmetlerinin ve tesislerinin devamına izin verilemez.
Ayrıca, yapı kullanma izni ve eklerine aykırı yapılan değişiklikler binanın ortak yerinde ise binanın tümü yukarda sözü edilen hizmetlerden yararlandırılmaz.
Belediye Tasarrufundaki Yerler Üzerinde İnşaatMadde 11-1) İlgili Belediyelerin sorumluluk ve tasarrufundaki kamu malı olarak terkinli yerler üzerinde otobüs durağı, denetim noktaları gibi kamu hizmetlerinin görülebilmesi için gerekli geçici tesisler; ancak tarihi ve doğal dokuyu bozmayacak, yaya ile taşıt trafiğini olumsuz yönde etkilemeyecek, yol ve yeşil alanları işgal etmeyecek, yaya kullanım alanlarına taşmayacak, arka tarafta bulunan bina cephelerini kapatmayacak ve binaların girişini engellemeyecek şekilde söz konusu yerin karakterini muhafaza etmek şartı ile yapılabilir.
2) İlgili Belediyeler; tasarrufu altındaki yol, otopark, park, yaya bölgesi, kaldırım gibi yerler ile bunlar üzerindeki kamu hizmetlerinin yürütülebilmesi için gerekli hela vb. tesisleri, ulaşım ve haberleşme noktaları, sinyalizasyon ve aydınlatma elemanları, çöp kutusu, bank, reklam ve bilgilendirme levha ve panoları gibi kent mobilyaları ile peyzaj elemanlarını Türk Standartları Enstitüsü standartlarına da uymak koşuluyla yapar veya yaptırır.
Bu çerçevede:
Yaya kaldırımı tek yönlü yollarda (1,50) metre, çift yönlü yollarda (1,80) metre den,
Yaya geçitlerinde yolu kaldırıma bağlayan rampa genişliği (1,50) metreden,
Yaya kaldırımı üzerine gelen tente ve saçakların altının yere olan uzaklığı (2,40) metreden,
Zorunlu hallerde konulan trafik işaret ve levhalarının alt ucu yaya kaldırım zeminine (1,90) metreden az olamaz.
3) Birinci ve ikinci fıkrada belirtilen tesislerden;
a- Yaya kaldırımı dahil (12,00) metre ve daha fazla genişlikteki yollar ve meydanlar üzerinde yapılacaklara, gerekli ise ilgili müdürlük ve kuruluşların da görüşü alınarak, Büyükşehir Belediyesi Encümenince,
b- (12,00) metreden dar yollarda yapılacaklara ise Büyükşehir Belediyesinin uygun görüşü alınarak İlgili İlçe Belediyesi Encümenince
izin verilebilir.
4)Yapılacak olan tesisler ile her türlü alt yapının yapımı ve kullanımı ile bakım ve onarımı sırasında yaya dolaşımının ve özürlülerin ulaşabilirliliğinin engellenmemesi, can ve mal güvenliğinin sağlanması zorunludur.
Yapıların Estetiğinde Belediyelerin YetkisiMadde12- 1) Büyükşehir Belediyesi yapıların estetiği ile ilgili kurallar getirmeye; mahallin ve çevrenin özelliklerine göre yapılar arasında uyum sağlamak, güzel bir görünüm elde etmek amacıyla dış cephe şeklini boya ve kaplamaları ile çatısının malzemesini ve rengini tayin etmeye yetkilidir.
İlçe Belediyeleri de Büyükşehir Belediyesinin uygun görüşünü almak kaydı ile sorumlu oldukları yerlerde bu yetkiyi kullanabilirler.
2) Daha önce yapılmış olan yapılar hakkında da (1.) fıkra hükümleri uygulanabilir.
Eskimiş cephe malzeme, boya ve kaplamasının yenilenmesinde İlgili Belediyeler yetkilidir.
3) Bu maddenin uygulamasında Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile proje müelliflerinin telif hakları saklıdır.
Planlama ve Uygulamada Uyulması Zorunlu EsaslarMadde 13-1)Planlamada Yangın Güvenliği Açısından Uyulması Zorunlu Esaslar
a- İmar planları yapılırken konut, ticaret, sanayi gibi fonksiyon bölgeleri arasında yangın havuzları ve su ikmal noktalarının yapımına olanak verecek biçimde, yeşil kuşakların ayrılmasına ve bu yeşil kuşakların, yangın güvenliği açısından fonksiyon bölgelerini birbirinden ayrılmasına özen gösterilecek; plan yapım ve revizyonlarında planlama alanı ve nüfus dikkate alınarak (0,05) metrekare/kişi üzerinden itfaiye yerleri ayrılacaktır.
b- Herhangi bir binaya ana yoldan erişimi sağlayan bina içi ulaşım yollarında olağan genişlik en az (4,00) metre, çıkmaz sokak durumunda ise en az (8,00) metre olacaktır.
Dönemeçte iç yarı çap en az (11,00) metre, dış yarı çap en az (15,00) metre; eğim en çok (%6) , düşey kurp en az (100,00) metre yarıçaplı olmalıdır. Serbest yükseklik en az (4,00) metre ve taşıma yükü en az (15) ton olarak (10 tonluk arka dingil yükü düşünülecektir) tasarlanacaktır.
2)Standartlara Uyulması
Ankara Büyükşehir Belediyesi Belediye ve Mücavir Alanlarında düzenlenecek imar planları, kentsel tasarım, peyzaj ve mimarlık / mühendislik projeleri TSE normlarına uygun olmalı ve tüm yapılaşmalarda da Türk Standardına uygun TSE Belgeli yapı malzemesi kullanılmalıdır.
Bu Yönetmelikte belirtilen ölçü ve niteliklerin TSE Standartlarında belirtilenlerle çelişmesi durumunda öncelikle standartlara uyulur. Belirsizlik durumunda Büyükşehir Belediyesinin görüşü alınır.
TSE Standartlarının bu Yönetmelikteki ölçü ve miktarlardan düşük olması halinde, bu Yönetmelik hükümleri geçerlidir.
Ruhsat Yenileme İşlemleriMadde 14-1) a- Ruhsat alıp da iki yıl içinde temel betonları atılarak inşaatına başlanmayan yapılar hakkında yeniden ruhsat alma tarihinde,
b- Ruhsat süresi içinde tamamlanması mümkün olmayacağı için süresi dolmadan ruhsat yenilemek üzere İlgili Belediyesine başvurarak ruhsat yenilemesi yapılan yapılar hakkında ilk ruhsat alma tarihinde
yürürlükte bulunan plan ve mevzuat hükümleri uygulanır.
2) Ruhsat süresi içinde tamamlanmayan ve süresi içinde ruhsat yenilemesi yapılmayan yapılar, ruhsatsız yapı olarak değerlendirilir. Bu yapıların yeniden ruhsata bağlanması işlemi sırasında, başvurunun yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan plan ve mevzuat hükümlerine göre ruhsat verilir. Ancak, yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan plan ve mevzuat hükümlerine uygun olarak inşaat ruhsatına bağlanmış, ruhsat süresinde yapı kullanma izni alınmamış yapının en az kaba inşaatının (temel, karkas, duvarlar ve döşemeler vb. (5) yıllık süre içersinde ruhsat ve eklerine uygun olarak tamamlandığının kanıtlanması halinde İlgili Belediyesince ilk ruhsat tarihindeki mevzuat uyarınca yeniden ruhsat düzenlenmesi mümkündür.
II. BÖLÜM
TANIMLAR
İmar Planına İlişkin Tanımlar, Sınırlar ile Kısaltmalar
Madde 15- 1) İmar Planına İlişkin Tanımlar
a- Nazım İmar Planı
Onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hazırlanan ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini,ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere 1/2000 veya 1/5000 ölçekte düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile bir bütün olan plandır.
b- Uygulama İmar Planı
Onaylı halihazır üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan ve nazım imar planına uygun olarak hazırlanan ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve esaslarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren ve 1/1000 ölçekte düzenlenen raporuyla bir bütün olan plandır.
c- Revizyon İmar Planı
Her tür ve ölçekteki planın ihtiyaca cevap vermediği veya uygulamasının mümkün olmadığı veya sorun yarattığı durumlar ile üst ölçek plan kararlarına uygunluğun sağlanması amacıyla planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek bir kısmının yenilenmesi sonucu elde edilen plandır.
d- İlave İmar Planı
Yürürlükte bulunan planın ihtiyaca cevap vermediği durumlarda, mevcut plana bitişik ve mevcut planın genel arazi kullanım kararları ile süreklilik, bütünlük ve uyum sağlayacak biçimde hazırlanan plandır.
e- Mevzi İmar Planı
Mevcut planların yerleşmiş nüfusa yetersiz kalması veya yeni yerleşim alanlarının kullanıma açılması gereğinin ve sınırlarının İlgili Belediyece belirlenmesi halinde, bu Yönetmeliğin plan yapım kurallarına uyulmak üzere yapımı mümkün olan, yürürlükteki her tür ve ölçekteki plan sınırları dışında, planla bütünleşmeyen konumdaki, sosyal ve teknik alt yapı ihtiyaçlarını kendi bünyesinde sağlayan, raporuyla bir bütün olan imar planıdır.
f- Koruma Amaçlı İmar Planı
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında kalan yerleşme alanlarında düzenlenen, koruma ve geliştirme amaçlı plan olup, Kanunda tanımlanan anıt, külliye,sit, arkeolojik sit,ve tabii sit’ler ile, kent mekanı ve bunu bütünleyen çevresel alanlarda yer alan tarihi, arkeolojik ya da mimari değeri bulunan eski eser ve sanat yapılarının ya da tek tek sanat değeri taşımasalar bile bozulmamışlıkları ve bütünlükleri açısından belirli bir devri karakterize eden yerleşme dokuları ve kent parçalarının topluca oluşturdukları “Kentsel Sit” alanlarının korunmaları, bu alanlara uygun yeni kentsel fonksiyonlar getirilmesi ile bu çevrelerde yeni yapılar yapılabilmesi için uyulması gereken koşulları yeterli ayrıntıda belirleyen 1/1000-1/500 ölçekli plandır.
g- İmar Planı Değişikliği
Plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması halinde yapılan plan düzenlemeleridir.
h- Sosyal Alt Yapı
Sağlıklı bir çevre oluşturmak amacı ile yapılması gereken eğitim, sağlık, dini, kültürel ve idari yapılar ile yeşil alanlara verilen genel isimdir.
I-Teknik Alt Yapı
Elektrik, doğalgaz, içme ve kullanma suyu, yağmur suyu drenajı, kanalizasyon her türlü ulaşım, ulaştırma, haberleşme ve arıtım gibi servislerin temini için yapılan tesisler ile açık ve kapalı otopark kullanışlarına verilen genel isimdir.
i- Aktif Yeşil Alan
Park, çocuk bahçesi ve oyun alanları olarak ayrılan alanlardır.
j-Çevre Düzeni Planı
Konut, sanayi, tarım, ulaşım gibi sektörler ile kentsel kırsal yapı ve gelişme ile doğal ve kültürel değerler arasında koruma- kullanma dengesini sağlayan ve arazi kullanım kararlarını belirleyen yönetsel, mekansal ve işlevsel bütünlük gösteren sınırlar içinde, varsa bölge planı kararlarına uygun olarak yapılan, idareler arası koordinasyon esaslarını belirleyen, 1/25000, 1/50000, 1/100000, veya 1/200000 ölçekte hazırlanan, plan notları ve raporuyla bir bütün olan plandır.
2) Bu Yönetmelikte Adı Geçen Kısaltmalar
Bakanlık : Bayındırlık ve İskan Bakanlığı,
İlgili Belediye : Yürürlükteki mevzuatın verdiği görev ve yetkilerle sınırlı olarak Ankara Büyükşehir Belediyesi ve İlçe Belediyeleri.
TSE : Türk Standartları Enstitüsü’dür.
Kentsel Alan Kullanım Tanımları Ve Yapılanma Şartları
Madde16 - 1) Yerleşme Alanları
a- Kentsel Yerleşik Alan (Meskun Alan)
Varsa üst ölçek plan kararlarına uygun olarak imar planı ile belirlenmiş ve iskan edilmiş alanlardır.
b- Kentsel Gelişme (İnkişaf) Alanı
Varsa üst ölçek plan kararlarına uygun olarak imar planında kentin gelişmesine ayrılmış olan alanlardır.
c- Yerleşme Alanı Dışı (İskan Dışı) Alan
Her ölçekteki imar planı sınırı, yerleşik alan sınırı,belediye ve mücavir alan sınırları dışındaki alanlar ile köy ve mezraların yerleşik alanı ve civarı dışında kalan alanlardır.
2) Konut Yerleşme Alanları
İmar planlarında konut yapımı için ayrılmış yerleşik ve / veya gelişme alanlarının tümüdür.
Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlar ile belirlenmiş veya ayrıntılı plan kullanım kararları getirilmemiş alanlarda yapılacak binaların zemin üstü katları konut olarak kullanılmak kaydıyla, yalnız zemin ve bodrum katlarında halkın günlük zorunlu ihtiyaçlarını gidermeye yönelik ticari kullanımlar yer alabilir. Bu kullanımların bodrum katlarında kendi bağımsız bölümünden bağlantılı bölümleri olabilir. Bu bölümlerin ayrı girişleri olamaz, binanın ortak alanları ile irtibatlandırılamazlar. Bu bent kapsamında kalan ticari kullanımlar; bakkal, kasap, manav, kadın / erkek berberleri, gazete / kitap satış yerleri, tuhafiye, eczane, muayenehane vb. olarak sayılabilir. Bu kullanımların ses, gürültü, koku, duman, ısı, atık üretmemesi ve imalathane niteliğinde olmaması ön koşuldur.
a-Toplu Konut Alanı
2985 sayılı Toplu Konut Yasası ve ilgili diğer mevzuatına uygun olarak tanımlanan alanlardır.
b-Gecekondu Önleme Bölgeleri
775 sayılı Gecekondu Yasası ve ilgili mevzuatına uygun olarak tanımlanan bölgelerdir.
c- Islah İmar Planı Alanları
2805 / 2981 / 3290 / 3366 sayılı Yasalara göre ıslah imar planı yapılmış alanlardır.
d- Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Alanlar/ Bölgeler
“Herman Jansen” ve “Yücel Uybadin” imar planları ile islah imar planları kapsamında ayrıntılı kullanım kararları getirilmemiş; yapılaşma ile ilgili koşulların genellikle kat sayısı ve cephe hattı ile belirlendiği, bunun dışında diğer yapılanma şartlarında bu Yönetmelik hükümlerinin geçerli olduğu alanlar / bölgelerdir.
3) Kentsel Çalışma Alanları
a- Ticaret Bölgeleri
Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlarda ticari amaçlı yapılar için ayrılmış bölgelerdir. Bu bölgelerde büro, iş hanı, gazino, lokanta, çarşı, çok katlı mağazalar, bankalar, oteller, sinema tiyatro, sanat galerileri ve sergi gibi toplumsal ve kültürel tesisler, yönetimsel tesisler vb. binalar yer alabilir.
Planlı diğer alanlarda ise ancak plan notlarında aksine bir hüküm ve açıklık yoksa bu bent hükmü uygulanabilir.
b- Ticaret Yolları
Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlar ile belirlenen, ticaret bölgelerinde yapılabilen bina / tesislerdeki kullanımlara ek olarak zemin ve bodrum katları dışında konutların da yer alabildiği, iki tarafında ticaret parseller dizisinden oluşan yollardır.
c- Merkezi İş Alanları (MİA)
İmar planlarında yönetim, sosyo - kültürel ve ticari amaçlı yapılar için ayrılmış bölgelerdir.
Bu bölgelerde büro, iş hanı, gazino, lokanta, çarşı, çok katlı mağaza, banka, otel, sinema, tiyatro gibi sosyal- kültürel tesisler; yönetimle ilgili tesisler, özel / resmi eğitim ve sağlık tesisleri vb. tesisler yapılabilir.
d- Organize Sanayi Alanları
Kentlerin ekonomisinin gelişiminde itici güç olarak kullanılmak üzere kentlerden belirli uzaklıkta ve bir arada bulunmaları uygun görülen, genellikle küçük ve orta büyüklükteki sanayi kuruluşlarının 4562 sayılı OSB Kanunu ve İlgili Yönetmeliğine uygun olarak belirli bir plana göre geliştirilen, alt yapı ve hizmet donanımları tamamlanarak belirli standartlarla işletilmek üzere organize edilmiş sanayi bölgeleridir.
Bu bölgeler içerisinde amaca göre hizmet görecek diğer yapı ve tesisler de yapılabilir.
e- Sanayi Alanları
Kentsel yerleşmelerde konut içi, konut yanı ve konut dışı olarak sınıflandırılmış, belirli bir miktarın üzerinde işçi çalıştıran ve enerji kullanan, ana ve ara mallar ile tüketim malları üreten ,1593 sayılı Yasa ve İlgili Yönetmeliğine uygun olarak çevre ve sağlık koşulları gözetilerek toplu yer almaları için her türlü sanayi tesislerine ayrılan alanlardır.
f- Küçük Sanayi, Küçük Sanatlar Alanı
Kentsel yerleşmelerde, işçi ve enerji miktarı daha sınırlı olup, daha çok doğrudan kentliye yönelik hizmet üreten, bununla birlikte 1593 sayılı Yasa ve İlgili Yönetmeliğine uygun olarak çevre ve sağlık koşulları açısından ayrılmaları ve gruplaşmaları gerekli görülen iş alanlarıdır.
g- Kamu Kurumu Alanları
Resmi veya idari tesis alanlarını, büyük alan kullanımını gerektiren kamu kuruluş ve servis alanlarını, askeri alanları içeren alanlardır.
h- Kentsel Servis Alanları
İmar planlarında kentin tanımlanmış yön ve bölgelerinde, bölgesel ihtiyacı karşılamak üzere belirlenmiş alanlardır. Bu alanlarda; büro, iş hanı, gazino, lokanta, çarşı, çok katlı mağaza, banka, otel, sinema, tiyatro gibi sosyal kültürel tesisler; yönetimle ilgili tesisler, özel / resmi eğitim ve sağlık ve benzeri tesisler bölgesel ihtiyacı karşılamak üzere yapılabilir.
I- Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanları
İçerisinde motel ve lokanta da bulunabilen akaryakıt satış ve bakım istasyonları, LPG ve doğalgaz ikmal istasyonları, resmi ve sosyal tesisler, 1593 sayılı Yasa ve İlgili Yönetmeliğine uygun olarak dumansız, kokusuz, atık ve artık bırakmayan ve çevre sağlığı yönünden tehlike yaratmayan imalathaneler ile patlayıcı, parlayıcı ve yanıcı maddeler içermeyen depoların yapılabileceği alanlardır.
i- Depolama Alanları
İmar planlarında her türlü açık ve kapalı depolama alanları, yükleme-boşaltma-nakliye tesisleri ile depolama tesislerine ayrılmış alanlardır.
Bu bölgeler içersinde amaca göre hizmet görecek diğer yapı ve tesisler de yapılabilir.
j-Kentsel Tasarım
Yapı ve çevresinin tümel bir anlayışla tasarlanmasını amaçlayarak, her türlü yapılaşmamış çevrenin mimari ölçek ve kavramda tasalanmasına, düzenlenmesine kentsel tasarım denir,.
4) Kentsel Sosyal Alt Yapı Alanları
a-Eğitim Tesisleri Alanı
İmar planlarında bu amaçlara ayrılmış alanlardır.
Bu alanlarda ilköğretim, orta öğretim, mesleki ve teknik öğretim tesisleri ile yüksek öğretim tesisleri yapılabilir.
b-Sağlık Tesisleri Alanı
İmar planlarında bu amaçlara ayrılmış alanlardır.
Bu alanlarda hastane, sağlık ocağı, doğum evi, dispanser, poliklinik, kaplıca, rehabilitasyon merkezleri vb. işlevlerle hizmet verecek tesisler yapılabilir.
Bu tesisler, hiçbir şekilde başka kullanım amaçlı yerlerde/parsellerde yapılamaz.
c- Sosyal ve Kültürel Tesisler Alanı
İmar planlarında sosyal ve kültürel hizmet tesislerine ayrılan alanlardır.
Bu alanlarda kültürel hizmet binaları, yurtlar, çocuk yuvaları, yaşlılar bakım evi, halk eğitim merkezleri, kütüphane sinema, tiyatro, konser salonları vb. tesisler yapılabilir.
d- Dini Tesisler Alanı
İmar planlarında dini tesis amaçlı ayrılmış alanlardır. Cami, mescit, vb. ibadet tesisleri yapılabilir.
e- Spor Tesisleri Alanı
Spor ihtiyaçlarının (futbol, basketbol, voleybol, tenis, yüzme, atletizm, buz pateni vb. faaliyetlerin yapılabildiği açık ve kapalı tesisler) karşılandığı alanlardır. Kentsel ve Bölgesel Büyük Spor Alanları ile Kapalı ve Açık Semt Spor Alanları bu kapsamdadır.
Bu alanlarda gerekli spor ve oyun alanları ile birlikte sportif eğitim ve dinlenme tesisleri de yapılabilir.
Yapılaşma koşulları imar planları ile belirlenir.
5) Açık ve Yeşil Alanlar
a-Yeşil Alanlar
Toplumun yararlanması için ayrılan metropol ölçekteki fuar alanları, botanik ve hayvanat bahçeleri ile bölgesel parklar ile çocuk oyun - eğitim alanları, dinlenme, gezinti, piknik, eğlence ve kıyı alanlarının toplamıdır.
aa- Çocuk Bahçeleri
Okul öncesi yaş grubunun ihtiyaçlarını karşılayacak oyun alanlarıdır. Bitki örtüsü ile çocukların oyunu ve eğitimi (trafik vb.) için gerekli araç-gereçler bu alanlarda yer alır.
Havuz, pergole ve genel heladan başka tesis yapılamaz.
ab -Parklar ve Dinlenme (Rekreasyon) Alanları
Kentte yaşayanların yeşil bitki örtüsü ve dinlenme ihtiyaçlarına cevap veren alanlardır. İmar planlarında bu alanlar için gerekli başka tesisler gösterilmemiş ise; büfeler, havuzlar, pergoleler, açık çayhane ve genel heladan başka tesis yapılamaz.
Çevrenin ihtiyacı değerlendirilerek, İlgili Belediyesince uygun görülen açık spor tesisleri onaylı projesine göre yapılabilir.
ac- Piknik, Dinlenme - Eğlence (Rekreasyon) Alanları
Kentin açık ve yeşil alan ihtiyacı başta olmak üzere, kent içinde ve çevresinde günübirlik kullanıma yönelik ve imar planı ile belirlenmiş; eğlenme, dinlenme, piknik ihtiyaçlarının karşılanabileceği lokanta, gazino, kahvehane, çay bahçesi, büfe, otopark gibi kullanımlarla tenis, yüzme, mini golf, araba yarışı gibi her tür sportif faaliyetlerin yer alabileceği alanlardır.
İmar planlarında alan ayrılmakla birlikte işlev belirtilmemiş olsa da, yukarıda belirtilen tesislerin yapılmasına izin verilir.
Bu alanlarda yapılacak binaların emsali (0,05)’i, yüksekliği (6,50) metreyi geçemez.
ad- Fuar, Şenlik Alanları
Aktif açık alanlarla birlikte eğlence ve dinlenme amacı yanında sanayi, tarım, el sanatları / sanat vb. ürünlerinin sergilendiği; ticaret yapılan, çağdaş teknolojik sosyal tesis ve ilgili yönetim merkezleri ile donatılmış alanlardır.
Yapılaşma koşulları imar planı ile belirlenir.
ae- Kırsal Alanlar
Her tür ve ölçekteki planlarda korunacak tarım alanı ve bağ bahçe alanı olarak belirlenen alanlardır.
af- Ağaçlandırılacak Alanlar
Her tür ve ölçekteki planlarda ağaçlandırmaya ayrılmış alanlardır.
Bu alanlarda, plan raporu ve notları ile belirlenecek olanlar dışında yapılaşma ve ifraz izni verilmez. Ancak, kamulaştırılıncaya kadar sahiplerince olduğu gibi kullanılmaya devam olunur.
ag-Pasif Yeşil Alanlar
Enerji nakil hatları altındaki sınırlı yapılaşma kuralları olan yerler, askeri alanlar, kampus alanları, özel izin ile girilebilen yeşil alanlar, mezarlıklar, su kanalları, vb. dir.
Ada ve Parsellere İlişkin Tanımlar
Madde17- Adalara İlişkin Tanımlar
a- Kadastro Adası
Kadastro yapıldığı zaman var olan yollarla ya da çevresinin bir bölümü park, orman gibi genel kullanılışlı alanlarla çevrili arazi parçasıdır.
b- İmar Adası
İmar planındaki esaslara göre meydana gelen yollarla çevrili ya da çevresinin bir kısmı park veya orman gibi genel kullanılışlı alanlarla çevrili arazi parçasıdır.
Yeni planlanan alanlarda bitişik nizamda teşekkül edecek imar adalarının uzunluğu (75,00) metreden fazla olmayacaktır.
2) Parsellere İlişkin Tanımlar
a-Kadastro Parseli
Kadastro yapıldığı zaman, kadastro adaları içinde bulunan mülkiyeti tescilli parsellerdir.
b-İmar Parseli
İmar adaları içerisindeki kadastro parsellerinin İmar Kanunu, imar planı ve yönetmelik esaslarına göre bir imar yoluna çıkışı sağlanarak düzenlenmiş şeklidir.
c-Parsel Cephesi
ca-Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Alanlarda : Parselin üzerinde bulunduğu yoldaki cephesidir.
Köşebaşı parsellerde dar kenar parsel cephesidir.
İki yola da cephesi bulunan parsellerde eğer planlarda işaretlenmemişse, geniş yol üzerindeki kenar parsel cephesidir.
cb-Diğer Planlı Alanlar da varsa planlarda işaretli cepheye itibar edilir, aksi takdirde yukarıdaki alt bend hükümleri geçerlidir.
d-Parsel Derinliği
Parsel ön cephe hattına arka cephe hattı köşe noktalarından indirilen dik hatların uzunluklarının ortalamasıdır.
e- Ön Bahçe
Parsel ön cephe hattı ile komşu parsel sınırlarına kadar uzatılan bina cephe hattı arasında kalan parsel bölümüdür.
Birden fazla yola cephesi olan parsellerde bina ile yol arasında kalan kısımların komşu parsele kadar devam eden bölümleri de ön bahçe koşullarına tabidir.
f- Arka Bahçe
Parsel arka cephe hattı ile komşu parsel sınırına kadar uzatılan bina arka cephe hattı arasında kalan parsel bölümüdür.
g- Yan Bahçe
Ön ve arka bahçeler dışındaki bahçelerdir.
h- En Az Ön, Arka ve Yan Bahçe Mesafeleri
Planlarda veya bu Yönetmelikte belirlenen ve binanın doğal / tesviye edilmiş zeminde kendi parsel sınırlarına en fazla yaklaşabileceği mesafelerdir.
3) Parsel Köşe Koordinatları
Parsel köşelerinin ülke yüzey ağına göre X, Y ve Z koordinatlarıdır.
4) Ülke Yüzey Ağı Koordinat Sistemi (ÜYAKS)
Ülke koordinat sistemine dayalı olarak kurulmuş yüzey ağı koordinat sistemidir.
Yapı Düzenine İlişkin TanımlarMadde 18- 1)Taban Alanı ( Bina Alanı, TA)
Işıklıklar, çıkmalar ve yangın merdivenleri (Yangın merdiveni niteliğinde yapılan genel merdivenler dahil) hariç binanın yatay izdüşümünün arsanın doğal / tesviye edilmiş zemininde kapladığı alandır. İmar durumu (TAKS)’la belirlenen parsellerin bahçelerinde yapılacak eklenti ve ortak kullanımlı binalar taban alanı içine katılır.
Doğal veya tesviye edilmiş zemin üzerindeki teraslar; ana binadan kopuk ve temel yapımını gerektirmeyecek nitelikte olmak, doğal veya tesviye edilmiş zeminden en fazla (0,75) metre yukarda inşaa edilmek, Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Alanlarda açık/kapalı çıkma sınırlarını taşmamak, bina çekme mesafeleri içinde kalmak kaydı ile taban alanına katılmaz.
(2.) benteki şartları sağlamakla birlikte üzeri kapalı ve/veya kolonlu teraslar ve sundurmalar taban alanına katılır.
2) En Fazla Taban Alanı
Parsel zemininde bina yapılması mümkün olan alandır.
3) Denk Taban Alanı
Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı alanlardaki parsellerin son geçerli imar durumlarına göre hesaplanan en fazla bina alanları toplamına eş değer alandır.
4)Taban Alanı Katsayısı (TAKS)
Taban alanının parsel alanına oranıdır.
5) Yapı İnşaat Alanı (Brüt İnşaat Alanı)
Işıklık, hava bacası ve asansör boşlukları hariç; bodrum kat, asma kat, çatı arasında yer alan mekanlar ve ortak alanlar dahil yapının inşa edilen ve çeşitli amaçla kullanılan açık / kapalı tüm katlarının toplam alanıdır.
6) Kat Alanı (KA)
İskanı mümkün olan bodrum katları ve çatı araları dahil, çekme kat, asma kat, kapalı çıkmalar, katlara mahreç veren zemin kat dışındaki açık koridorlar ve diğer bütün kullanılabilen katların alanları toplamıdır.
İskanı mümkün katlar ifadesinden konut, işyeri, eğlence ve dinlenme yerleri gibi oturmaya, çalışmaya, eğlenmeye ve dinlenmeye ayrılmak üzere yapılan bölümler/katlar anlaşılır.
Kat Alanına;
-Işıklıklar ve hava bacaları ,
-Açık çıkmalar,
-Teknik ölçülerin gerektirdiği en az yüksekliği geçmeyen ve sadece tesisatın geçirildiği tesisat galerileri ve katları,
-Ticari amacı olmayan ve binanın kendi ihtiyacı için gerekli ortak alan niteliğindeki otopark ve en az ölçülerdeki sığınak olarak kullanılan bölüm ve katlar,
-Yangın merdiveni niteliğinde yapılan genel merdivenler dışındaki yangın merdiven(ler)i,
- Giriş katları hariç asansör boşluğu,
-Bina sahası dışında tabii veya tesviye edilmiş zemin üzerinde yapılacak ortak yerler/eklentiler hariç, bu Yönetmelikte belirtilen ölçü ve sayıda yapılması zorunlu kapıcı, kaloriferci, kalorifer, bekçi, bahçıvan daireleri ile kömürlük, su deposu, hidrofor yeri gibi ortak yerler,
-Konut ve otel kullanımlı binaların bodrum katlarında (KAKS)’ın (%5)’ini geçmemek, bağımsız bölüm oluşturmamak ve ticari amaçla kullanılmamak şartıyla binaya ait sauna, jimnastik salonu, yüzme havuzu, mescit vb sosyal tesis ve spor birimleri,
-Üç tarafı kapalı çıkma ve balkonların cephelerden itibaren (1,50) metreyi geçmeyen bölümleri,
-Son katı iskan edilmeyen çatı arasına ve asansör makine dairesine bağlayan merdiven ile iskan edilmeyen bodrumlara inen ve çıkan merdiven ve sahanlıklar,
Birden fazla bağımsız bölümü olan konut binalarının bodrum katlarında bağımsız bölümün kendi brüt alanının (%10)’unu geçmeyen eklenti/odunluk/kömürlük/depolar
bu alana katılmazlar.
7) Denk Kat Alanı
Bir adada/parselde yapılabilecek binaların en fazla kat alanına (KA)’na eşdeğer alandır.
8- Kat Alanı Katsayısı (KAKS, Emsal)
Yapının kat alanı toplamının parsel alanına oranından elde edilen sayıdır.
9-Yapı Yaklaşma Sınırı
Planla veya Yönetmelikle belirlenen ölçülerde, binaların kendi parsel sınırlarına en fazla yaklaşabileceği mesafedir.
10) Bina Hatları
a- Ön Cephe Hattı (İnşaat Cephesi)
Bir parselde/ adada inşa edilecek bina(lar)nın yol(lar) tarafındaki cephesini tanımlamak üzere planlarda grafik olarak gösterilen, kotlandırmada röperin yerini tayin eden ve diğer cephelerin isimlendirilmesine esas olan, bina derinliğinin dik olarak uygulandığı hattır.
b- Yan Cephe Hat(lar)ı
Ön cephe hattına komşu olan cephe hat(lar)ıdır. Yol tarafında olanına yan yol cephe hattı denir.
c- Arka Cephe Hattı
Bina ön cephe hattıyla ortak noktası olmayan cephe hattıdır. Yola baktığı zaman arka yol cephe hattı denir.
11) Bina Derinliği
Binanın ön cephe hattı ile arka cephe hattının en uzak noktası arasındaki dik mesafedir.
12) Tabii Zemin
Arsa zemininin kazılmamış veya doldurulmamış doğal durumudur.
13) Tesviye Edilmiş Zemin
Bu Yönetmelikte belirtilen esaslara göre kazılarak ve / veya doldurularak arsa zemininin kazandığı son durumdur.
14) Çıkma Altı Mesafesi
Çıkma altı ile ön bahçelerde (yol cephelerinde) yaya kaldırımı, yan ve arka bahçelerde ise tabii / tesviye edilmiş zemin arasındaki düşey yüksekliktir.
15) Saçak Seviyesi
Binaların (± 0,00) kotuna göre belirlenen son kat tavan döşemesi üst kotudur.
16) Bina Yüksekliği
Binanın kot aldığı noktadan saçak seviyesine kadar olan mesafe veya imar planı ve bu Yönetmelikte öngörülen yüksekliktir.
17)Yapı Yüksekliği
Bodrum kat, asma kat ve iskan edilen çatı arası dahil yapının inşa edilen tüm katlarının toplam yüksekliğidir.
18) Kat Yüksekliği
Binanın herhangi bir katının döşeme üstünden bir üstteki katının döşeme üstüne kadar olan kaba inşaat mesafesidir.
19) Temiz Kat Yüksekliği (İç Yükseklik)
Kat yüksekliğinden döşeme kalınlığı ile en az (0,05) metre olmak üzere döşeme kaplaması ve tavan sıvası kalınlığı çıkarmak suretiyle bulunan yüksekliktir.
20) Bodrum Kat (lar)
Zemin kat altındaki kat(lar)dır.
21) Zemin Kat
Döşeme üst seviyesi binanın kot aldığı noktadan en çok (1,00) metre yukarıda olan, imar planı ve Yönetmelikte öngörülen kat adedine göre en alttaki kattır.
22) Asma Kat
Binanın iç yüksekliği en az temiz (5,20) metre olan zemin katında düzenlenebilen ve ait olduğu bağımsız bölümü tamamlayan ve bu kattan bağlantı sağlanan kattır.
23) Normal Kat (lar)
Zemin ve bodrum kat(lar)ın dışında kalan kat(lar)dır.
24) Ayrık Düzen(Nizam)
Hiçbir yanında komşu parsellerdeki binalara bitişik olmayan yapı düzenidir.
25) Bitişik Düzen (Nizam)
Bir veya birden fazla komşu parsellerdeki binalara bitişik olan yapı düzenidir.
26) Blok Düzen (Nizam)
İmar planı veya bu Yönetmelikte cephe uzunluğu, derinliği ve yüksekliği belirlenmiş tek yapı kitlesinin bir veya birden fazla parsel üzerine oturduğu bahçeli yapı düzenidir.
27) İkili Blok Nizam
Bir taraftan komşu parseldeki binaya bitişik, diğer taraftan ayrık olan blok yapı düzenidir.
28) Blokbaşı Bina
Bir tarafı yan komşu parseldeki binaya bitişik, diğer tarafı ayrık olan blok düzendeki binadır.
29) Işıklık
Bina kitlesi içinde kalan ve binanın bir kısım bölümlerinin ışık ve hava almasını sağlayan üç/dört tarafı kapalı boşluklardır.
30) Hava Bacası
Bina kitlesi içinde kalan ve mutfak nişi, helâ, yıkanma yeri gibi mahallerin havalandırılmasını sağlayan üç/dört tarafı kapalı boşluklardır.
31) Resmi Bina
Genel, katma ve özel bütçeli idarelerle, il özel idaresi ve belediyelere veya bu kurumlarca sermayesinin yarısından fazlası karşılanan kurumlara, kanunla veya kanunun verdiği yetkiyle kurulmuş kamu tüzel kişiliklerine ait bina ve tesislerdir.
32) Umumi Bina
Kamu hizmeti için kullanılan resmi binalarla ibadet yerleri, özel eğitim, özel sağlık tesisleri, sinema, tiyatro, opera, müze, kütüphane, konferans salonu gibi kültürel binalar ile gazino, düğün salonu gibi eğlence yapıları; otel, özel yurt, iş hanı, büro, çarşı gibi ticari yapılar, spor tesisleri, genel otopark ve buna benzer umuma ait binalardır.
33) Pasaj - Kapalı Çarşı Alanı
Dolaşma alanı ile o katta bulunan ticari amaçlı bağımsız bölüm ve eklentilerinin toplam alanıdır.
34) Pasaj - Kapalı Çarşı Dolaşma Alanı
Bulunduğu katın içinde ticari amaçlı bağımsız bölüm ve eklentilerin dışında kalan, yayaların dolaşabildiği geçit, meydan, merdiven gibi alanlardır. Pasaj katları arasında bırakılacak dar kenarı (1,50) metreden az olmayan döşeme boşlukları dolaşma alanına dahil edilir.
35) Basit Tamir ve Tadil
Yapılarda derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk, dere, doğrama, döşeme ve tavan kaplamaları, elektrik ve sıhhi tesisat tamirleri ile çatı onarımı ve kiremit aktarılması işlemleridir.
Bağımsız bölüm içinde/dışında kalan, binanın taşıyıcı unsurunu etkilemeyen, diğer bağımsız bölümlere zararı dokunmayan, bağımsız bölümlerin kullanım amacını ve büyüklüğü ile cephe görünümünü değiştirmeyen tamiratlar ve tadilatlar da bu kapsam içinde değerlendirilir.
36) Esaslı Tamir ve Tadil
Yapılardaki taşıyıcı unsurları etkileyen ve / veya inşaat alanını ve ruhsat eki projelerin değiştirilmesini gerektiren işlemlerdir. Pencerelerin kapıya dönüştürülmesi; dış pencere ve kapı yerlerinin ve ölçülerinin değiştirilmesi gibi bina görünümüne tesir eden işlemler de bu kapsam içinde değerlendirilir.
37) Yüksek Bina
Bina yüksekliği (21,50) metreden veya yapı yüksekliği (30,50) metreden fazla olan binalar yüksek yapı olarak kabul edilir.
38)Konutlarda Net Alan (Faydalı Alan)
Konut içerisinde duvarlar arasında kalan temiz alandır. Konutlarda kapı ve pencere şeritleri; duman ve çöp bacası çıkıntıları, ışıklıklar ve hava bacaları; karkas binalardaki kolonların, duvarlardan taşan dişleri; bir konuttaki balkonların veya arsa zemininden (0,75) metreden yüksek terasların toplamının (2,00) metrekaresi; çok katlı binalarda yapılan çekme katların etrafında kalan ve ticaret bölgelerinde zemin katların komşu hududuna kadar uzaması ile meydana gelen teraslar; çok katlı binalarda genel giriş, merdiven ve sahanlıklar, asansörler, iki katlı tek ev olarak yapılan konutlarda iç merdivenlerin altında (1,70) metre yüksekliğinden az olan yerler; bodrumlarda konut başına bir adet, konutun bulunduğu bina dışında konut başına (4,00)metrekareden büyük olmamak üzere yapılan kömürlük veya depo; kalorifer dairesi, yakıt deposu, sığınak, kapıcı veya kaloriferci dairesi vb. müşterek hizmete ayrılan depo, çamaşırlık; bina içindeki garajlar ile bina dışında konut başına (18,00) metrekareden büyük olmamak üzere yapılan garajlar, faydalı alan dışındadır.
Bina dışındaki, kömürlük veya depoların (4,00) metrekareyi, garajların (18,00) metrekareyi aşan miktarları ait oldukları konut faydalı alanına dahil edilir.
Faydalı alan, duvar yüzeylerinde (0,025) metre sıva bulunduğu kabul edilerek proje üzerinde gösterilmiş bulunan kaba yapı boyutlarının her birinden (0,05) metre düşülmek suretiyle hesap edilir.
39) Ortak Alanlar ( Yerler)
Binaların giriş holleri, ışıklıklar, hava bacaları, saçaklar, tesisat galerileri ve katları , açık ve kapalı merdivenler, yangın merdivenleri, asansörler; kalorifer, kapıcı,bahçıvan, bekçi daireleri binaya ait depo, kömürlük, sığınak ve otopark gibi bağımsız bölümler dışında kalan, ortaklaşa kullanılan veya faydalanılan ortak kullanıma açık alanlardır.
40) Mevcut Bina
1957 yılından önce yapıldığı ilgili kurumlar tarafından belgelenen binalar ile inşa edildiği tarihte yürürlükte olan hükümlere uygun olarak yapılmış veya halen o yerde uygulanması gereken plan ve Yönetmelik hükümlerine göre aynen veya statik sakınca göstermeksizin ek ve değişiklik yapılmak suretiyle korunması mümkün yapı ile korunması gerekli eski eser tescilli yapıdır.
41) Mevcut Teşekkül
Bir yapı adasında ya da yüz aldığı yol boyunca mevcut ve muhafazası gereken binaların belirlediği oluşumdur.
2981 / 3290 ve 3366 İmar Affı Yasasına göre hak sahibi olmuş binalar, kendisi de dahil olmak üzere, hiçbir yapıya örnek olmaz.
42) Özürlü
Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duygusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle normal yaşamın gereklerine uyamama durumunda olup; bağımsız hareket edebilmesi için yapılarda ve açık alanlarda özel fiziki düzenlemelere gereksinim duyan kişidir.
43) Fen Adamları
Yapı, elektrik tesisatı, sıhhi tesisat ve ısıtma, makine, harita kadastro ve benzeri alanlarda mesleki ve teknik öğrenim veren, en az lise dengi okullardan mezun olmuş veya lise mezunu olup, bir öğretim yılı süre ile Bakanlıkların açmış olduğu kursları başarıyla tamamlamış olanlar ile 3308 sayılı Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanununa göre ustalık belgesine sahip olan elemanlardır.
44) Veranda
Üstü örtülü camlı balkon veya taraçadır.
45) Sundurma
Yağmur ve güneşten korunmak için, bir duvar önüne bahçe katlarında yapılabilen örtü elemanıdır. Sundurmalar binaların cephelerinde çekme ve bahçe mesafelerine tecavüz etmemek kaydıyla taşıyıcı eleman üzerine çatı ile örtülü, iki veya üç tarafı açık olmak koşuluyla yapılabilir. Sundurmalar duvar vb elemanlarla bölünemezler. Genişliği (5,00) metreden fazla olamaz. Alanı, ait olduğu binanın taban alanının (1/3’)ünü geçemez.
46) Gölgelik (Pergole)
Ahşap dikmeler ve sık kirişleme (mertekleme) ile yapılan, üzerine yeşillik sardırılan gölgeliktir.
47) Çardak (Kameriye)
Bahçelerde küçük köşk biçiminde yapılan, üstü yeşilliklerle sarılan süslü çardaktır.
III. BÖLÜM
HARİTA İŞLERİ VE İMAR PLANLARININ YAPILMASI VE DEĞİŞİKLİKLERİ İLE PARSELASYON PLANLARININ YAPILMASI VE UYGULANMASINA İLİŞKİN ESASLAR
Halihazır Haritaların Hazırlanması ve Onayı
Madde 19- Halihazır haritası bulunmayan veya revizyon gerektiren yerlerin haritaları Büyükşehir Belediyesi / İlçe Belediyeleri tarafından “Büyük Ölçekli Haritaların Yapım Yönetmeliğine” uygun olarak sayısal ortamda yapılır veya yaptırılır.
İlgili Belediyesince onaylanan haritaların tasdikli birer nüshası teknik dokümanları ile birlikte, Bakanlığa, ilgili tapu dairesine ve Büyükşehir Belediyesi’ne / İlçe Belediyesi’ne gönderilir.
İmar Planlarının Yapılması ve Değişikliklerine Ait Esaslar
Madde 20 - Her tür ve ölçekte imar planı ve değişiklikleri, öncelikle;
1) 3030 sayılı Yasa ve Uygulama Yönetmeliğine,
2) 3194 sayılı Yasa ve bağlı yönetmeliklere,
3) İlgili diğer mevzuat hükümlerine,
4)Varsa üst ölçek plan kararlarına ve çizim normlarına uygun olarak hazırlanır.
İmar Planlarının Yapılması / Yaptırılması
Madde 21- Her ölçekteki nazım imar planlarını Büyükşehir Belediyesi, uygulama imar planlarını ise İlçe Belediyeleri yapar / yaptırır.
3030 sayılı Yasa ile Uygulama Yönetmeliği ve diğer mevzuatla Büyükşehir Belediyesine verilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesine ilişkin hizmet ve ilgili hususlardaki uygulama imar planları, ihtiyaç duyulduğunda İlçe Belediyesi ile koordineli olarak Büyükşehir Belediyesince de yapılır /yaptırılabilir; bu planlar meclis kararına bağlanmak üzere İlgili İlçe Belediyesine gönderilir.
Uygulama Bölge ve Öncelikleri
Madde 22-1) Uygulama imar planları nazım imar planlarında belirtilen planlama bölgeleri, planlama etapları ve öncelikleri gözetilerek hazırlanır.
Nazım imar planlarında uygulama öncelikleri bulunmadığı takdirde uygulama imar planları tek etapta hazırlanır. Ancak planın tek etaplı yapılmasına mevzuat, planlama esasları ve ilkeleri yönünden engel varsa Büyükşehir Belediyesince verilecek görüşe uyulur.
2) Nazım imar planlarında belirlenen planlama bölge,etap ve öncelik sınırları 1/1000 ölçekli imar planları onayı ile kesinleştirilir. Bu sınırlar aynı zamanda parselasyon planı düzenleme alanının da sınırıdır.
Uygulama İmar Planlarında Sosyal Donatı Alanlarının Yerlerini Değiştirebilme
Madde 23- Nazım planlar üzerinde gösterilen teknik ve sosyal alt yapı alanlarının konum ve büyüklükleri; standartların altına düşülmemek, nazım planın ana kararlarını zedelememek ve geçerli bir gerekçeye dayandırılmak şartı ile İlçe Belediyelerince uygulama imar planlarında değiştirilebilir.
İmar Planları İçin Başvuru
Madde 24 - Nazım imar plan teklifleri ile ölçeği ne olursa olsun içerik ve kapsam itibarıyla nazım plan niteliğindeki imar planı, ilave imar planı, revizyon imar planı ve değişiklik önerileri doğrudan Büyükşehir Belediyesi inceleme ve onayına, 1/1000 ölçekli uygulama imar planları ise meclis kararı alınmak üzere İlçe Belediyesine sunulur.
Belediyesinden Alınacak Ön İzinle İlgililerince Yapılacak Plan Önerilerinde Aranacak Belgeler
Madde 25- 1) Nazım İmar Planı Önerilerinde
İlgililerince Büyükşehir Belediyesinden alınacak ön izinden sonra 3194 sayılı İmar Yasası ve bağlı yönetmelikler ile bu Yönetmeliğin ilgili maddelerinde belirtilen nitelik ve nicelikte hazırlanan öneri nazım imar planları, aşağıda belirtilen belgelerle birlikte Büyükşehir Belediyesine sunulur:
a-Başvuru tarihinden en fazla üç ay önce alınmış tapu tescil belgesi veya yerine geçecek belge,
b-Bu belgede adı geçen maliklerin, eğer kendileri başvurmuyorsa, noterden onaylı muvafakatname / vekaletnameleri,
c-1/2000 veya 1/5000 ölçekli koordinatlı kadastral çap,
d-(A) Grubu Müellif Yeterlilik Belgesi,
(Plan değişiklikleri için bir önceki plan müellifinin gerekçeli uygun görüşü eklenir.)
e-Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmelikte öngörülen nitelik ve içerikteki “İnceleme Araştırma Raporu” (3 takım),
f-Planlama alanının yetkili idarece onaylı “Jeolojik Etüt Raporu“ (3 takım),
g-İlgili kurum ve kuruluşların görüşleri,
h-İlgili kurumdan alındığı belgelenen onaylı halihazır haritalar üzerine çizilen öneri plan (6 takım),
ı-Öneri plana ilişkin plan/plan açıklama raporu ile sayısal ortamda ve uygun formatta hazırlanmış ilgili teknik belgeler(6 takım).
2) Uygulama İmar Planı Önerilerinde
Üst ölçek nazım imar plan kararlarına uygun nitelik ve nicelikte ilgililerince hazırlanacak öneri uygulama imar planları aşağıda belirtilen belgelerle birlikte İlçe Belediyesine verilir:
a-Başvuru tarihinden en fazla üç ay önce alınmış tapu/tapu tescil belgesi veya yerine geçecek belge,
b-Bu belgede adı geçen maliklerin, eğer kendileri başvurmuyorsa, noterden onaylı muvafakatname / vekaletnameleri,
c-Halihazır harita üzerine işlenmiş ve İlgili Kadastro Müdürlüğünce onaylanmış mülkiyet paftası,
d-(A) Grubu Müellif Yeterlilik Belgesi,
(Plan değişiklikleri için bir önceki plan müellifinin gerekçeli uygun görüşü eklenir.)
e-Plan Açıklama Raporu (7 Takım),
f- İlgili kurumdan alındığı belgelenen onaylı halihazır haritalar üzerine çizilen öneri plan (7 Takım),
g-Planlama alanına ait ilgili idarece onaylı “Jeolojik Araştırma Raporu” (3 takım)
3) Büyükşehir Belediyesine Onay İçin Gönderilen Uygulama İmar Planlarında
İlçe Meclis Kararına bağlanan uygulama imar planları onay için aşağıda sayılan belgelerle Büyükşehire gönderilir.
a-İlgili müdürlüğün meclise sunuş yazısı ve ekleri (teknik rapor),
b-İlçe Belediye Meclisi İmar Komisyonu Raporu,
c-İlçe Belediye Meclis Kararı,
d-Plan Paftaları ve Plan Açıklama Raporu (7 Takım),
e-1/1000 ölçekli koordinatlı kadastral çap örneği/onaylı kadastro mülkiyet paftası,
f- Onaylı Jeolojik Araştırma Raporunun bir örneği,
g-Yapılaşma koşullarına ilişkin değişikliklerde gerekli teknik incelemenin yapılması amacıyla ihtiyaç duyulacak çap, yol kotu,aplikasyon krokisi vb. belgeler
İmar Planlarının Onayı ve İlanı
Madde 26 - 1)Planların Onayı
3030 sayılı Kanunun 6 / A - b maddesi uyarınca;
a-Her ölçekteki nazım imar planları Büyükşehir Belediye Meclisince,
b-Uygulama imar planları İlçe Belediye Meclisinin uygun kararı üzerine Büyükşehir Belediye Başkanınca onaylanarak yürürlüğe girer.
2)Planların İlanı
a-Nazım imar planları Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nca,
b-Uygulama imar planları ise Büyükşehir Belediye Başkanlığınca onaylandıktan sonra İlgili İlçe Belediyesince,
Herkesin görebileceği şekilde ilan yerlerinde asılmak; nerede ve nasıl görülebileceği mahalli haberleşme araçları, Resmi Gazete, internet vb. ile duyurulmak suretiyle bir aylık (30 gün) süre ile ilan edilir.
3)Planlara İtiraz
a-Planlara bir aylık (30 gün) ilan süresi içerisinde itiraz edilebilir. İlgili Belediye Başkanlığınca Belediye Meclisine gönderilen itirazları ve planları meclis (15) gün içinde inceleyerek karara bağlar ve ilgilisine yazı ile bildirilir.
b-İtirazlar doğrultusunda İlgili Belediye Meclisi’nce bir değişiklik yapılması halinde sadece planın değişikliğe uğrayan bölüm(ler)i için yeniden bu maddenin(1.) ve (2.) fıkrası hükümleri uygulanır.
Parselasyon Planlarının Hazırlanması, Onayı ve Yürürlüğe Girmesi
Madde 27 - 1) Uygulama imar planları ile belirlenen düzenleme alanları esas alınarak hazırlanacak parselasyon planları İlgili Belediye Encümeni’nin onayından sonra yürürlüğe girer.
Bu planlar bir ay (30 gün) süre ile İlgili Belediyesinde askıya çıkarılır. Ayrıca mutat vasıtalarla duyurulur. Bu sürenin sonunda kesinleşir. Tashih edilecek parselasyon planları hakkında da bu hüküm uygulanır.
2) İlçe Belediyeleri tarafından ilan edilerek kesinleşen parselasyon planlarının aslı niteliğinde bir kopyası; ilgili encümen kararı, ölçü krokileri, hesap ve dağıtım cetvellerinin birer örnekleri ile birlikte 3030 sayılı Yasanın 6 / A - b maddeleri ile Yasanın Uygulama Yönetmeliğinin (8), (9) ve (10.) maddeleri uyarınca nazım imar planlarının uygulamasını denetlemek amacı ile Büyükşehir Belediyesine gönderilir.
Yol Profillerinin Hazırlanması ve Onayı
Madde 28- Parselasyon planı içindeki bütün yolların, yetkili belediyece yatay 1/1000, düşey 1/100 ölçekli yol profilleri hazırlanır veya hazırlattırılır. Boy kesitleri; halihazır ya da sayısal haritalardan üç boyutlu model oluşturularak çizilebilir. Şayet bu şekilde elde edilen siyah kotlar arazi ile uyumsuzluk gösterirse, arazide nivelman yapılmak sureti ile hata giderilir.
Profil üzerine parselasyon planı uygun ölçekte çizilerek yol genişliklerini takip edecek şekilde adalar arasında yollar numaralandırılır. Numara sırasına göre yolların boy kesitleri çizilir. Boy kesit üzerine hangi adalar arasından geçiyorsa, o adalara isabet eden parselasyon planının , parsel numaraları ve kot alınan noktaları da belirtilmek suretiyle 1/1000 ölçekli çizimi yapılır. Profil üzerine uygulama sahası içindeki Rs noktalarının yükseklik değerleri ve yer tarifleri (poligon no, pafta gibi bilgiler )yazılır.
Boy kesitlerde, inşattan sonra olması gereken ve yolun üst noktalarından geçen eksen (mihver)’in yükseklik durumu kırmızı hatla gösterilir. Bu hattın çiziminde , yarma ve dolgunun mümkün olduğunca eşit olmasına ve su akımının sağlanmasına dikkat edilir. Hazırlanan profiller İlgili Belediyece onaylanır.
İlçe Belediyelerince onaylanan profillerden birer örnek Büyükşehir Belediyesi ve ilgili kuruluşlara gönderilir.
Büyükşehir Belediyesince onaylanan yol profillerinin de birer örnekleri İlgili İlçe Belediyelerine ve kuruluşlara iletilir.
IV. BÖLÜM
ARSA ve BİNA ÖLÇÜLERİ
Parsel Büyüklükleri
Madde 29 - 1)Parsellerin En Az Ölçülerinin Tespitinde Genel Esaslar
İmar planlarında gösterilen çeşitli bölgelerde yapılacak ifrazlarda elde edilecek yeni parsellerin en az ölçüleri; arazi meyli, yol durumu, mevcut yapılar ve benzeri mevkiin özellikleri ile yeniden inşaa edilecek binaların ölçü ve ihtiyaçları da gözünün de tutularak tesbit olunur.
Bu tesbit sırasında imar planları, raporlarında/hükümlerinde aksine bir hüküm olmadığı takdirde aşağıdaki şartların yerine getirilmesi zorunludur.
2)En Az Parsel Genişlik, Derinlik ve Alanları
Bölgelere ve yapı nizamlarına göre en az parsel ölçüleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Tabloda olmayan ölçüler herhangi bir kayda bağlı değildir.
a- Konut, Ticaret Yol ve Bölgelerinde / Parsellerinde
Bölgeler Parsel Genişliği Bahçe Mesafeleri Parsel Büyüklüğü
aa-Konut ve Ticaret Bölgeleri
Ayrık Blok(Bitişik) İkili Blok Ön Yan Arka
(m) (m) (m) (m) (m) (m) (m²)
1 Katlı 13 7 10 - 3 3 -
2 Katlı 13 7 10 - 3 3 -
3 Katlı 15 9 12 - 3 3 -
4 Katlı 15 9 12 - 3 3 -
5 Katlı 18 12 16 - 3.50 3.50 -
6 Katlı 22 16 20 - 4 4 -
7 Katlı 22 16 20 - 4.50 4.50 -
8,9,10
Katlı 22 16 20 - + 0.50 (her kat için) -
ab-Yüksek İnşaat Bölgelerinde;
30 30 30 10 5 10 3000
ac-Küçük Sanatlar Bölgelerinde;
- 10 13 10 3 5 -
ad- Sanayi Bölgelerinde;
30 30 30 10 5 5 3000
ae-Depolama Bölgelerinde;
30 30 30 10 5 5 1500
af-Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanlar
40 40 40 10 5 5 2000
ag-Tek Katlı Ticaret Parselleri
11 5 8 - - - -
ah-Yukarıdaki tablo ara parseller için geçerlidir.
Köşebaşı parsellerde, en az parsel cephe genişlikleri blok nizamdaki ara parsellerin en az cephe genişliğine yan bahçe ve imar uygulama planında o yol için tayin edilmiş ön bahçe mesafesi toplamı / toplamları eklenerek bulunur.
Tabloda belirtilen yan ve arka bahçe mesafeleri yeni planlanan/planlanacak gelişme alanlarında uygulanır.
Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Alanlarda, imar planlarında aksine bir açıklık yoksa, konut bölgeleri ile ticaret yolu ve ticaret bölgelerinde yan ve arka bahçe mesafeleri en az (3,00) metre bırakılır.
b-Parsel Derinlikleri
ba-Konut ile Ticaret Parsellerinde
İmar durumuna göre iki katlı rejime tabi parseller hariç, ön bahçesiz parsellerde (20,00) metreden (Ön bahçe olduğu takdirde derinlik ön bahçe mesafelerine (20,00) metre ilave edilmek suretiyle bulunur.),
bb-Sanayi Bölgelerinde
(30,00) metreden,
bc-Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanlarında
(40,00) metreden
az olamaz.
En Az Bahçe Mesafeleri
Madde 30 - 1)Parselli adalarda / üzerinde tek bina yapılabilen parsellerde
En az bahçe mesafeleri, bütün bölgelere göre madde (29)’daki tabloda gösterilmiştir. Parselasyon planları yeni düzenlenecek bölgelerdeki çelik ve kâgir olarak yapılacak (1) - (4) katlı binalarda komşu mesafeleri, iskan edilen bodrum katlar dahil en az tabloda belirtildiği ölçüde olacak, daha yüksek binalarda en az komşu mesafeleri en az bahçe mesafelerine (4) kattan fazla beher kat için (0,50) metre eklenmek suretiyle tesbit edilecektir.
Ancak çelik, kâgir ve benzerlerinin dışındaki yapılarda komşu mesafeleri (5,00) metreden az olamaz.
2) Ada bazı uygulamalarda / üzerinde birden fazla bina yapılan parsellerde
Çıkma (kapalı/açık) ,ucundan ölçülmek üzere yan ve arka bahçe mesafeleri, fazla katlı binanın yüksekliğinin yarısından az olamaz.
3)Demiryolları Güzergahlarından Çekme Mesafeleri
Demiryollarının emniyeti açısından;
a-Komşu parsellerde yapılacak yanıcı ve patlayıcı maddeler ile ilgili mal güvenliği açısından tehlike oluşturacak tesisler için dış hat mihverinden itibaren en az (30,00) metre,
b-Diğer binalar için her iki tarafta dış hat mihverinden itibaren en az (15,00) metre,
c-Mülkiyet sınırlarının dış hat mihverinden itibaren her iki tarafta (15,00) metreden fazla olduğu yerlerde ise mülkiyet sınırlarından itibaren en az (5,00) metre inşaat çekme mesafesi bırakılması gerekmektedir.
İfraz, Tevhit ve İrtifak Haklarına ait Genel Esaslar
Madde 31- 1) İmar planlarına göre tamamı resmi yapılar ve tesisler ile okul, cami, karakol, yol, meydan, yeşil alan, park, otopark, toplu taşıma, terminal, hal, mezbaha gibi umumi hizmetlere ayrılan yerlere rastlayan gayrimenkullerin ifrazına veya tevhidine izin verilmez.
Bir kısmı kamu hizmet tesis ve alanlarına ayrılan yerlere rastlayan parsellerin bu kısımları kamu eline geçmedikçe ayrı bir parsel olarak ifraz edilemez. Ancak, kamu hizmeti tesisi ve alanlarına ayrılan kısımlardan geriye kalan parçalar , imar planı ve Yönetmelik esaslarına göre uygun parsellere ayrılabilir. İmar planı ve Yönetmelik esaslarına uygun olduğu takdirde bunlar üzerinde yapı izni verilebilir.
2) Her türlü imar adasında parselasyon planı yapımı ve onayı sırasında onaylı imar planı koşullarını sağlayan ifraz ve tevhit işlemleri yapılabilir.
3) Yeni parsel oluşturmamak koşulu ile mevcut imar parsellerinde daha uygun şartlar sağlamak ve uygulamayı kolaylaştırmak amacı ile yapılacak sınır düzeltmesine yönelik tevhid ve ifraz işlemlerinde bu Yönetmelikte sözü geçen asgari ifraz şartları aranmayabilir.
4) Gayrimenkullerin resen veya müracaat üzerine ifraz veya tevhidi, bunlar üzerindeki irtifak hakki tesisi veya terkini İlgili Belediye Encümenince onaylanır.
5) Onaylama işlemi, müracaatın İlgili Belediyeye intikalinden itibaren en geç (30) gün içinde sonuçlandırılır. ve encümen kararı ile ekleri, tescil veya terkin için (15) gün içinde tapuya bildirilir.
6) Tarafların rızası veya mahkeme kararı ile şüyuun izalesi ve arazi paylaşımı da yukarıdaki hükümlere tabidir.
7) İmar planına göre belirlenmiş yapılaşma hükümlerini aşmamak üzere bir parselde/ada bazında farklı yapılaşma ve kullanımlar verilmiş ise İlgili Belediyesince ifraz şartı aranmaz; ancak, ilgilisinin talebi halinde ifraz yapılabilir.
İfrazlar (Ayırmalar)
Madde 32-1) Çeşitli kamu ve hizmet tesislerinin gerçekleştirilmesi maksadı ile yapılması gereken kamulaştırmalarda, bu hizmet ve tesisler için parsellerin lüzumlu parçalara ayrılmasını sağlamak üzere yapılacak ifrazlar, bu Yönetmelikteki ifraz şartlarına tabi değildir .
2) Büyükşehir Belediyesi Belediye ve Mücavir Alan Sınırları içinde olup da, her ölçekteki imar planı sınırı, yerleşik alan sınırı ve köy ile mezraların yerleşme alan sınırları dışında kalan kadastral parsellerde ifraz yapılabilmesi için, ifrazdan sonra oluşacak her parsel alanının (5,000) metrekareden küçük olmaması, Tapu Kadastro veya tapulama haritasında bulunan yola yapılan ifrazdan sonra (25,00) metre cephesi bulunması şarttır. Bu ifrazlarda yeni yol ihdası yapılarak bu yola cepheli parsel teşekkül ettirilemez.
3)İfrazla oluşan parsellerdeki bina(lar)ın taban alanları toplamı, ifrazdan önceki parseldeki bina(lar)ın taban alanları toplamını geçemez.
4)Bina cephesinin istikameti değiştirilmek suretiyle ifraz yapılamaz.
5)Köşebaşı parseller, ancak, bina cephe hattının bulunduğu taraftaki parsel kenarının, plan / yönetmelik ile belirlenen bölge ifraz şartlarını sağlaması halinde ifraz edilebilir.
6)Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Bölgeler dışında yapılacak ifrazlarda da en az bahçe mesafeleri kurallarına uyulması esastır.
Tevhidler (Birleştirmeler)
Madde 33- 1) Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Bölgelerde
a- Ayrık Nizam Ara Parsellerin Tevhidi
aa-Farklı yollardan cephe alan ara parseller ile ayrı kat düzenine tabi parseller tevhid edilemez.
ab-Aynı kat rejimine tabi olup arka cepheden de bitişik olan ara parseller, kotlandırma ve saçak seviyeleri yönünden komşu parseller için sakınca doğurmadığı bir etüdle belirlenmek şartı ile tevhid edilebilir.
ac- Aynı yola cepheli iki ayrık yapı nizamına tabi parsellerin tevhitten önceki iki bina arasındaki komşu mesafesinin yarısı bina alanına (TA), diğer yarısı ikiye bölünmek suretiyle yan komşu mesafelerine ilave edilir.
Bu yolla tevhit edilerek oluşan parsellerin üzerinde mal sahiplerinin talebi halinde, yukarıda belirtildiği şekilde tevhit edilen imar durumuna göre hesaplanarak denk (muadil) bina alanını geçmemek, Yönetmeliğin kabul ettiği bina derinliği ve en az komşu mesafeleri ölçüleri aşılmamak, bina yan çıkmaları ile ilgili hükümlere uyulmak şartları ile bina yapılması mümkündür.
ad- İkişer ikişer tevhidle oluşan parsellerin tekrar tevhidi veya tevhidle oluşmuş parselle, ayrık nizam diğer tek parselin tevhidi talebi halinde (TA)’nına ayrıca bir ilave yapılmaz.
b) İkili Blok Ara Parsellerin Tevhidi
ba- İkili blok parsellerin tevhidi halinde inşaat derinliği (22,00) metreyi aşmamak üzere derinlik formülüne göre tesbit edilir.
bb- Dört veya daha fazla ikili blok parsellerin tevhidi halinde yan bahçe mesafelerinden bina alanına ayrıca bir ilave yapılamaz.
c) Köşebaşı Parsellerin Tevhidi
Köşebaşı parsellerin komşu parsellerle tevhidi :
ca- Ayrık nizam parsellerde denk (muadil) bina alanının aşılmaması,
cb- İkili blok parsellerde, tevhid edilecek parsellerin sağladığı bina alanının tesbitinde (22,00) metreyi aşmamak üzere formüle göre hesap edilecek derinliğin esas alınması,
cd- Bina cephe hattının yeni parselin dar kenarından tesbit edilmesi,
ce- Yola mesafelerde plandaki ölçülere ve çevre düzenine uyulması,
cf- En az yan komşu mesafelerinin korunması ve
cg-Tevhidle oluşan yeni parselin kotlandırılmasında(41.)maddenin(3.)fıkrasındaki esasların göz önüne alınması şartları ile mümkündür.
d- Ayrık nizam parsellerin veya ikiden fazla ikili blok nizam parsellerin tevhidi ile oluşan parsellerde inşa edilecek binaların yol cepheleri (35,00) metreden, bina derinlikleri ise Yönetmeliğe göre hesap edilecek en çok bina derinliğinden fazla olamaz.
2- Diğer Planlı Bölgelerde
a- Tevhidler, imar planlarında belirtilmişse, plan hükümleri / raporlarındaki esaslara, aksi halde bu maddenin (1.) fıkra hükümlerine göre yapılır.
b-Emsalli parsellerin tevhidinde toplam TAKS ve KAKS artırılamaz.
İfraz, Tevhid ve İrtifak Hakkı Belgelerinin Gönderilmesi
Madde 34- Büyükşehir Belediyesi Belediye ve Mücavir Alan Sınırları içinde;
1) Büyükşehir Belediyesi
a- Pis su kanalı için irtifak hakkı tesisi ve terkini ve
b- Yapım, bakım ve onarım ile görevli olduğu meydan, bulvar, cadde ve yollar, yeşil sahalar, parklar, bahçeler ve benzeri alanlar ile adına kayıtlı parseller üzerinde kurulacak her türlü irtifak hakkı tesisi ve terkini ile ifraz ve tevhid işlemleri, Büyükşehir Encümenince onaylandıktan sonra karar ve eklerini İlgili Kadastro Müdürlüğü ve İlçe Belediyesine,
2) İlçe Belediyeleri
Yukarıda sayılanların dışında, yetkili ve sorumlu oldukları sınırlar içerisindeki alanlarda yaptıkları ifraz, tevhit ve irtifak hakkı tesisi ve terkini işlemleri İlçe Belediye Encümenince onaylandıktan sonra,kararı ve eklerini Büyükşehir Belediyesine
paftalarına işlenmek üzere (15) gün içinde gönderir.
Bir Parselde Birden Fazla Bina Yapılması
Madde 35- Bir parselde / adada imar durumuna aykırı olmamak şartıyla birden fazla bina yapılabilir.
Ancak, binaların birbirine olan mesafeleri her bina için imar planı ve Yönetmelikte ayrı ayrı belirlenen ön, yan ve arka bahçe mesafelerinin toplamından az olamaz.
Bina Yol Cephe(leri) Genişliği
Madde 36- 1) Ayrık nizamda inşa edilecek binaların cephe genişliği (35,00) metreyi geçemez.
2) Ayrık yapı nizamına tabi olan yerlerde Yönetmelik, plan / plan notu hükümlerine dayanılarak verilebilecek en fazla bina taban alanı (KAKS)’ı; en az bahçe mesafelerini aşmamak koşulu ile yapı yerini tespite İlgili Belediye İmar Birimleri yetkilidir.
3) İkili veya üçlü blok yapılması gereken yerlerde, daha uygun çözüm yolları bulmak maksadı ile birkaç dar parseli birlikte değerlendirilerek o yer için tespit edilen yapı karakterine uyacak bir tertipten uzaklaşmamak üzere, bina cepheleri toplamı (35,00) metreyi aşmayacak olan ikili veya üçlü bloklar teşkil etmeye İlgili Belediye Encümeni yetkilidir.
4) Yeni inşa edilecek binalarda genellikle imar planı / plan notlarında belirtilen bina yol cephe hatlarına uyulur.
Köşe açıları dik olmayan parseller ile cepheleri yola göre içbükey veya dışbükey kenarlı olan parseldeki bina yol cephe hatları; bina köşelerini dik hale getirmek veya doğru hat teşkil etmek üzere plandaki yol(lar)a en çok yaklaşma mesafelerinin altına inilmemesi, bina yol cephelerinin en az birer noktasının da planda işaretli cephe hattının üzerinde bulunması, en fazla bina derinliği aşılmadan plan orijinindeki denk bina taban alanı içinde kalınması ve civarın yapılaşma tarzına aykırı olmaması şartları ile İlgili Belediyenin İmar Birimince proje onay aşamasında düzeltilebilir.
Ancak plandaki cephe hatları konumuna ölçüler ve grafik ifadelerle açıklık getirilmiş parsellerde, bu madde hükmü uygulanmaz.
Bina Derinlikleri
Madde 37- 1) Bina Derinliği Hesabı
a-İmar planlarında bina derinlikleri belirlenmemiş yerlerde derinlikler genel olarak;
I = L - (K + H / 2) formülü ile hesaplanır.
Burada: I = bina derinliğini,
L= parsel ortalama derinliğini,
K= ön bahçe mesafesini ve
H= en fazla saçak seviyesi olarak imar durumunda belirtilen bina yüksekliğini, metre cinsinden gösterir.
Düzgün geometrik şekillere uymayan parsellerde, alan dengelemesi suretiyle basit ve düzgün bir şekle çevrilmek suretiyle bulunacak derinlik bu parsellerin ortalama derinliği kabul edilir.
İkili blok yapı nizamlı parsellerde ortak kenar ortalama derinlik olarak alınır.
Ön bahçe mesafesi (5,00) metreden fazla olan parsellerde hesapta (K) değeri (5,00) metre olarak kabul edilir.
Yukarıdaki formülle bulunacak bina derinlikleri (15,00) metreden az çıktığı takdirde en az bahçe mesafeleri uygulanmak şartı ile (15,00) metre bina derinliği verilir.
Formülle bulunacak derinlik değerlerinin küsuratı (0,50) metreden az olanlar (0,50) metreye; (0,50) metreden fazla olanlar (1,00) metreye iblağ edilir.
Bu formülle hesaplanan derinliklere açık ve kapalı çıkmalar dahil değildir.
b- Değişik parsellerden oluşan adalarda yukarıdaki formüle göre hesap edilecek değişik bina derinliklerinin sebep olacağı düzensizliği gidermek, yapı adasının bir kenarında verilecek bina derinliklerinin aynı sıradaki mevcut ve imar mevzuatına göre muhafaza edilecek binaların derinlikleri ile uyumlu olmasını sağlamak, verilecek bina derinliğinin ada içi boşluğunu bölücü bir nitelik kazanmasını önlemek amaçları ile adanın tamamında etüd yapılarak plan değişikliği usulü ile derinlikler sınırlandırılabilir veya en az arka bahçe mesafesine uymak kaydı ile artırılabilir.
c- Blok, ikili blok, blokbaşı ve bitişik yapı nizamına tabi parsellerde bitişik sınırda derinliklerin aynı olması esastır. Bunu sağlamak üzere İlgili Belediye İmar Birimleri en az bahçe mesafelerini zedelememek koşulu ile derinlikleri azaltılabilir / arttırılabilir.
2) En Fazla Bina Derinlikleri
a- Konut, Ticaret Yolu ve Bölgelerinde
aa- Ayrık nizamda (22,00) metreden,
ab-Bitişik, blok, blok başı ve ikili blok nizam binalarda (20,00) metreden fazla bina derinliği verilemez.
b- Yüksek İnşaat Bölgelerinde
Bu bölgelerde yapılacak binaların derinliği Yönetmelikteki bahçe mesafelerine uyulması şartıyla en fazla derinlik kayıtlarına tabi değildir.
c- Küçük Sanayi ve Sanatlar Bölgelerinde
Bu bölgelerde yapılacak binaların derinliği, derinlik formülüne bağlı olmayıp parsel arka hududuna (5,00) metre kalana kadar verilir.
d- Sanayi Bölgelerinde
İmar durumu KAKS’la belirlenmiş parsellerde bina derinliği (b) bendindeki gibidir. KAKS’ı belirsiz parsellerde derinlik plan yapım ve onayı ile belirlenir.
e- İkiliblok binalardan bir tanesi imar mevzuatına göre inşa edilmiş ve derinliği Yönetmelikteki ölçüyü aşıyorsa diğeri derinlik bakımından mevcut binaya uyabilir.
3) Yol Genişlemelerinde Bina Derinlik Hesabı
Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlar ile tesbit edilmiş olan yolların genişletilmesi halinde yola giden kısmın teknik ve sosyal altyapı gereksinimi olarak bedelsiz terkin edilmesi şartıyla bu yollar üzerindeki parsellerde yapılacak binaların derinlikleri parselin değişiklikten evvelki özgün haline göre hesaplanabilir; aksi halde, parselin yeni derinliği esas alınır. Cephe hatları ise zorunluluk olmadıkça aynen muhafaza edilir.
Emsalli parsellerde yol genişlemesi olması halinde yola giden kısım teknik ve sosyal altyapı gereksinimi olarak bedelsiz terkin edilmek koşuluyla terkten önceki parsel alanı üzerinden emsal (KAKS) belirlenebilir.
4) Köşebaşı parsellerde denk taban alanı (TA) sabit kalmak, en az yan ve arka komşu mesafeleri kayıtlarına uyulmak ve denk KAKS aşılmamak şartıyla derinlik sınırlanmasına tabi olunmadan, bina boyutları çevre adalardaki yapılaşmalar dikkate alınarak İlgili Belediyenin İmar Birimince tesbit edilebilir. Şu kadar ki bu belirlemede parselin yüz aldığı yollar üzerindeki komşu parsellerin derinliklerinin de aşılmamasına özen gösterilir.
5) Mevcut Binalara Kat İlavesi
Evvelce yürürlükte olan mevzuat uyarınca inşa edilmiş binalara kat ilavesi halinde, müktesep hak teşkil etmemek koşuluyla mevcut binanın inşaat derinliğine uyulur.
2981 sayılı Kanuna göre ruhsat almış yapıların kat ilavesi halinde ise ilave katın derinliği bu Yönetmeliğin derinlik formülüne uymak zorundadır.
En Fazla Bina Yükseklikleri (H max)Madde 38- 1) Planlarda aksine bir hüküm yoksa, konut ile ticaret parsellerinde yapılacak binalarda izin verilen kat sayısına göre saçak seviyesinin en fazla değeri aşağıdaki formülle hesaplanır.
H = (0,50) + n x (3,00)
Burada (H) metre olarak bina yüksekliğini ,
(n) ise izin verilen kat sayısını gösterir.
2) İkiliblok binalarda, binalardan bir tanesi imar mevzuatına göre inşa edilmiş ve yükseklik bakımından Yönetmelikte ki ölçüleri aşıyorsa, diğer bina yükseklik bakımından mevcut binaya uyabilir.
3) Yüksek İnşaat Bölgelerinde bina yüksekliği, parsel ön cephesine esas olan yol mihveri ile bina cephesi arasındaki mesafeden fazla olamaz.
4) Küçük Sanayi / Sanatlar Bölgelerinde yapılacak binaların yükseklikleri (9,50) metreyi geçemez.
Bu bölgelerdeki umumi binalara denk TAKS ve KAKS içinde kalınmak şartı ile ihtiyaca göre İlgili Belediyenin İmar Birimince daha fazla yükseklik verilebilir.
5) Sanayi bölgelerinde imar durumu KAKS olarak tesbit edilmiş parsellerde yapılacak binaların yükseklikleri, binanın özelliği ile en az bahçe mesafeleri şartları göz önünde bulundurulmak suretiyle mal sahibinin önerisi üzerine İlgili Belediyenin İmar Birimince belirlenir.
KAKS’ı belirsiz bölgelerde ise bina yüksekliği plan yapımı ve onayı ile saptanır.
6)Ahşap binalara, ayrık nizamda olmak, bahçe mesafeleri şartlarına uymak ve bölge kat nizamı içinde kalmak kaydı ile en fazla (6,00) metre yükseklik verilebilir.
7) Bu Yönetmelikte gösterilen yüksekliklerin; herhangi bir anıtın, korunması gerekli tescilli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının, tarihi ve mimari değeri olan eserlerin görünüşünü bozması halinde Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu görüşü alınarak uygulama yapılır.
Bölge Kat Nizamı Dışında Bina Yapabilme
Madde 39- 1) Sahiplerinin toplu müracaat ve muvafakatları halinde; bir yapı adasının tamamı üzerinde o adanın parsellerinin kat alanlarının(KA) toplamını veya bir yapı adasının (4000,00) metrekareden az olmayan bir veya birkaç parseli üzerinde, bu parsellerin kat alanlarının (KA) toplamını aşmayan değişik yükseklikte ve düzende kitle(ler) yapılabilir.
Bu düzenlemelerde bina yüksekliklerine bağlı olarak ön bahçelerde (38/3) maddesi ile arka ve yan bahçelerde ise (30) maddesinin (2.) fıkrası hükümleri sağlanmalıdır.
2) Umumi binalara ayrık nizamda olmak, parselin denk kat alanı (KA) aşılmamak, şehircilik ve planlama esaslarına uyulmak kaydı ile bölge kat nizamı dışında yapı düzeni ve yükseklik tesbit edilebilir.
3) (1.)ve (2.) fıkrada belirtilen düzenlemeler, İlgili İlçe Belediye Meclisinin kabulü ve Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin onayı ile kesinleşir.
(1.) ve (2.) fıkra ile ilgili tekliflerde açıklayıcı maket, perspektif ve kentsel tasarım projesi istenebilir.
4)Evvelce yürürlükte olan mevzuata uygun olarak yapılmış ayrık düzen binalara kat ilavesi halinde, Ankara Bölge Kat Nizamını gösteren plandaki bina yüksekliğine bağlı olmaksızın bölgenin kat adedine uyulur. Bu kabil ilave katlarda kat yüksekliği en az ölçüden fazla olamaz.
Bitişik düzen (nizam) binalarda bloğun tamamının rölevesi yapılmak suretiyle İlgili Belediye İmar Birimince uygun görülecek etüde göre işlem yapılır.
Bir adada evvelce teşekkül etmiş binaların saçak seviyesi ile Bölge Kat Nizamı Planı’nın bu ada için tayin ettiği en fazla saçak seviyesi arasında büyük estetik mahzur doğuran farklar bulunması halinde, bu adada yeni yapılacak binalara verilecek saçak kotu, mevcut binaların röleveleri yapılmak ve kat nizamı planı ile ahenk teşkil edecek şekilde ayarlanmak suretiyle İlgili Belediyenin İmar Birimince tesbit edilebilir.
5) Eksik Katlı Bina Yapma Şartları
Yeni yapılacak binalarda, Bölge Kat Nizamı Planında veya belirlenmişse imar planları /hükümleri/ raporlarında, aksi halde bu Yönetmelikte belirlenen kat adedine uyulması şarttır.
Ancak, ayrık yapı nizamına tabi (3) veya daha az katlı bölgelerde eksik katlı bina yapılabilir. Bunların projeleri eksik katlı olabileceği gibi binanın inşa edilmesi istenen kat adedi şartlarına göre de düzenlenebilir.
(4) veya daha fazla katlı ayrık düzen bölgeler ile tüm bitişik ve blok düzene tabi bölgelerde; temel ve statik hesapları ile, bahçe mesafeleri, merdiven, ışıklık vs. gibi kat adedi ve bina yüksekliği ile ilgili elemanları plan veya Yönetmelikte gösterilen en fazla yüksekliğe ve kat adedine (bodrumlar da dahil edilmek kaydı ile) göre hesaplanmak, lüzumu halinde asansör yeri bırakılmak ve proje ile fenni sorumluluk / yapı denetim hizmetleri bu esaslara göre aranmak şartları ile eksik katlı bina yapılabilir. Bunların uygulama projeleri de eksik katlı çizilebilir. Ancak, binanın tamamının ayrıca 1/100 ölçeğinde mimarlık kesin, mühendislik ön projelerinin çizilmesi gerekir.
Bina Cepheleri ve Bloklaşmalar
Madde 40- İkili veya üçlü blok yapılması gereken arsalar ile tevhitle kazanılacak denk taban alanını aşmamak üzere ayrık yapı nizamına tabi parseller üzerinde inşa edilecek binalar, sahiplerinin müracaatı halinde arazinin topoğrafik durumu, çevrenin teşekkül tarzı şehircilik / planlama ilke ve esasları vb. dikkate alınarak düzenlenecek kentsel tasarım projelerine dayalı olarak İlgili Belediye Meclis kararı ile bloklaşabilirler; ancak oluşacak blok yüksekliği irtifası, düşük olan bina ile sınırlandırılır.
Bu kabil parsellerde blok düzen için olan hükümlere göre verilecek derinlikler aşılamaz ve en az bahçe mesafe koşulları sağlanmalıdır.
2) Ayrı yol(lar) dan yüz alan farklı yapı düzeni ve kat sayılarına tabii köşe başındaki blok düzen parsellerin tevhit edilmesi veya bloklaşmaları halinde, mal sahibinin talebi üzerine, plan değişikliği usulüne uymak kaydı ile, yapılacak bloklaşmalarda alçak binanın kat adedi ve saçak seviyesi yüksek olana uyabilir.
Ancak, bu irtifa köşebaşı parselin yüksek kat rejimine tabii yol tarafındaki bina cephe hattından itibaren en çok (35,00) metre derinliğe kadar tek blok olarak devam edebilir. Binanın geri kalan bölümü parselin kendi kat sayısında olacaktır.
3) Köşebaşı parsel üzerindeki bina, imar durumuna göre bir sokak istikametinde bloklaşmış ise, diğer sokaklar üzerindeki komşu parsel ile tevhid edilse dahi bu istikamette yeni bloklaşma yapılamaz.
4) Ayrı/farklı yapı düzeni ve kat sayılı parsellerden oluşan adaların tamamı veya bir kısmı kentsel tasarım projesine dayalı olarak ve (35,00) metre cephe şartı aranmadan tevhitlerle oluşabilecek denk (TA) aşılmadan plan değişikliği usulü ile en fazla katlı bina saçak seviyesini aşmamak üzere bloklaşabilirler.
V. BÖLÜM
YAPI ve YAPILAŞMAYA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
Binalara Kot Verilmesi
Madde 41- Bölge Kat Nizamı ve Benzeri Planlı Bölgelerde
1) Yoldan Kotlandırma
a-Genel olarak binalara parselin cephe aldığı yolun bordür taşı üst seviyesinden kot verilir. Yol oluşmamışsa bordür kotu yol profili esas alınarak hesap edilir. Bordür taşı üst seviyesi yol seviyesinin (0,20) metre üstü sayılır.
Profilleri mevcut olmayan yollar üzerindeki parsellerden kot talebi halinde profiller, İlgili Belediyeler tarafından en geç (20) gün içinde hazırlanır/temin edilir.
(±0,00) kotu deniz seviyesi kotuna bağlanır.
Yol kotu için ;
b-Ayrık, blok, blokbaşı ve bitişik nizam binalarda bina ön cephesi ortası,
c-İkiliblok nizam binalarda birleşik sınır hizasındaki bordür taşı üst seviyesi
(± 0,00) olarak kabul edilir.
d-Bina cephesi geniş olan / çok eğimli yollar üzerinde inşa edilecek binaların yola bakan köşeleri hizasındaki bordür taşı kotları arasında (3,50) metre veya daha fazla kot farkı bulunması halinde kotlandırma, ilgilisinin talebi üzerine bina sahası kademelendirilmek ve her kademenin ortasındaki bordür taşı üst kotu (±0,00) alınmak suretiyle yapılabilir. Ancak, denk TA ve KAKS değerleri aşılamaz.
Bu durumda her kademenin kendi hizasındaki en düşük bordür taşı kotundan yüksekliği en çok (1,75) metre olabilir. Kademelerin oturduğu bahçelerin tesviyesinde her kademe ve bahçesi ayrı bir parsel gibi mütalâa edilebilir.
Köşebaşı parsellerde kademeli kotlandırma yalnız, bina köşeleri arasındaki kot farkının en fazla olduğu yol cephesinde uygulanabilir.
Kademeli kotlandırmada her kademedeki bina bölümü kendi (±0,00) kotuna göre imar planları / Yönetmelik de belirlenen en fazla saçak seviyesini geçemez.
Kademeli kotlandırmada her kademe boyu (7,00) metreden az olamaz. Az olması durumunda bir önceki kademe seviyesine uyulur.
e-Bir parselde / adada birden fazla bina yapılması durumunda her bina ayrık nizamda kabul edilerek ilgili belediyenin imar birimince onaylanacak kentsel tasarım projesine göre kendisine yakın yollardan/ tabi zeminden kotlandırılır.
Bu kotlandırmalarla özgün denk imar hakları aşılamaz.
2) Tabii Zeminden Kotlandırma
Arsanın eğimli, kaya gibi sert zemin vb. olması durumlarında aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde tabii zeminden kot verilebilir.
a- Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Alanlarda
aa- Adanın / parselin yola göre yüksek olması durumunda, ön bahçe mesafesinin (10,00) metre veya daha fazla, alçak olması durumunda ise (15,00) metre veya daha fazla olması gerekir.
ab- Yola göre yüksek olan ada / parsellerde, tabii zemin kotu, o parseller için bordür taşı üst seviyesinden verilecek kotu (3,00) metreden fazla geçmemelidir.
ac- Tabii zeminden kotlandırma, plan notları / raporları ile belirlenmemişse ancak İlgili Belediyenin İmar Birimince yapı adasının tamamının etüdü ve bunun ilgili Belediye Encümenince kabulü ile uygulanabilir.
ad- Yukarıdaki ölçüler ve esasların sağlanmaması durumunda tabii zeminden kotlandırma, ancak geçerli gerekçelere dayandırılmak kaydıyla, plan değişikliği usulüyle yapılabilir.
b- Diğer Planlı Alanlarda
ba- Plan notları / hükümleri ile getirilen tabii zeminden kotlandırmalarda (±0,00) kotu, adada / parselde yapılacak bina(lar)ın köşe kotlarının aritmetik ortalaması olarak alınır.
bb-Yola göre düşük olan parsellerde, gömülmeler durumunda denk TA ve KAKS ‘ı bina alanını aşmamak kaydı ile İlgili Belediye İmar Birimince; (±0,00) kotu yoldan verilecek kotu geçmemek üzere yükseltilebilir.
3) Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Alanlardaki Köşebaşı Parsellerde Kotlandırma
a- Cephesi alçak yol tarafında bulunan köşebaşı parsellerdeki ayrık nizam binalara, alçak yol tarafından verilebilecek kota nazaran (3,00) metreden fazla olmamak kaydı ile yüksek yoldan kot verilebilir.
b- Plandaki ilk nizama göre ikiliblok hali muhafaza edilmiş veya edilecek olan köşebaşına rastlayan ikiliblok her iki binaya kot verilirken yukarıdaki esaslar saçak seviyeleri aynı tertip edilmek kaydıyla uygulanabilir.
c- Ayrık yapı nizamındaki köşebaşı parsel ile komşu parselin tevhidinden oluşan yeni parselin kotlandırılması, (±0,00) röperi tevhitle oluşan parselin alçak yol tarafındaki inşaat cephe ortası hizasındaki bordür taşı üst seviyesi (±0,00) kabul edilerek bu noktadan (3,00) metreden yukarıda olmamak şartı ile yüksek yol tarafından yapılabilir.
d-Yukarıda belirtilen hallerde, yüksek yol tarafındaki (± 0,00) röperi bina ön cephe orta hizasını aşamaz.
4) Mukayeseli Kot Verme
Yoldan kotlandırılan ve zemini yolun altında kalan parsellerde, bina ön ve arka köşe noktalarındaki tabii zemin kotlarının iki yan komşu parsellerindeki bina köşe tabii zemin kotları ile büyük farklılıklar göstermesi halinde, parsel sahibinin başvurusu üzerine İlgili Belediye İmar Birimince, komşu parsellerin anılan parsel tarafındaki bina köşelerinin bu parselin (±0,00) röperine göre belirlenen ön ve arka köşe tabii zemin kotları esas alınarak enterpolasyonla hesap edilen ve arkadaki parselin bina köşelerine isabet eden değerler söz konusu parselin bina köşelerindeki tabii zemin kotları olarak verilebilir.
Binalara Giriş Kotları
Madde 42- Yoldan kotlandırılan binalara yol cephelerinde, girişin hizasındaki bordür taşı üst seviyesinin altında giriş yapılamaz.
Yola bakmayan cephelerden, köprü veya giriş şeridi eksenindeki bordür seviyesinden en fazla (1,50) metre inilmek veya çıkılmak suretiyle de giriş yapılabilir.
2) Tabii zeminden kotlandırılan parsellere girişler yukarıdaki şartlara tabi değildir. Giriş tabii zemine uyumlu olarak düzenlenecek merdiven ve rampalarla sağlanabilir.
3) Yoldan ve /veya tabi zeminden kotlandırılan ve üzerinde birden fazla bina yapılan ada / parsellerdeki bina girişleri, her kitlenin kendi (±0,00) röper kotu ve ilk iki fıkra göz önüne alınarak düzenlenir.
Çıkmalar
Madde 43- 1) Binalarda ada/parsel sınırını aşmamak kaydıyla en fazla taban alanı / yapı yaklaşma sınırları dışında;
a- Yol Cephelerinde
(1,50) metre‘den geniş olmamak,
Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Alanlar dışında; (5,00) metre‘ye kadar olan ön bahçelerde, parselin yol sınırına (3,50) metre‘den fazla yaklaşmamak,
Cephe boyunca bordür taşı üst seviyesi ile çıkma altı arasındaki en yakın düşey mesafe hiçbir noktada (2,40) metre‘den aşağı düşmemek şartlarıyla açık ve kapalı çıkma,
b- Arka Cephelerinde
(1,50) metre‘den geniş olmamak,
Çıkmanın en yakın noktası arka komşu parsel sınırına (5,00) metre‘den fazla yaklaşmamak,
Tabii veya tesviye edilmiş zemin ile çıkma altı arasındaki en yakın düşey mesafe hiçbir noktada (2,20) metre‘den aşağı düşmemek şartlarıyla açık veya kapalı çıkma,
c- Yan Cephelerinde
(1,00) metre‘den geniş olmamak,
Çıkmanın en yakın noktası yan komşu parsel sınırına (2,00) metre‘den fazla yaklaşmamak,
Tabii veya tesviye edilmiş zemin ile çıkma altı arasındaki en yakın düşey mesafe hiçbir noktada (2,20) metre‘den aşağı düşmemek şartlarıyla yalnız açık çıkma,
d- Yeşil ve İskan Harici( Yerleşme Dışı) Alanlara Bakan Cephelerinde
(1,50) metreden geniş olmamak,
Tabii veya tesviye edilmiş zeminle çıkma altı arasında en yakın düşey mesafe hiçbir noktada (2,20) metreden aşağı düşmemek,
Çıkmanın en yakın noktası, yeşil ve iskan harici alan sınırına (5,00) metreden fazla yaklaşmamak şartları ile kapalı çıkma,
Çıkmanın en yakın noktası, yeşil ve iskan harici alan sınırına (2,00) metreden fazla yaklaşmamak şartları ile açık çıkma
yapılabilir.
2 ) Parsel Sınırı Dışındaki Çıkmalar
Plana göre teşekkül etmiş olup, ön bahçesi bulunmayan ya da yeterli olmayan bölgelerde; yol, meydan, yeşil alan gibi kamu kullanımına ayrılmış yerler üzerinde, parsel sınırı dışında ruhsat ve eklerine uygun olarak çıkmalı bina yapılmış ise yeni yapılacak binalarda da aynı genişlikte çıkma yapılabilir.
Çıkma izni verilmesine esas olarak teşekkül etmiş bölge şartı her yapı adası için aranır. Bir yapı adasının bir kenarında bu maddede belirtilen şekilde çıkmalı bina varsa, adanın sadece o kenarı çıkmalı teşekkül etmiş sayılır.
Birden çok yol, meydan, yeşil alan ve benzerlerine cephesi olan parsellerde çıkma izni; her cephe için adanın çıkmalı teşekkül etmiş olması şartına bağlı olarak verilir.
İmar planı kararı ya da İmar Yönetmeliği değişikliği nedeni ile kat ilavesi, çatı katlarının tam kata dönüştürülmesi halinde de bu maddedeki çıkmalı teşekkül etmiş bölge koşuluna uyularak ilave kat ve bölümlerde de çıkma izni verilir.
3) Çıkmalara Ait Sınırlamalar ve İstisnalar
a-Bu maddenin (1.) ve (2.) fıkralarında belirtilen hükümler dahilinde binaların bitişik olmayan cephelerinde yapılacak çıkmalar, cepheler boyunca devam edebilir. Bitişik olan cephelerde çıkmalar bitişik sınıra en fazla (2,00) metreye kadar yaklaşabilir.
Ayrıca, bitişik nizam parsellerden birinde bina inşa edilmiş ve çıkmalar ortak sınıra kadar yanaştırılmış ise aynı şartlarda olmak üzere komşu parselde inşa edilecek binanın çıkmaları da bu sınıra yanaştırılabilir.
b-Bina arka cephelerinde bu Yönetmelikten önce yürürlükte olan Yönetmelik hükümleri dahilinde yapı ruhsatı alınarak bitişik sınıra kadar çıkma yapılmış olan ikili veya blok binalarda, bu maddenin, (1.) fıkrasının (b) bendindeki arka cephelerde çıkmalar için yazılı hükümlere bağlı bulunmaksızın İlgili Belediye İmar Biriminin etüdüne göre açık veya kapalı çıkma yapılmasına izin verilebilir.
c-Bina taban alanının tümü kullanılmadan yapılan binalarda bu madde de belirlenen diğer hükümlere uyulmak şartı ile en fazla taban alanı ve yapı yaklaşma sınırları içinde kalan yerlerden yararlanılarak çıkma genişliklerinin artırılması mümkündür.
d-Bahçenin tümü yol eğiminde tesviye edilen, arka yoldan yüz alan arka yol cephelerinde, bu maddenin (1/a) bendindeki hükümler uygulanır.
e-Bitişik ve blok nizama tabi yerlerde, İlgili Belediyece sakınca görülmediği takdirde, çıkmaların yan komşu sınıra kadar yaklaştırılmalarına izin verilebilir. Ancak komşu ortak kısımlar duvarla kapatılır.
f-İlgili belediyeler, binaların cephelerine konulmak istenen “klima” yerlerinin tesbitine ve son kattan sonra düzenlenen tesisat alanlarının da binanın mimarisine uygun bir şekilde kapatılmasına yetkilidirler.
g-Ayrık nizam emsalli parsellerde; zemin katta bina taban alanına katılmayan boşluklar oluşturulduğunda, normal katlarda bu boşluklar üzerinde yapılacak çıkmalar arasındaki uzaklık (3,00) metreden az olamaz.
4) Diğer Çıkma ve Çıkıntılar
Aşağıda yapılanma şartları belirtilen bina çıkma ve çıkıntıları, çıkmalar ile ilgili hükümlere bağlı değildir.
a- Motif Çıkmalar ve Denizlikler
Döşemesi tabii / tesviye edilmiş zemin kat seviyesinde olan kat da dahil kendi parsel sınırını taşmamak; cepheden itibaren genişliği en fazla (0,20) metre olmak kaydı ile binaların tüm katlarının cephelerinde motif çıkmalar ve denizlikler yapılabilir.
b- Güneş Kırıcılar
Parsel sınırları içinde veya dışında, çıkma yapılamayan yerlerde bina cephe hattından itibaren, kapalı çıkma tertip olunabilen yerlerde kapalı çıkmalara ilaveten, kapalı bir hacim oluşturarak inşaat alanını büyütecek nitelikte olmamak üzere genişliği (0,40) metreyi aşmayan güneş kırıcıları yapılabilir. Açık çıkma yapılabilen yerlerde güneş kırıcıları çıkma ucunu (0,20) metreden fazla aşmamak kaydı ile tertip edilebilir.
c- Yola Bakmayan Cephelerde Giriş Köprüleri
Binalara girişin / çıkışın köprü şeklinde yola bağlanması zorunluluk olduğu takdirde, köprü genişliği (1,50) metre olacaktır. Bu köprülerin bina yan cephesine bitişik ve konsol olarak inşaları zorunludur.
Köprülerin altı hiçbir surette kapalı hacim yapılarak kullanılamaz.
Tabii zeminden kotlandırılan parsellerde köprülü giriş yapılamaz. Giriş tabii zemine uyumlu olarak düzenlenecek merdiven ve rampalarla sağlanır
Binalara girişi sağlayan köprü ve giriş şeridi ile yaya kaldırımı ve bina girişi arasında kot farkı olduğu durumlarda veya binalara girişin merdivenle sağlanmasının zorunlu olduğu hallerde, merdivenlerin yanı sıra, özürlülerce de kullanılmak amacı ile, kaymayı önleyen döşeme kaplamalı, tekerlekli sandalye ve koltuk değneği hareketlerini güçleştirmeyen standardına uygun rampa yapılması zorunludur.
d- Saçaklar
Blok / bitişik nizam binalarda saçak genişliği (1,00) metreyi, ayrık nizam binalarda ise (1,50) metreyi aşamaz.
Ayrık yapı nizamına tabi olan yerlerde zemin katta ve dış cephelerde bina sahasına dahil edilmeyen boşluklar oluşturularak yapılan binalarda, bu boşluklar üzerinde yapılacak saçak uçlarının arası (1,00) metre veya daha az ise bu saçaklar birleştirilebilir.
Binaların saçaksız olması veya saçak genişliği hakkında çevresindeki ve bitişiğindeki binalar ile mimari ahenk temin edecek şekilde karar almaya İlgili Belediyenin İmar Birimi yetkilidir.
Tescilli kültür varlığı binalar ile sefaret, cami ve vb. binaların saçak ölçü ve nitelikleri bu madde hükümlerine bağlı değildir.
Mevcut saçaklı binalara ek kat yapıldığı takdirde, bu saçaklar Yönetmeliğin çıkmalarla ilgili hükümlerine göre düzeltilmedikçe yapı kullanma izni verilmez.
e- Giriş Saçakları
Binaların ana giriş kapıları üzerine çıkmalara ait en az düşey mesafe şartlarında İlgili Belediyenin İmar Birimince tespit edilecek şekilde saçak kısımları yapılabilir.
Yola bitişik binalarda yapılacak giriş saçakları yaya yolunu ve (1,50) metreyi aşmamak kaydı ile konsol olacak ve akıntıları bina cephesinden aşağıya indirilecektir.
5-İmar Durumu, Taban Alanı Katsayısı (TAKS) ve / veya Kat Alanı Katsayısı (KAKS) ve Yapı Yaklaşma Sınırları ile Belirlenen Parsellerde Çıkmalar
a-Yapılaşma şartları, taban alanı katsayısı (TAKS) ve / veya kat alanı katsayısı (KAKS) ve yapı yaklaşma sınırları ile belirlenen parsellerde yapı yaklaşma sınırı dışındaki açık ve kapalı çıkmalar da bu Yönetmeliğin (43.) maddesinin (1.) fıkrasının (a), (b), (c), (d) bentlerinde belirtilen hükümlere tabidir.
b-Yapı yaklaşma sınırı içinde kalan açık / kapalı çıkmalar;
- Açık çıkmalar, ait olduğu kitle cephesinde (1,00) metre genişlikte yapılabilecek toplam açık çıkma alanını aşmamak,
- Adanın / parselin kendi içindeki veya komşu parsellerdeki binalar arasında açık/kapalı çıkma ucundan ölçülmek kaydı ile en az yüksek binaya ait yüksekliğin yarısı kadar mesafe bırakmak,
- Çıkma altı en az düşey yükseklik koşuluna uymadığı takdirde, (TA)’na katılmak kayıtları ile istenilen genişlikte yapılabilir.
Bu çıkmalar (a) bendindeki çıkmalarla da birlikte düzenlenebilir.
Bodrum Katlar
Madde 44- 1-Bodrum Katların Konut Olarak İskan Edilebilme Şartları
a-Bodrum katlar, cepheleri hizasındaki en düşük doğal / düzeltilmiş bahçe kotunda veya üzerinde kalmak, hiçbir noktada hizasındaki bahçe kotlarına göre (0,90) metreden fazla gömülmemek şartları ile konut olarak iskan edilebilir. Ancak, bir cephesinde tümü ile bahçe kotlarında / üzerinde kalmakla birlikte diğer cephelerinde (0,90) metreyi aşan gömülmeler bir üst kattaki plan tertibine uyan bölümler boyunca kabul edilebilir.
b-Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Bölgelerde;
ba - İskan edilebilir (1.) bodrum katların tamamı, diğer iskan edilebilir bodrum katların muadil inşaat alanının ancak yarısı, konut olarak değerlendirilebilir.
bb – (1.) Bodrum kat ve diğer bodrum katlarda kazanılan denk inşaat alanı, istenilen bodrum katlarda kullanılabilir.
2) Kat Sayıları
a-Konut Bölgelerinde
Yoldan kotlandırılan binalarda, zemin kat veya iskan edilebilir konut şartını sağlayan katın altında bir bodrum kat daha düzenlenebilir. Bu bodrum katın ticari amaçlı kullanılması halinde ancak, zorunlu ortak alanlar (yerler) için bir bodrum kat daha yapılabilir.
Tabii zeminden kot alan binalarda imar planı veya notları ile belirlenmemiş ise iskan edilebilir katın altında en fazla bir bodrum kat yapılabilir.
b-Ticaret Ada / Parsellerinde
Konut niteliğinde iskan edilebilme şartını sağlayan bodrum katın altında olmak üzere iki kat daha yapılabilir.
c-Ticaret Ada / Parselleri Dışında
Ticaret ada / parselleri dışındaki tüm bölgelerde de imar planı / plan notlarına aykırı olmamak kaydı ile, binanın tamamının ticari amaçla kullanılması halinde (b) bendi hükümleri, ‘İlgili İmar Birimince’ uygun görülürse uygulanabilir.
d-Ticari ve Sanayi Depolama, Sanayi, Organize Sanayi, Küçük Sanayi ve Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanlarında
Konut niteliğinde iskan edilebilme şartını sağlayan bodrum katın altında ancak bir kat yapılabilir.
e- Otopark Yönetmeliği ve Uygulama Esasları ile ilgili haklar saklıdır.
3) Bodrum Katların Kullanma Şekilleri
Bodrum katlar, aşağıda belirtilen şart ve şekillerde çeşitli işlevler için kullanılabilir:
a-İskan edilebilme şartına uymak kaydıyla konut,
b-Her türlü zorunlu veya ihtiyari ortak yerler ve eklentiler,
c-Yol cephesinden ve hizasındaki bordür kotundan girmek ve en az net alanın (1/3)‘ü dükkan giriş kotu ve üzerinde tertiplenmek kaydı ile dükkan,
d-Ticaret ada / parselleri ile taban kotu en düşük bordür kotu altına düşmeyecek şekilde Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı alanlarda kapalı çarşı ve pasaj,
e-Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı alanlarda yoldan, ticaret ada / parsellerinde yoldan veya komşu ticaret parseline bakan bahçelerden geçiş yapmak suretiyle ticari kullanışlar,
fa- Konut binalarında bağımsız bölüm ve dışarı ile bağlantılı olmamak üzere depo,
fb- Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Bölgelerdeki zemin / bodrum katlarında ticari kullanış bulunan binalarda ticari kullanışlara mahsus olmak üzere bu bölümle bağlantılı ve ait olduğu bölüm alanının iki mislini aşmayan depo,
g-Bu Yönetmeliğin diğer hükümlerine de uymak kaydı ile bina ana girişleri, yangın kaçışları vb.
h-Tüm bölgelerde otopark,
I- Sanayi, depolama, küçük sanatlar ve konut dışı çalışma alanlarında amaca uygun tesisler.
4)Bodrumların Tevsii
a- Konut Bölgelerinde
Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Alanlardaki konut parsellerinde yapılacak umumi binalarda tabii / tesviye edilmiş bahçe kotları altında kalmak, komşu parseller için sakınca yaratmadığı tüm komşu parselleri de kapsayacak şekilde civarı ile birlikte yapılacak incelemeye göre saptanmak kayıtları ile gerekli görülen hallerde yan ve arka bahçelerin tamamında bodrum yapılmasına, hiçbir sınıfta gayri sıhhi müessese olarak projelendirilmemek / kullanılmamak üzere İlgili Belediyenin İmar Birimince izin verilebilir.
Bu şekilde tevsi edilen bodrum katın altında otopark ihtiyacı ile en az ölçülerdeki zorunlu ortak alanları karşılayacak şekilde bodrum/ bodrumlar tevsii edilebilir.
Emsalli parsellerde imar planı / plan notlarında belirtilmese bile yan / arka bahçelerin tevsiine ise ancak yukarıda belirtilen şartlarla ve zorunlu bina otoparkı yapmak amacı ile İlgili İlçe Belediyesi İmar Birimince uygun görülen şekilde izin verilebilir.
b- Ticaret Parsellerinde
Ticaret parsellerinde bodrum katlar, arka ve yan bahçelerde koşulları (45.)
maddenin (4.) fıkrasında açıklandığı üzere tevsii edilebilir.
Zemin Katlar
Madde 45- 1)Konut Bölgelerinde Zemin Katların Kullanma Şekilleri
a-Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlı Konut Bölgelerinde zemin katlar, bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuat hükümlerine uymak kaydı ile konut ve ticari amaçla kullanılabilir.
b-Diğer planlı alanlarda zemin katlar, plan hükmü olmadıkça ticari amaçla kullanılamaz.
2) Zemin Katların Döşeme Seviyeleri
Genel olarak zemin kat döşeme seviyeleri, binaların kot aldığı cephesinde (±0,00) kotunun altına düşürülemez ve (+1,00) kotunun üstüne çıkarılamaz. Meyilli yollar üzerinde yapılacak dükkan ve benzeri yerlere girişlerin yaya kaldırımı kotlarına uydurulması amaçlı döşeme kademeleri ve yol cephesi esas alınmak kaydı ile en fazla dükkan alanının (1/3) oranında düzenlenebilecek döşeme kademeleri bu sınırlamaların dışındadır.
3) Zemin Katların Kademeli Yapılabilmesi
Zemin Katlar;
-Binanın kot aldığı yol cephesi tarafında yapılmamak,
-Yükseltilen veya alçaltılan kısım, (±0,00) kotuna göre (1,50) metreden daha yukarıda/aşağıda ve bina alanının, açık çıkmalar hariç (2/3)’ünden fazla olmamak,
-İmar durumunda belirlenen saçak seviyesini aşmamak ve / veya bu Yönetmeliğin diğer bağlayıcı hükümlerine uymak kaydı ile kademelendirilebilir.
Ancak, binanın kot aldığı yolun meyilli olması halinde bu yol üzerinde bulunan bölümler de gömülmeyi önlemek amacı ile (±0,00) kotunu hiçbir noktada (+1,50) metreden fazla aşmamak kaydıyla kademelendirilebilir. Bu şekilde yapılabilecek kısımlar da yukarıda belirtilen (2/3) oranı içinde mütalâa edilir.
4) Zemin ve Bodrum Katların Birlikte Tevsii
Ankara Bölge Kat Nizamı ve Benzer Planlarda işaretlenen Ticaret Yolları ve Bölgelerinde inşa ve / veya tadil edilecek binaların yalnız bodrum ve zemin katları, ticari maksada ayrılmak ve varsa ön bahçeleri, parsel önündeki yaya kaldırımıyla bir bütün teşkil edilmesini temin etmek üzere ilgili Belediyece Yönetmeliğin ön bahçelerin tesviyesi ile ilgili maddesi uyarınca tesbit olunacak şekle ve malzeme cinsine göre kaplanmak; yaya dolaşımını zorlaştıracak duvar, çiçeklik, parmaklık, set gibi engeller yapılmamak; tevsi edilen bölümün tavan üst kotu binanın birinci kat tabanı üst kotu ve komşu parsellerin tevsii tavan üst kotunu ( 0,90) metreden fazla aşmamak kayıtlarıyla arka ve yan komşu hududuna kadar tevsi edilebilir. Ancak, arka ve yan komşu parseller ticaret yolu veya bölgelerinde değil ise, tabii veya tesviye edilmiş bahçe kotları üstünde kalan bodrum ve zemin katlarda yapılacak tevsi, söz konusu parsel hududundan en az (3,00) metre önce kesilir.
Şu kadar ki, zemin kat tavan kotu, arka komşu parsellerin bahçelerindeki tesviye edilebilecek bahçe kotunu aşmayan yerlerde, komşu parseller için herhangi bir mahzur teşkil etmediği İlgili Belediye İmar Birimince civarı ile birlikte yapılacak inceleme sonucu anlaşıldığı takdirde yukarıda öngörülen (3,00) metrelik mesafe sınırlamasına uyulmayabilir.
Ayrıca, bu fıkra hükmü uygulanan binaların arka cephesindeki kapalı çıkmalar tevsi edilen bölümün tavan döşemesi üstüne kadar indirilebilir.
Bu fıkraya göre yapılacak tevsiiler de, yan ve arka bahçelerdeki binalarla ilişkiyi gösteren imar durumu ve yol kotlarına göre düzenlenmiş etüdler istenebilir. Tevsi tavan üst döşeme kotlarına, komşu parsellerdeki binaların zemin ve (1.) katlarının görüşlerini kapatmaması için İlgili Belediye İmar Birimince sınırlama getirilebilir.
5) İmar durumu yapı yaklaşma sınırları ve KAKS’la belirlenen parsellerde, planda aksine bir açıklık bulunmadığı takdirde inşaa edilecek binaların zemin katlarında bu sınırlara tecavüz edilemez. Bu parsellerde bodrum katlar umumi bina olma şartı aranmaksızın sadece otopark olarak kullanılmak üzere (44.) maddenin (4.) fıkrasının (a)bendine göre tevsi edilebilir.
6) Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce yapı ruhsatı alınmış veya iskan edilmiş binalara mevcut kat nizamındaki saçak seviyesini ve iki katı aşmayan ilave ve tevsilerde, diğer hususlarda Yönetmelik hükümlerine uyulmak kaydıyla mevcut zemin kat kotları proje tanziminde esas alınabilir.
7) Bu maddenin tatbikatında ortaya çıkabilecek zorunluluklara göre Bölge Kat Nizamında belirtilen saçak seviyesinin en az kat yükseklikleri kullanılmak kaydıyla (1,00) metreye kadar arttırılmasına İlgili Belediye İmar Birimi yetkilidir.
Konutlarda Bodrum ve Zemin Katlara Ait Bazı Hususlar
Madde 46- Konut binalarının bodrumlarında ve zemin katlarında hiçbir surette genel depolara veya bağımsız kullanılabilecek özel depolara ve ardiyelere müsaade edilmez.
2) Konut binalarında ana merdivenle veya ortak alanlarla irtibatlı, en az (1,00) metre genişliğinde bahçe çıkışı aranması zorunludur.
3) Konutlarda kendi bağımsız bölümünün izdüşümünün altında kalmak koşulu ile buradan bodrum kattaki kendi deposuna merdivenle geçiş yapılabilir.
4) Binaların ticari amaçla kullanılan bodrum ve zemin katlarında, öncelikli olarak eş düzey dolaşımın sağlanmasına yönelik çözümlere gidilmesi, bunun mümkün olmadığı hallerde özürlülerin dolaşımına olanak sağlayan rampa, yürüyen bant ve benzeri düzenlemelerle önlem alınması zorunludur.
Asma Katlar
Madde 47- 1)Binaların zemin katlarında asma katlar düzenlenebilir.
2) Zemin Katta Asma Kat Yapma Şartları:
Asma kat yapılan bölümün iç yüksekliği temiz (5,20) metreden, asma katın iç yüksekliği ise temiz (2,40) metreden az olamaz.
Asma kat alanı, içinde bulunduğu bağımsız bölümün, merdivenler hariç temiz alanının (2/3)’ünü geçemez.
Asma katlar yola bakan cephe(ler)e (3,00) metreden fazla yaklaşmamak kaydıyla tertiplenecektir.
Pasaj ve kapalı çarşılar içinde yer alan asma katlarda bağımsız bölümler düzenlenebilir.
Pasaj ve kapalı çarşıdan yüz alan dükkanlarda asma kat düzenlenmesi halinde, ait olduğu bağımsız bölümün net alanının (2/3)’ünü aşmamak koşulu ile ayrıca cepheden çekme şartı aranmaz.
Asma katın, bina giriş holü ve pasaj girişi üstüne rastlayan kısımları ön cepheye birleştirilebilir. Ayrıca bu kısım en az (1,10) metre genişliğinde geçiş imkânı sağlândığı takdirde asma katla birlikte kullanılabileceği gibi, binaya ait ortak mahal veya iş hanı ve büro binalarında bu Yönetmelikteki kat yüksekliklerini sağladığı takdirde, bağımsız bölüm olarak da kullanılabilir.
3) Diğer Katlarda Asma Kat Yapabilme
Zemin kattan ayrı olarak diğer katlarda da yoldan çekme ve alan oranlarına bağlı kalınmadan asma katlar yapılabilir. Ancak bunlar, kat olarak değerlendirilir.
İç Yükseklikler
Madde 48 - Konutlarda
İskan edilen katların temiz iç yüksekliği (2,40) metreden az olamaz.
Yıkanma yeri, banyo, duş, lavabo yeri, helâ, kiler, ofis, giriş, koridor, yatak holü, merdiven altı, her türlü iç ve dış geçitlerde bu yükseklik temiz (2,20) metreden aşağıya düşmemek üzere indirilebilir.
İskan edilen çatı aralarında temiz yükseklik, piyesteki ortalama temiz yükseklik (2,40) metrenin altına düşmemek kaydıyla en düşük yerde temiz (1,80) metre olabilir.
2) Umumi Binalarda
a-Otel, pansiyon, işhanı, mağaza, dükkân ve benzeri iş yerlerinin; iç yükseklikleri temiz (2,60) metreden az olamaz.
b-Özellik Arz Eden Yapılar,Pasaj, Kapalı Çarşılar, Sanayi Çarşıları, Sinema ve Tiyatrolar ile Dini Tesisler İle Diğer Özel Yapılar‘ın iç yüksekliği kendi hükümlerinde belirtilen miktardan az olmamak üzere teknolojik ve mimari gereklere göre belirlenir .
3)Özellik Arz Eden Durumlarda
a-Konut ve umumi binalarda; bina otoparkı, kalorifer dairesi,odunluk ve kömürlük ve depo vb ile
b-Depo, imalathane, fabrika, genel otopark gibi devamlı oturulmayan ve özellik arz eden yerlerin iç yükseklikleri kullanış şekli ile mevzuat ve TSE standartları göz önüne alınarak İlgili Belediyesince tesbit edilir.
c-Bu Yönetmeliğin (V.) Bölümünde sayılan hükümler saklıdır.
Merdivenler ve Rampalar
Madde 49- 1)En Az Merdiven Genişlikleri
a- Konutlarda;
Bir aileye ait konutlardaki dahili merdivenlerin genişliği (1,00) metreden,
Birden fazla ailenin oturduğu konutlardaki ortak (genel) merdivenlerin genişliği ise (1,20) metreden
az olamaz.
b- Diğer Binalarda;
Bu Yönetmeliğin (V.) Bölümündeki hükümler saklı kalmak üzere diğer binalardaki merdiven genişliği en az (1,50 ) metredir.
2) Basamak Yükseklik ve Genişlikleri
Basamak genişlik ve yüksekliği;
2h + b =61- 65
eşitliğini sağlayacak şekilde saptanır.
(h) cm olarak basamak yüksekliği,
(b) cm olarak basamak genişliğidir.
Basamak yüksekliği, asansörü olmayan binalarda (0,16) metreden, asansörlülerde (0,18) metreden, bina dışındakilerde ise (0,15) metreden fazla olamaz.
Basamak genişliği konut merdivenlerinde (0,28) metre, diğer binalarda (0,30) metre, dış merdivenlerde ise (0,35) metreden az olamaz.
Dönel merdivenlerde basamak genişliği en dar kenardan itibaren (0,15) metre uzaklıkta (0,10) metreden, basamak ortasında ise (0,28) metreden az olamaz.
3) Merdiven Kolu, Kat ve Ara Sahanlıklar ile Ölçüleri
Ortak merdivenlerde rıht sayısının (17)’den fazla olması durumunda, iki kat arasında bir ara sahanlık yapılması zorunludur.
Ara ve kat sahanlıklarının genişliği iki kollu merdivenlerde merdiven genişliğinden az olamaz.
Tek kollu ve dönel merdivenlerde ara sahanlık basamak ortasında;
(n.63+b)
toplamı kadar olacaktır. Örneğin;
1 x 63 + 29 = 92 cm.
2 x 63 + 29 = 155 cm.
4) Kat Çıkılmasında (Eklenmesinde) Merdiven Ölçüleri
Daha önceki imar planları ve mevzuata uygun olarak yapılmış binalara mevzuata göre en çok iki kat çıkılmasına izin verilen durumda mevcut merdiven ölçüleri, ilave kat içinde uygulanabilir.
5) Kullanım Değişikliğinde Merdivenler
Mevcut binalarda umumi binaya dönüştürmek gibi kullanımı değiştirmeye yönelik taleplerde, mevcut merdiven ölçülerinin yeterliliğini takdire İlgili Belediye İmar Birimi yetkilidir.
6) Servis Merdivenleri ve Ölçüleri
İskan edilmese de çatı ve bodrum katlara ulaşan ortak merdivenler merdiven en az ölçülerine uyar.
Tüm binalarda ana merdivenle bodrum katlarda tertiplenen ortak yerler arasında bağlantı kurulması zorunludur.
Ancak, tek ailenin oturduğu binalarda bodrum katlar iskan edilmediği takdirde dışarıdan ulaşım sağlanabilir.
7) Yangın Önlemleri ve Kaçış Merdivenleri
İçişleri Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca hazırlanarak 26.07.2002 tarih, 24827 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik “ hükümleri geçerlidir.
a-Bina Taşıyıcı Sistemi
Yangın süresinde sıcaklık artışının zamana bağlı gelişiminde TS 1263’te verilen bağıntılar kullanılacaktır.
Yangın güvenliği açısından en az yangın önleyici (F 30 - B2) sınıfını sağlamayan yapı elemanlarının binaların taşıyıcı kısımlarında kullanılmasına, çelik endüstri yapılarındaki özel haller dışında, izin verilemez.
Betonarme ve ön gerilimli betondan mamul taşıyıcı sistem elemanlarında TS 4065 standardına uyulur.
Betonarme veya betonarme çelik kompozit elemanların yangına karşı (2) saat dayanıklı olabilmesi için içindeki çelik profil veya donatının en dışta kalan kısımlarının (pas payı) en az (0,04) metre kalınlığında beton ile kaplanmış olması gerekmektedir.
b-Yangın Bölmeleri
Binalar gerekli hallerde, yatay ve düşey yangın bölmeleri ile donatılmalıdır.
Tek veya ikinci çıkışa sahip iki katlı müstakil konutlarda, tek katlı büro binalarında, tek katlı çevresi açık fabrika ve depolarda yangın bölmeleri yapılmayabilir.
c-Cepheler
Cepheler, düşey dış yangın bölmeleri niteliğindedir. Cephe dış kaplamasının yanmaz malzemeden olması esastır. Cephe elemanları ile alevlerin geçebileceği boşlukları bulunmayan döşemelerin kesiştiği yerler, alevlerin komşu katlara atlamasını engelleyecek şekilde yalıtılmalıdır.
Kapı, pencere ve benzeri cephe boşlukları arasında, aynı bir hacme ait değillerse en az (1,00) metre yatay dolu yüzey bulunmalıdır. Bu dolu yüzeylerin, bir düşey yangın bölmesi veya duvarı olması durumunda, bina dışına en az (0,40) metre taşan düşey yanmaz nervürler ile pekiştirilmesi tercih edilmelidir. Konut olarak kullanılan binalar bu uygulamanın dışındadır.
Yangına en az (30) dakika dayanıklı özel pencereler kullanılmadığı takdirde , cephede en az (0,50) metre çıkıntılı yatay alev itici nervürler düzenlenecektir.
d-Çatılar
Çatıların oturdukları döşemeler yatay yangın bölmesi niteliğinde bulunmalıdır. Bitişik nizam yapılarda, çatılarda çatı örtüsü olarak B2 ve B3 sınıfı malzemeler kullanılması yasaktır.
Düşey yangın bölmeleri ve yangın duvarları boyut ve nitelikleri ile çatı düzlemini en az (0,60)metre aşacak şekilde yapılacaktır.
e-Kaçış Yolu
Her düşey kaçış yolu ve yapının katları arasında düzenlenen diğer düşey boşluklar, kaçış öncesi ve sırasında, ısı, duman ve diğer yanma ürünlerinin bu boşluklardan yükselerek katlara yayılımını önlemek için uygun bir biçiminde kapatılacak ya da korunacaktır.
Asansörler kaçış yolu olarak kabul edilemez.
Kaçış yolu genişliği; kullanıcı sayısı (50) kişiden fazla olan binalarda en az (1,00) metre en çok (2,00) metre; İki çıkış gereken mekanlarda her bir çıkış toplam kullanıcı yükünün en az yarısını karşılayacak genişlikte olacaktır.
Genişlikler, temiz genişlik olarak ölçülecektir.
f-Yangın Güvenlik Holü
Kaçış merdivenlerine dumanın geçişini engellemek için yapılacak yangın güvenlik holleri, kullanıcıların kaçış yolu içindeki hareketini engellemeyecek biçimde tasarlanacak ve taban alanı (3,00 ) metrekareden az olmayacaktır.
Döşemeye asansör holünde çıkış kapısına doğru 1/200’ü aşmayacak bir eğim verilecektir. Yanıcı madde içermeyen ve kullanım alanlarından bir kapı ile ayrılan koridor ve holler yangın güvenlik hacmi olarak kabul edilir.
g-Kaçış Merdiveni (Yangın Merdiveni) Yapılması Zorunlu Binalar
Tek evler, ikiz evler, sıra evler gibi özel yapılar ve tek bir kullanıma hizmet veren yapılar hariç, kat sınırlamasına bakılmaksızın tüm umumi binalar ile diğer binalarda kaçış merdiveni yapılması zorunludur.
Büro, fabrika, imalathane, depo yapılarının her birinde en az (2) bağımsız kaçış merdiveni ya da başka çıkışlar sağlanacaktır. Ancak yapımında yanmaz ürünler kullanılmışsa ve bina yüksekliği (15,50) metreyi veya yapı yüksekliği (21,50) metreyi aşmıyorsa “Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmeliğin” (52.) maddesindeki hükümleri saklı kalmak kaydı ile tek kaçış merdivenine izin verilebilir.
Konut olarak kullanılan ve bina yüksekliği (21,50) metreyi yapı yüksekliği (30,50) metreyi aşan binalarda en az (2) bağımsız kaçış merdiveni yapılması zorunludur.
Konut birimlerinde tüm çıkışlar, kaçış merdivenlerine ya da açık havaya doğrudan erişim olanağı sağlayacaktır.
Kaçış merdiveni kitle içinde veya dışında, açık veya kapalı çıkmaları da kapsayan yapı hacmi içinde kalmak kaydı ile açık veya kapalı olarak düzenlenir.
Kaçış merdivenleri, yangın durumunda, bir binadaki insanların sürat ve emniyetle tahliyesinde kullanılmak üzere bu göreve özel olarak tasarlanan korunumlu merdivenlerdir. Yapının olağan merdivenlerinden yangında kullanılacak özellikte olanları da kaçış merdiveni olarak kabul edilir.
Kaçış merdivenleri, yangınla ilgili tahliyelerde kullanılan kaçış yolları bütününün bir parçasıdır ve diğer kaçış yolları öğelerinden bağımsız tasarlanamazlar.
Kaçış merdiveni duvarı, tavanı ve tabanında, hiçbir yanıcı malzeme kullanılmamalı; bu elemanlar yangına (120) dakika dayanıklı olmalıdırlar.
Kaçış yolları ve kaçış merdivenleri birbirlerinin alternatifi olacak şekilde konumlandırılacak, yan yana yapılmayacak, kaçış merdiveni yuvası ile merdiven aynı katta olacak ve genel merdivenlerden geçilerek yangın merdivenine ulaşılamayacaktır.
Merdiven yuvalarının yeri, binadaki insanların güvenlikle bina dışına kaçışlarını kolaylaştıracak şekilde seçilmelidir.
Yangın merdivenlerinin başladıkları kottan çıkış kotuna kadar süreklilik göstermesi esastır.
Bodrum katlarda ve yüksek binalarda yangın merdivenlerine bir yangın güvenlik holünden veya korunumlu bir holden geçilerek girilmesi zorunludur.
h-Kaçış Merdiveni Özellikleri / Ölçüleri
Kaçış merdivenlerinde her döşeme düzeyinde (17) basamaktan çok olmayan ve (4) basamaktan az olmayan aralıkla sahanlıklar düzenlenecektir.
Sahanlığın en az genişliği ve uzunluğu merdivenin genişliğinden az olmayacaktır. Düz kollu merdivenlerde, üst koldaki ve alt koldaki rıhtlar arasındaki uzunluğun (1,00) metreden daha çok olmasına gerek yoktur. Basamaklar kaymaz malzemeden olacaktır.
Merdivenlerde baş kurtarma yüksekliği basamak üzerinden en az (2,10) metre, sahanlıklar arası kot farkı en çok (3,00) metre olmalıdır.
Her kaçış merdiveninin her iki yanında duvar, korkuluk ya da küpeşte bulunacaktır. Genişliği (0,80) metre ya da daha az olan merdivenlerin yalnızca bir yanında korkuluk yeterlidir.
Yangın merdiveni kovası ve yangın güvenlik holüne elektrik ve mekanik tesisat şaftı kapakları açılamaz.
Dışarıda yapılan açık kaçış merdiveni, ilgili gereklere uyulması koşuluyla iç kaçış merdivenleri yerine kullanılabilir; ayrıca bir korunumlu yuva içinde bulunması zorunlu değildir.
Yüksek binalarda, dışarıda açık merdivenlere izin verilmez.
Dönel merdivenler (9,50) metreden daha yüksek, baş kurtarma yüksekliği (2,50) metreden daha az olmayacaktır.
Dönel merdivenler, yanmaz malzemeden yapılmaları ve en az (0,80) metre genişlikte olmaları durumunda kullanıcı yükü (25) kişiyi aşmayan herhangi bir kattan, ara kattan veya balkonlardan zorunlu çıkış olarak hizmet verebilir. Bu koşulları sağlamayan merdivenler zorunlu çıkışlar olarak kullanılamaz.
Otoların giriş ve çıkışı için yapılan araç rampaları hariç, iç ve dış kaçış rampaları en fazla (%10) eğimde olmak şartı ile kaçış merdivenleri yerine kullanılabilir.
i-Kaçış Merdiveni Havalandırması
Tüm kaçış merdivenleri, dış duvarlarında tasarlanan ve alanı merdivenin her iki kattaki döşeme alanının (%10)’undan az olmayacak şekilde hesaplanmış duvar boşlukları veya menfez veya tekniğine uygun mekanik yolla havalandırılacaktır.
Kaçış merdiveni ve kullanım alanları aydınlatma ve havalandırma amacıyla aynı aydınlığı ya da baca boşluğunu paylaşmayacaktır.
j-Bodrum Kat Kaçış Merdivenleri
Normal kat merdiveninin devam ederek bodrum kata hizmet vermesi durumunda;
ja-Merdiven, bodrum katlar dahil (4) kattan çok kata hizmet veriyorsa, bodrum katlar dahil tüm katlarda merdivene giriş için yangın güvenlik holü düzenlenecektir.
jb-Acil durumlarda üst katları terk eden kullanıcıların bodrum kata inişlerini önlemek için merdivenin zemin kat düzeyindeki sahanlığı bodrum merdiveninden kapı veya fiziksel engelle ayrılacaktır.
k-Çıkış Kapıları
Tek kanatlı çıkış kapılarının en az temiz genişliği (0,80) metreden az (1,20) metreden çok olmayacaktır. Kapılarda eşik yapılamaz. Dönel kapılar ve turnikeler çıkış kapısı olarak kullanılamaz.
Kullanıcı yükü (50) kişiyi aşan mekanlardaki çıkış kapıları kaçış yönüne doğru açılacak ve kendiliğinden kapanacak şekilde yapılacaktır. Kaçış merdiveni ve yangın güvenlik holü geçiş kapıları kilitli tutulmayacaktır.
8) Asansörlü Binalarda Merdiven Ölçüleri
Binalarda ilgili mevzuat kurallarına uygun asansör yapılması, bu maddede belirlenen ölçü ve niteliklerde merdiven yapılması koşulunu ortadan kaldırmaz.
9) İç Merdiven Ölçüleri
Konutlar dışındaki kullanımlarda birden fazla kata yayılan ve herkesin yararlandığı bağımsız bölüm merdivenleri de bu madde hükümlerine tabidir.
Bu fıkradaki iç merdivenler konusunda kullanım özelliğine göre TSE standartlarının altına düşmemek koşuluyla, İlgili Belediyenin takdir yetkisi bulunmaktadır.
10) Merdiven Altlarının Kullanımı
Merdiven altlarının temiz en az (2,20) metre yükseklikteki bölümleri, (48.) Maddenin (1.) Fıkrasında sayılan işlevler için kullanılabilir.
11) Merdivenlerin Malzemesi
Bir ailenin oturduğu konutlar içindeki merdivenler dışında ahşap genel merdiven yapılamaz.
12) Merdivenler, Küpeşte, Korkuluk ve Kaplamaları
Merdivenlerin her iki tarafında da özürlüler ile ilgili TSE standartlarına uygun korkuluk ve küpeşte yapılması ayrıca basamak, kat ve ara sahanlıkların kaplamalarında da standartlara uyulması zorunludur.
13) Özürlü/Yaya Rampaları
a-Eğimleri
Farklı düzeylerdeki yerleri birbirine bağlayan yayaların kullanımına dönük rampaların eğimi dışı düzenleme ve bina girişlerine yakın yerlerde (1/12=0,083) ’den fazla olmamalıdır. Zorunlu durumlarda bu eğim İlgili İmar Birimlerince aynı zamanda merdiven yapmak ve rampa boyu olduğunca kısa olmak kaydı ile (1/8=0,12)’ya kadar çıkarılabilir.
Bir rampa sahanlıksız olarak en fazla (0,50) metre yükselmelidir.
b-Genişlikleri
Rampaların genişliği (1,30) metreden az olmamalıdır. Merdivenlerin olduğu yerlerdeki kısa rampalarda genişlik (1,00) metre olabilir.
c- Sahanlıklar
Ardarda yapılan rampaların başında ve sonunda sahanlıklar bulunmalıdır. Bu sahanlıkların boyunun (1,80) metre olması tavsiye edilir. Sahanlıkların genişliği (1,30) metreden az olamaz. Kısa rampalarda genişlik (1,00) metre olabilir. Sahanlık eğimleri en fazla (1/50= 0.02) olabilir.
d- Rampaların Yüzeyleri
Rampaların yüzeyleri sert, stabil, kaymaz ve düzgün olmalıdır.
e-Rampaların kenar korumaları, genişlikleri, sahanlıkları, korkuluk ile küpeşte ve kaplama malzemeleri özürlülerin de dolaşımına olanak sağlayacak şekilde TSE standartlarına uygun yapılmalıdır.
Asansörler
Madde 50- 1)Asansör Koyma Mecburiyeti Olan Binalar
Giriş katı dahil olmak üzere bu katın altındaki veya üzerindeki iskan edilen katların sayısı (4)’ü aşan binalarda giriş katından başlamak kaydıyla yukarıdaki veya aşağıdaki son kata kadar asansör tesisi zorunludur.
Yapı inşaat alanı (800,00) metrekareden ve kat adedi (1)'den fazla olan umumi binalarda en az bir adet asansör yapılması zorunludur.
2) Asansör Boşluğu ile Özürlü Asansörlerinin En Az Ölçü ve Nitelikleri
a-Asansör Boşluğu En Az Ölçüleri
Asansörler ile ilgili standartlara uymakla birlikte, asansör boşluğunun ebatları en az;
Konut Binalarında Konut Dışı Binalarda
Genişlik (m) 1,60 (yana açılan kapılı) 1,80
1,80 (merkezden açılan kapılı)
Derinlik (m) 1,90 2,10
metreden az olamaz.
b-Özürlülerce de Kullanılacak Asansörlerinin Ölçü ve Nitelikleri
Asansör kabininin genişliği en az (1,10) metre, derinliği (1,40) metre olmak şartı ile kapı genişliği (0,90) metreden az olamaz. Asansör önü sahanlık genişliği asansör kapısı sürgülü ise en az (1,20) metre asansör kapısı dışa açılan kapı ise en az (1,50) metre olmalıdır. Kabin içinde yerden (0,85 – 0,90) metre yüksekliğinde tutunma bandı ve asansör kapıları otomatik ve fotoselli olmalıdır.
Bu asansörler “Özürlü” sembolü ile işaretlenmelidir. Her türlü asansör kabininde kapı yapılması zorunludur.
c-Asansör mecburiyeti olmayan binalarda da TSE ‘ye uygun asansör tesis edilebilir.
3) Mevcut Binalara Kat İlavelerinde
İlave edilecek kısımla birlikte bina (5) katı geçmiyorsa, ancak zorunlu nedenler bulunması halinde, İlgili Belediye Encümenince asansör tesisi mecburiyeti aranabilir.
İlave yapılan binada asansör varsa, asansör boşluğu boyutlarına ilave katta da uyulabilir.
4) Yeni Yapılacak Binalarda
Binanın kat adedi, inşaat alanı, kullanma şekli göz önünde tutularak en az ölçüleri ile asansör sayısının arttırılması ve zorunlu sebeplerle asansörün birinci kattan itibaren başlatılmasına, İlgili Belediye İmar Biriminin teklifi üzerine, İlgili Belediye Encümenince karar verilebilir.
Bina giriş döşemesi ile son kat tavan kotu arasında 10‘dan fazla kat bulunan veya kat sayısına göre asansör yapılması mecburiyeti bulunan konut binalarında toplam daire sayısı (20)’yi geçtiği takdirde en az (2) adet asansör yapılması zorunludur.
Asansör koyma mecburiyeti olan binalarda en az bir asansör özürlülerin de kullanabileceği ölçü ve nitelikte olmalıdır.
Birden fazla asansör koyma mecburiyeti olan binalarda (2.) asansör yük ve özürlü asansörü niteliğinde olacaktır.
5) Özellik Arz eden Binalarda
En az on yıllık ve daha eski binalarda istenirse merdiven ışıklıkları; ışıklığa banyo ve helaların açılması durumunda bunlar için en az (0,60 x 0,60) metre kesitinde yer ayrılmak veya cebri havalandırma yapmak kaydı ile asansör boşluğu en az ölçülerini sağlamak ve tüm bina sahiplerinin muvafakatlarını almak koşulları ile asansör yeri olarak değerlendirilebilir.
Işıklık, Havalık ve Hava Bacaları
Madde 51-1)Işıklık, Havalık ve Hava Bacalarından Yararlanma Esasları
a- Konutlarda
Oturma ve yatak odaları ile mutfak, yıkanma yeri ve merdiven evinin doğrudan doğruya dışarıdan ışık ve hava almaları genel esastır.
Her bağımsız bölümde en az (1) oturma odası, (1) yatak odası ve mutfak doğrudan dış cepheden hava ve ışık almak zorundadır. Diğer odalar ile merdiven boşluğunun ışıklıklardan; yıkanma yeri, helalar ile yatak odası ve mutfak nişlerinin nitelik ve ölçüler açısından işlevine uygun ışıklık, havalık ve hava bacalarından faydalanmaları mümkündür.
b- Umumi Binalarda
Umumi binalarda doğalgaz ısıtma cihazı konan oda dışındaki her türlü mahallin doğrudan ve dışarıdan ışık ve hava alması esası aranmaz.
2) En Az Işıklık Ölçüleri
Binalarda ışık ve havayı ışıklıktan sağlayan odaların olması halinde, yararlanan kat sayısına göre gereken ışıklık en az ölçüleri aşağıdaki gibi olacaktır.
Yararlanan Kat Sayısı Dar Kenarı Alan
(En çok) (En az, metre) (En az,metrekare)
2 1,00 3,00
3 ila 4 1,50 4,50
5 ila 7 1,50 6,00
8 ve daha yukarı 2,00 9,00
Cephelerle irtibatlı olarak düzenlenen ışıklıklar en az alan kaydına bağlı olmayıp yalnız en az genişlik şartı aranır.
Yararlanılan kat sayısından; ışıklıktan yararlanan en alt kattan itibaren üstündeki (asma kat da dahil) pencere açılsın açılmasın tüm katların toplamı anlaşılmalıdır.
3) En Az Havalık Bacası Ölçüleri
Işıklığa bakmayan helâ ve banyolar asgari (0,60 x 0,60) metre kesitinde bir havalığa veya şartları (10.) fıkranın (a) bendinde belirtilen hava bacalarına bağlanabilir.
Bütün binalarda helâ ve banyoların, suni ışıklandırma ve havalandırma tesisatından yararlanmak suretiyle ışıklık, havalık veya hava bacasına bağlantı yapılmadan düzenlenmeleri mümkündür. Ancak, bu gibi tesisata gerekli yerler ayrılmış olmalı ve bu tesisata ait proje mimari projeyle birlikte onanarak uygulanmalıdır.
4) Ortak Merdiven Işıklıkları
İskan edilebilir bodrum katlar dahil, üç katlı binalarda merdivenler için merdiven boşluğunun tamamı açılmak kaydı ile çatıdan ışık temin edilebilir. İskan edilmeyen bodrum katlar hariç üç kattan fazla binalarda, ışıklığa başka oda/bölüm açılmayıp sadece merdiven penceresi açıldığı takdirde, ışıklığın dar kenarı (1,00) metreden az olmamak şartı ile alanı en az (2,50) metrekare. olabilir.
Ayrıca asansör boşluğunu merdiven kovasında yapmamak merdiven boşluğunun tamamı cam sathı ile aydınlatılmak şartı ile dar kenarı (0,50) metre ve alanı (2,00) metrekareden az olmayan merdiven kovası olan merdivenlerin ışığı merdiven boşluğu üzerinden verilebilir.
Bir ailenin oturduğu bölüm içindeki merdivenlerde ışıklık zorunluluğu yoktur.
5) Işıklık, Havalık ve Hava Bacalarında Aranan Nitelikler
Işıklık, havalık ve hava bacalarının üzeri havalandırmayı önleyecek şekilde veya aydınlığı kesici bir malzeme ile örtülemez. Işıklık, havalık ve hava bacalarının en az alanı içinde merdiven, asansör, balkon, baca gibi şeyler yapılamaz. Işıklıkların içerisine açık renk boya veya badana yapılması zorunludur.
Işıklığa başladığı kattan giriş temini şarttır.
6) Işıklık, Havalık ve Hava Bacalarından Faydalanma Şartları
Bir havalıktan her katta en çok dört oda/bölüm faydalanabilir. Ancak, sandık odası, yatak holü, giriş gibi ışık ve hava alması zorunlu olmayan veya gerekli ışık ve havayı esasen yönetmelikte tarif edilen şekilde alan bölümlerden herhangi birinden ışıklık ve havalığa fazladan pencere açılması bu ışıklık ve havalığın ölçülerinin arttırılmasını gerektirmez.
Kapalı merdiven ışıklığına bir havalıktan yararlanabilecek sayıda veya daha az helâ ve banyo penceresi açıldığı takdirde, ışıklık alanı en az (0,36) metrekare arttırılır.
Işıklık ve havalıklar bunlara ihtiyaç olan kattan; havalıklar, istenilen en az iç yükseklikler ve pencere imkânı sağlanmak şartı ile tavandan da başlayabilir.
7) Mevcut Binalara Kat İlavesinde Işıklık Ölçüleri
Evvelce yürürlükteki mevzuata uygun olarak inşa edilmiş yapılara Yönetmelik hükümlerine göre en çok iki kat ilavesi mümkün olan hallerde mevcut ışıklık ölçüleri ilave katlar için de aynen uygulanabilir.
8) Bitişik, Blok ve İkili Blok Binalarda Işıklık
Bitişik, blok ve ikili blok binalar, ışıklıklar karşı karşıya getirilmek ve müşterek proje tasdik ettirilmek şartıyla bir bina gibi değerlendirilir. Ancak bunların aralarına çekilecek duvar, yararlanılan en alt katın tavan seviyesini aşamaz. Ayrıca, müşterek düzenlenen ışıklık komşu parsel sınırına (1,00) metreden daha az yaklaşamaz.
Binaların bitişik olması gereken komşu tarafında boydan boya ve ön veya arka cepheler ile irtibatlı ışıklık yapıldığı takdirde, civarın yapı nizamına aykırı bir görünüş meydana getirmemek için ışıklığın önündeki sokak cephesi İlgili Belediyenin İmar Birimince uygun görülecek şekilde bina ile uyumlu bir cephe elemanı ile kapatılabilir.
9) Kuranglezler
Parsel sınırları içinde kalmak ve binaya bitişik olmak şartıyla bina cepheleri boyunca (0,70) metre genişlikte kuranglez yapılabilir. Kuranglezler, havalık ve en az alan şartını sağlamak kaydıyla konutlarda helâ ve yıkanma yeri, ticari amaçlı kullanışlarda ise bunlara ilaveten mutfağın havalandırılması için kullanılabilir.
Sanayi ve küçük sanatlar bölgelerinde bodrum katların imalathane olarak tertiplenmesi halinde, yol cephesi dışındaki cephelerde kuranglez genişlikleri (1,40) metre olarak düzenlenebilir.
10) Hava Bacaları
Binalarda aşağıdaki şartlarla hava bacaları yapılabilir.
İmar durumuna göre kat sayısı en fazla (2)ve saçak seviyesi (7,50) metre olan binalarda en az ölçüleri (0,45 x 0,45) metre olan hava bacaları yapılabilir. Bu tür hava bacalarından her katta en fazla iki bölüm yararlanabilir.
İmar durumuna göre kat sayısı ne olursa olsun dar kenarı en az (0,60) metre olan hava bacaları yapılabilir. Bunlardan yalnızca, her katta en fazla dört olmak üzere, doğalgaz ısıtma cihazı konulmamak kaydıyla, doğrudan hava almayan mutfak nişleri yararlanabilir.
Duman BacalarıMadde 52 – 1) Baca Yapma Zorunluluğu
a-Merkezi ısıtmalı binaların konut olarak kullanılan bağımsız bölümlerinde mutfak ve banyo dışında kalan en az bir odasında/bölümünde ve konut dışı amaçlı düzenlenen her bağımsız bölümünde ve umumi binaların ise her katında en az bir baca yapılması zorunludur.
Ancak, binaların konut olarak kullanılan bağımsız bölümlerinde; banyoya, şofben, kombi veya merkezi sistemle sıcak su sağlanması halinde burada sıcak su sistemine ait ayrı bir bağımsız baca yapılmayabilir.
Doğalgazla ısıtılan konut binalarının her bağımsız bölümünde, mutfakta yapılan baca haricinde bir mekanda en az bir baca yapılması zorunludur.
b-Sobalı binaların konut olarak kullanılan bağımsız bölümlerinde mutfak ve banyo dışında en az (2), konut dışı amaçlı kullanılan bağımsız bölümlerde ise en az 1’er adet duman bacası yapılması zorunludur.
2) Bacalarda Uyulması Zorunlu Hükümler
Yeni yapılacak binalarda;
a-Bodrum katlar da dahil olmak üzere iskan edilen kat sayısı (5) ve (5) kata kadar olan binalarda, doğal gazla çalışan cihazlar için bağımsız baca veya şönt baca; kat sayısı (5)’i geçen binalarda ise şönt baca yapılması zorunludur.
(10) katın üzerindeki binalarda ise şönt baca sistemi yapılmakla birlikte yukarıdan itibaren (10.) katın altındaki katlarda hermetik cihaz kullanılmalıdır.
b-Kat sayısına bakılmaksızın mutfaklarda kokuların atılması amacıyla yapılacak bacalar şönt olabilir.
c-Aspiratörler gaz ve duman bacalarına bağlanamaz.
d-Baca detayları mimari proje ve betonarme kalıp planları üzerine ölçüleri ve uygun ölçekte detayları ile birlikte işlenecektir.
e-EGO’dan onaylı doğalgaz projeleri ile mimari / statik projelerinin uygunluğu denetlenmeden yapı izni verilemez.
f-Şofben, kombi vb. doğalgaz cihazları hayati tehlike arz edecek şekilde yerleştirilemez ve banyo, yatak odaları ile hacmi (8,00) metreküpden az olan yerlere konulamaz.
g-Doğalgaz cihazlarının bulunduğu yerlerin dış cepheden havalandırılması zorunludur.
h-Bacaların ölçülendirilmesinde, projelendirilmesinde ve yapımında T.S.E. standartları, Isı Yalıtım Yönetmeliği, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik, Doğal Gaz İç Tesisat Yönetmeliği ve ilgili kamu kuruluşlarının şartname hükümlerine uyulması zorunludur.
i-Bacaların üzerine temizlenmesine engel teşkil etmeyecek şekilde sökülebilir ve standardına uygun şapka takılacaktır.
j-Müstakil doğalgaz bacaları döşemeden başlamalı dip kısımlarında temizlik kapağı bulunmalı ve bu kapaklar tam sızdırmaz olmalıdır.
k-Her bir şönt baca koluna sadece bir cihaz bağlanabilir.
3)Baca Ölçü ve Nitelikleri
a-Bacalar, gerek yangına karşı korunmuşluk ve gerekse çekiş bakımından teknik ve fen kurallarına uygun şekilde yapılacaktır.
b-İki baca birbirine bağlanamayacağı gibi her ateş kaynağının ayrı bir bacası olacaktır.
c-Duman bacalarının dış duvarı en az (0,19) metre iç bölmeleri en az (0,135) metre olacaktır.
d-Duman bacaları çatı örtüsünü en az (1,00) metre, mahyayı (0,80) metre aşacaktır.
e-Çatı konstrüksiyonu ister ahşap, ister çelik olsun, bacalara en çok (0,05) metre yaklaşacak şekilde projelendirilecektir.
f-Baca geçen mekanlarda, baca ile temas edecek şekilde ahşap kaplama ve dolap yapılacak ise aralarında gerekli yalıtım sağlanacaktır.
g-Bitişik, blok ve ikili blok binalarda aşağıda kalan ve komşu binaya (6,00) metreden yakın bacaların, yüksek olan binanın mahyasından (0,80) metre yukarı çıkarılması zorunludur.
h-Etkili baca yüksekliği en az (4,00) metredir.
i-Baca kesiti dairesel veya kare kesit seçilecek, dikdörtgen kesitli ise küçük kenarın büyük kenara oranı (2/3)’den büyük olacaktır.
j-Duman bacaları (300) Co, kazan baca duvarları 500 Co sıcaklığa dayanıklı malzemeden yapılmalı, baca duvarlarında delikli tuğla ve briket kullanılmamalıdır.
k-Baca duvarlarının dış ve iç yüzeyleri teknik şartnamelere uygun biçimde sıvanacaktır. Ayrıca bütün doğalgaz cihazlarının bağlandığı bacaların, ısıtılmayan dış şartlara maruz duvarlarında yoğuşmaya karşı ısı yalıtımı yapılacaktır.
l-Tüm bacalar paslanmaz çelikten veya yangına, aşınmaya ve sızdırmaya karşı dayanıklılığı kanıtlanmış malzemeden yapılacak; yangına, özellikle çatıda ısıya karşı yalıtılacak ve tuğla veya benzeri malzeme ile koruma altına alınacaktır.
m-Şönt bacanın kol boyu en az (1,20) metre olmalı, iki şönt baca bir ana bacaya bağlanmamalıdır. Şömine bacaları mutlaka müstakil olacaktır.
Çöp Bacaları
Madde 53 - Binalarda çöp bacası yapma zorunluluğu yoktur. İstenildiğinde çöp bacaları yapılabilir. En az ölçüleri zedelememek kaydı ile aydınlıklar içerisinde de düzenlenebilecek çöp bacalarının zemin veya bodrum katlarındaki çöp toplama yerlerinin bağımsız bağlantılarının bulunması ve kapak iç kısımlarının, hiçbir maddenin sızmasına olanak vermeyecek şekilde yapılması zorunludur.
Çöp bacalarının projelendirme ve düzenlenmesinde TS 2166 ‘ya uyulacaktır.
Çatılar
Madde 54- Çatıların, çevresindeki cadde ve sokakların karakterine uygun olması ve inşa edilecek yapının gereksinimlerine cevap vermesi şarttır.
1) Çatı Eğimi
Binalarda çatı meyili (% 40)’ı geçemez.
Bu eğim binanın cephesinden hesaplanır. Saçaklar hesaba katılmaz. Ancak, kapalı çıkma bulunan ve bu çıkma bina yüksekliğince devam eden kısımlarda, çatı eğimi çıkma ucundan hesaplanır.
En yüksek mahya kotunu aşmamak üzere (1) ve (2) katlı konutlarda veya eksik katlı yapılan binalarda çatı eğimi (% 40)’ı aşabilir.
2) Çatı Arasını Kullanma
a-Çatı aralarında bağımsız bölüm yapılamaz. Bu kısımlarda ancak en az ölçülerdeki su deposu, asansör kulesi,çatı örtüsünü delmemek koşulu ile doğalgaz mevzuatına uygun kazan dairesi vb. ile son kattaki bağımsız bölüm ile kendi içinden irtibatlandırmak, ait olduğu bölüm sınırlarını aşmamak ve bu bağımsız bölümün son kattaki alanının (% 50)’sini geçmemek ve (51.) maddede belirtilen çatı arası ile ilgili iç yükseklikler şartını sağlamak koşulu ile oda(lar)/bölüm(ler) yapılabilir.
Çatıların yukarıdaki şekilde düzenlenmesi durumunda bu kattaki bölüm önleri teras olarak kullanılabilir.
b-Tamamı umumi, ticari ve sanayi amaçlı binalarda teras çatılar, İlgili İmar Birimince uygun görülmesi halinde, Otopark Yönetmeliği hükümlerine aykırı olmamak kaydı ile binaya ait açık otopark olarak kullanılabilir.
Blok ve ikili bloklarda çatı örtüsü şekli birlikte değerlendirilmelidir.
c-Son kat tavan döşemesi en yüksek mahya kotunu aşmayacak şekilde eğimli olarak tertip edilebilir.
Üst kat tavan döşemesi ile çatı örtüsü arasında kalan hacimler ek kat döşemeleri yapılmak sureti ile ek kat oluşturacak şekilde bölünemez.
3) Çatı Dışına Taşma
Merdiven evleri, ışıklıklar, hava bacaları, alın ve kalkan duvarları çatı örtüsünü en fazla (0,60) metre aşabilir.
Ayrıca zorunlu olan tesisatla ilgili hacimlerin, güneşle su ısıtıcılarının ve çatı pencerelerinin çatı örtüsünü aşmasına İlgili Belediyenin İmar Birimince teknik gereklere göre uygun görülecek ölçü ve şekilde izin verilebilir.
TSE standartlarına göre projelendirilecek asansör kulelerinin en az ölçülerdeki bölümlerinin, çatı örtüsünü aşmasına da izin verilir.
Yukarıda belirtilenler dışında bu maddenin (5.) fıkrasına göre belirlenecek çatı örtüsü düzlemleri dışına taşılamaz.
4) Çatı Arasına Çıkma
Binalarda çatı arasına / teras çatıya çıkmak için en az (0,80x0,80)metre ebatlarında kapaklı bir boşluk bulundurulur veya genel merdiven gerekli önlemleri almak koşulu ile çatıya kadar devam ettirilebilir.
5) En Yüksek Mahya Kotu
En yüksek mahya kotu, imar durumunda verilen saçak üst kotuna çatı yüksekliği eklenerek bulunur.
En fazla çatı yüksekliği; ayrık binalarda kırma, ikili blok binalarda bloğu ile müşterek kırma, iki taraftan da bitişik binalarda ise ön ve arka cepheye akıntılı beşik çatı kurulacağı varsayılarak hesap edilir.
6) Çatı Hükümlerine Tabi Olmayan Binalar
Tescilli kültür varlığı binalar, anıtsal yapılar, dini yapılar, mimari eleman niteliğindeki kuleler, elçilikler, konsolosluklar, plan ile korunan binaların vb.nin çatıları bu madde hükümlerine tabi değildir.
Çatı KatlarıMadde 55 - Çatı katı yapılması yasaklanmamış yerlerde aşağıdaki şartlarla çatı katı yapılabilir.
Blok nizam binalarda ön ve arka olmak üzere iki cepheden, ayrık nizam binalarda dört cepheden ve blok başı binalarda bitişik olmayan üç cepheden en az (3,00) metre çekilir. Bu mesafeler hiçbir suretle azaltılamaz. (3,00) metrelik geri çekme mesafesinin tesbitinde bina çıkmaları vesair çıkıntılar hesaba katılmaz. Çatı katı yüksekliği temiz (2,40) metre olacaktır.
Merdiven fenerleri boş bırakılacak mesafeler içerisinde kaldığı takdirde (2,40) metreden fazla yükseklikte yapılamaz.
Korkuluk ve Parapetler
Madde 56- Korkuluk ve Parapet Yapılacak Yerler
a-Her türlü yapıda, balkon ve terasların etrafında, (5)’den fazla basamaklı açık merdivenlerde veya bu durumdaki rampalarda, istinat duvarları üzerinde, her ne sebeple olursa olsun evvelce ön bahçeleri yaya kaldırımı seviyesine göre (0,50) metreden daha aşağıda teşekkül etmiş parsellerde yol kenarına bahçe duvarı yapılmadığı takdirde korkuluk / parapet yapılması zorunludur.
b-Denizlik yüksekliği (0,90) metreden az olan pencerelerde bu yükseklikte fen ve teknik gereklere uygun korkuluk yapılacak veya doğramada sabit bir kayıt geçirilecektir.
c-İstenildiğinde binaların saçak seviyesi üzerine bina yüksekliğine dahil olmayan parapetler yapılabilir.
d- Denge bacalı doğalgaz sobalarının monte edildiği duvar bölümlerinde denizlik yüksekliği (0,90) metreden az olamaz. Doğalgaz baca çıkışı olan pencere parapetlerinin önüne isabet eden açık çıkmaların ön ve yan cephelerinde duvar veya parapet olmayacak, bunların etrafı hava hareketini engellemeyecek şekilde korkulukla çevrilecektir.
2) Korkuluk veya Parapet Yükseklikleri
Korkulukların / parapetlerin en az yüksekliği; döşeme, basamak veya istinat duvarının tuttuğu toprak seviyesinden itibaren (0,90) metredir.
Çatı parapetinin yüksekliği (0,90) metreyi aşamaz. Çatı altında yapılan kalkan ve alın duvarları bu kayda tabi değildir.
Yığma duvar malzemesi ile yapılan parapet / korkulukların yüksekliği (0,60) metreden fazla olamaz.
Paratonerler, Uyarı Lambaları ve Antenler
Madde 57- Umumi binalar, sağlık ve eğitim tesisleri, oteller, içinde patlayıcı madde bulundurulan binalar ile yüksek bina ve tesislere Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik gereği paratoner konulması mecburidir.
Her türlü binanın çatısına birden fazla TV., radyo ve diğer amaçlı kullanımlar için anten tesis edilemez.
Yüksek yapılar ile havaalanı uçuş koridoru üzerinde olan yapılara İlgili Belediyesince ve yetkili kamu kuruluşlarınca uygun görülecek yerlerde uyarı lambası tesis edilecektir.
Binalarda Bulunması Zorunlu Odalar/Bölümler ve En Az Ölçüleri
Madde 58-1)Konutlarda
a-Zorunlu Odalar / Bölümler
Her bağımsız konutta en az (1) oturma odası, (1) mutfak veya mutfak nişi, (1) yıkanma yeri ve yıkanma yeri ile birlikte de düzenlenebilecek (1) helâ bulunması zorunludur.
Yatak odaları nişler şeklinde düzenlenebilir.
Oturma ve yemek kısmı gibi birleşik kullanma imkânı sağlayan mahaller (1) oda itibar olunur.
b-En Az Oda / Bölüm Ölçüleri
Konut binalarındaki tüm oda / bölümlerin iç ölçüleri özürlülerin de kullanımını sağlamak üzere standartlara uygun olmalıdır.
Konutlarda dar kenar ölçüsü en az:
Oturma odasında (2,80) metre
Yatak odası veya nişinde (1,80) metre
Mutfak veya nişinde (1,40) metre
Yıkanma yeri veya yıkanma yeri ile birlikte helada (1,20) metre
Ayrı tertiplendiğinde helada (0,90) metre ve
Hol ve koridorda (1,15) metreden
az olamaz.
Giriş, hol, sandık odası, kiler, soyunma yeri gibi yerler oda sayılmaz.
Odaların / bölümlerin düzgün geometrik şekilde düzenlenmemesi durumunda içerisinde standartlarda belirtilen en az ölçülerde bir kare sığdırabilecek büyüklükte olması gerekir.
2) Dükkan ve Bürolarda
a-Pasajlar ve kapalı çarşılar hariç her dükkan için (1) adet hela düzenlenecektir.
(16,00) metrekarenin altında ve her üç dükkana bir ortak hela ve lavabo oluşturulması halinde dükkanlarda ayrı ayrı hela aranmaz.
b-Katında (4) ten fazla büro olan veya alanı (160,00) metrekareyi geçen büro katları için bay ve bayan ayrı olmak üzere l adet hela ve lavabo ayrılması zorunludur.
c-Dükkan ve büroların dar kenarı (2,00) metreden az olmamak üzere alanı (8,00) metrekareden az olamaz.
d-Özellik arz eden binalarda bu Yönetmeliğin kendileri için belirtilen hükümleri geçerlidir.
3)Umumi binalarda
İhtiyaca göre bay ve bayan ayrı olmak üzere hela ve lavabo ayrılması zorunlu olup, bunlardan en az bir adedi özürlüler için ayrılacak ve özürlülerin kolaylıkla ulaşabileceği gibi en az (l,40 x l,40) metrekare ebadında olacak, kapısı eşiksiz ve kapı kanadı en az (0,95) metre genişliğinde olacak ve dışa açılacaktır
Umumi binalarda koridor uzunluğu (20,00) metreye kadar en az (2,00) metre, bundan sonra ise en az (2,50) metre olacaktır.
Kapılar
Madde 59- 1)Kapı Yükseklikleri
Bütün binalarda kapı yükseklikleri (2,10) metreden az olamaz.
2) Kapı Genişlikleri ve Eşikler
Bütün binalarda bina giriş kapıları (1,50) metreden, kapıların çift kanatlı olması halinde bir kanat (1,00) metreden; bağımsız bölüm giriş kapılarında (1,00) metreden; diğer mahallerin kapıları (0,90) metreden az olamaz. Döner kapılar belirtilen ölçülerde yapılacak normal kapıların yanında ilave olarak bulunabilir.
Kapılarda eşik yapılamaz. Eşik yapılması zorunlu hallerde özürlülerin hareketini, yangın çıkışlarını ve benzeri eylemleri engellemeyecek önlemler alınır.
3)Servis Kapıları
Kapalı otopark, kömürlük, odunluk, depo, sandık odası, kiler ve benzeri özellik arz eden yerlerin kapı yükseklik ve genişliği bu madde hükümlerine bağlı değildir. Bunlar, mimari ve kullanışın gereklerine göre boyutlandırılır.
4)Rüzgarlıklar
Binaların genel girişlerinde, kendi kendine kapanan donanıma sahip, bir dış kapı ile çarpma şeklinde açılıp kapanır bir iç kapıdan oluşan rüzgarlık düzenlenecektir.
Genel giriş niteliğinde olmayan kapılarda rüzgarlık yapılmayabilir.
Pencereler
Madde 60 –1) Binalarda pencere boşlukları toplamı, faydalanacak bölüm alanının salon, oda ve mutfaklarda (1/8)’inden, diğer odalarda (1/12)’sinden az olamaz.
Oda itibar edilmeyen yerler doğrudan ışık ve hava almayabilir veya bu madde hükümlerine bağlı olmadan da ışıklık, havalık, hava bacaları ile doğrudan dıştan ışık veya hava da alabilirler.
2) Binaların komşu parsel sınırının üzerindeki duvarlarında pencere açılamaz.
3) Kazan dairelerinin pencere boşlukları toplamı daire temiz alanının (1/12)sinden az olamaz.
Bahçe DuvarlarıMadde 61-1) Bahçe Duvarları Yapılabilen Parsellerde Ön Bahçe Duvarları
a-Ön bahçe duvarlarının yol üstüne isabet eden kısımlarının yükseklikleri harpuşta dahil (0,50) metreyi geçemez. Bu duvarların üzerine ayrıca görüşü kapatmayacak, can güvenliğini tehdit etmeyecek şekilde (1,00) metre yüksekliğinde parmaklık yapılabilir.
Eğimli yerlerde ön bahçe duvarlarının yüksekliği yaya kaldırımından (1,50) metreyi aşmamak üzere uygun görülecek şekilde kademelendirilebilir. Açık sinema, tiyatro, gazino gibi korunması gereken yerlerde komşuların görüşüne engel olmamak şartıyla (3,00) metre yüksekliğinde duvar yapılmasına izin verilebilir.
Bu yerler başka maksatlarla kullanıldığı takdirde duvar yıktırılır ve Yönetmeliğin hükümleri uygulanır.
b-Bahçe duvarlarının yola bakan ön, yan ve arka bahçelerdeki diğer bölümleri de yol üstüne isabet eden kısım gibi devam eder.
2) Yan ve Arka Bahçe Duvarları
Yan ve arka bahçe duvarlarının tabii veya tesviye edilmiş zeminden yüksekliği (2,00) metreyi geçemez. Ayrıca bu duvarların üzerine görüşe engel olmayacak şekilde (1,00) metre yüksekliğinde parmaklık yapılabilir.
3) Ön Bahçe Duvarı Yapılması Yasak / Sınırlı Parseller
a-Yaya bölgelerindeki parsellerin yol(lar)a bakan bahçelerinde hiçbir suretle bahçe duvarı yapılmaz.
b-Zemin veya bodrum katlarında dükkan da dahil ticari amaçlı kullanım olan binalarda yola bakan bahçe(ler)de bahçe duvarı veya yayaların can emniyetini tehlikeye düşürecek manialar yapılamaz.
c-Ön bahçe mesafesi (7,00) metre ve daha dar olup otopark olarak kullanılan parsellerde, ön bahçede bahçe duvarı ile benzeri mania yapılamaz; (7,00) metreden daha fazla ön bahçe mesafesi bulunan yerlerde ise parsel hududundan itibaren (5,00) metre bırakılarak geriye kalan bölümde (0,50) metreyi geçmeyen ön bahçe duvarı yapılabilir.
4) Genel Esaslar
a- Okul, hastane, cezaevi, ibadet yerleri, elçilik, açık hava sineması ve gazinosu benzeri özellik arz eden bina ve sanayi tesislerinin çevresindeki bahçe duvarları çevreye uyum sağlamak ve komşu parseller için sakınca doğurmamak üzere İlgili Belediyenin İmar Birimince uygun görülen şekil ve yükseklikte bu madde hükümlerine bağlı olmadan yapılabilir.
b- Bahçe duvarları yapı izni alarak/ yapı izni belgesine işlenerek yapılabilir.
c- Bahçe duvarları ve temelleri istinat duvarı olarak yapılsalar dahi, yola tecavüz edemezler.
d-Yığma duvar malzemesi ile yapılan bahçe duvarlarının yüksekliği doğal/tesviye edilmiş zeminden (1,00) metreden fazla olamaz.
Tesviyeler
Madde 62- 1)Ön Bahçelerin Tesviyesi
a-%15’den daha az eğimli bir yola cephesi bulunan parsellerde yol cephesinde, parsel sınırı ile bina cephesi arasında kalan kısımlar komşu sınırlara kadar yaya kaldırımı eğimine göre kazılmak veya doldurulmak suretiyle tesviye edilir. Bu takdirde, giriş şeritleri İlgili Belediyenin İmar Birimince uygun görülecek şekilde düzenlenir.
b-(%15)’ten fazla eğimli, merdivenli veya kademeli bir yola cephesi bulunan parsellerde, parsel sınırı ile bina cephesi arasında kalan kısım, kademeler arasında en çok (0,15) metre kot farkı bulunmak kaydı ile ve İlgili Belediyenin İmar Birimince uygun görülecek şekilde kademeli olarak tesviye edilebilir veya yukarıda (% 15)’ten az eğimli bir yola cephesi bulunan parseller için açıklanan şekilde tesviye olunur.
c-Bina cephe hatları ile yol arasında kalan bahçelerin yola doğru en fazla (%2) meyil verilerek tesviye edilmesi de mümkündür.
d-Köşebaşı parsellerin tesviyesi için iki yol cephesinde de yolların yaya kaldırımı eğimleri esas alınır.
Ayrıca, bu parsellerde, bina köşesinden her iki yola inilen dikler arasında kalan ön bahçenin; yoldan itibaren, binanın yola mesafesinin en az yarısına kadar olan kısmı, genel yol eğimine uyulmak ve kademeler arasında en çok (0,15) metre kot farkı bulunmak kayıtları ile kademelendirilebilir. Bu bahçenin geri kalan kısmı ise İlgili Belediyenin İmar Biriminin uygun göreceği şekilde tesviye edilebilir.
e-Arka cephesi de yoldan yüz alan parsellerde, bu cephedeki tesviye zorunluluğu, parselin arka cephe sınırından başlayarak en az (5,00) metrelik mesafe içindir. Böyle parsellerde, komşu ve yakın parsel ve adalarda teşekkül etmiş cephe hatları parsel arka cephesi sınırından başlayarak (5,00) metreyi aşıyorsa, parsel bu hatta kadar tesviye olunur. Bu tesviyeden sonra, bina arka cephesine kadar kalacak tabii zeminli kısım (3,00) metreden az ise, bu kısım da yol meylinde tesviye edilir.
f-3194 sayılı Kanunun yayımından önce kazılmış ön bahçeler, anılan Kanunun (35.) maddesinin (2.) fıkrası hükümleri içerisinde işlem görür.
g-Mevcut binaların ön bahçelerinin, yol yükselmeleri veya alçalmaları nedeniyle yaya kaldırımı seviyesi altında veya üstünde kalması halinde, ön bahçelerin tesviyesine ilişkin hükümler uygulanmaz.
2) Arka Bahçelerin Tesviyesi
a-Tabii zemini (±0,00) kotunun üstündeki arka bahçe zemininin bu kota kadar kazılması esastır. Kayalık zeminlerde veya parsel arka sınırındaki ortalama tabii zeminin (+2.00) kotundan yukarıda olması halinde, bina arka cephesinden itibaren en az (3,00) metrelik bir şeridin tesviyesi ile yetinilebilir.
b- Bina arka köşelerinden en az birine isabet eden tabii zemin (± 0,00) kotunun altında ise, arka bahçede bina en düşük kotuna kadar kazı yapılabilir. Ayrıca (2,00) metreden fazla olmamak, komşu parseller için sakınca yaratmamak ve (±0,00) kotunu geçmemek koşuluyla dolgu yapılabilir.
3) Yan Bahçelerin Tesviyesi
a- (±0,00) kotunun üstündeki yan bahçe zemininin bu kota kadar kazılması esastır.
b- (±0,00) kotunun altındaki yan bahçelerin, arka bahçe tesviye kotunun altına inilmemek ve hiçbir noktada (2,00) metreyi geçmemek kayıtlarıyla kazılması veya (2,00) metreden fazla olmamak, (±0,00) kotunu geçmemek ve komşu parseller için sakınca yaratmamak şartları ile doldurularak tesviyesi de mümkündür.
4)Köşebaşı Parsellerin Tesviyesi
a- Köşebaşı parsellerde kota esas olan yola paralel konumda bulunan yan veya arka komşu mesafeleri içinde kalan kısım, bu kısma komşu olan parselin (± 0,00) kotu altına düşmeyecek şekilde; bina yan veya arka cephesi boyunca, bu maddenin (3.) fıkrasındaki şarta uyulmadan, bu mesafeyi sınırlayan parsel hattının yolu kestiği noktadaki bordür kotuna kadar da kazılabilir. Yüksek yol tarafından kotlandırılan ikili blok nizam köşebaşı parsellerin tesviyesinde de bu usul uygulanabilir.
b- Tabi zeminden kot alan köşe başı parsellerde yan bahçelerin tesviye şekline civarla birlikte yapılacak etüde göre İlgili İlçe Belediyesi İmar Birimi yetkilidir.
5)Özel Haller
a- Adalarda/parsellerde birden fazla bina yapılabilmesi hallerinde arazi tanzim şekli, plan notları ve bu maddedeki ilkeler doğrultusunda İlgili Belediye İmar Birimince tesbit edilir.
b- Tabii zeminden kot verilmesi halinde uygulanacak hükümler saklıdır.
c- Yoldan kotlandırılan parsellerde, arka bahçede ve bodrum katlarda bina otoparkının yapılmasının mümkün görüldüğü hallerde, bu otoparka giriş temin etmek üzere yan bahçelerin gerekli istinat duvarları ve korkuluklar yapılarak güvenlik tedbirleri alınmak ve kazı halinde açığa çıkabilecek bodrum katlar konut olarak kullanılmamak şartlarıyla yukarıdaki esaslara uyulmadan tesviyesi mümkündür.
d-Tabii zeminden kotlandırılan parsellerde arka bahçelerde yapılabilecek otoparklara geçiş temin etmek amacıyla, yolun uygun tarafından giriş yapılmak, bodrum katta düzenlenebilecek otoparka ulaşmak için ise ön bahçelerde en fazla (3,00) metre genişliğindeki şeritle sınırlı olmak şartlarıyla ve tabii zemin fazla değiştirilmeden kazı yapılabilir.
e-İmar planında yaya yolu ve yeşil bant olarak belirlenen yerlerden geçilmek suretiyle bina otoparkının parseli içinde karşılanabilmesi için;
Yaya yolunun veya yeşil bandın fiilen trafiğe açık olması halinde otopark giriş ve çıkışının İlgili Belediye İmar Birimince,
Yerinde teşekkül etmemiş yaya yolu veya yeşil bantlarda ise ilgili Belediye Encümenince alınacak karar doğrultusunda işlem yapılması gerekmektedir.
Kamunun Yararı İçin Alınması Gerekli Önlemler ve Lağım Çukurları (Fosseptikler), Lağım Bacaları (Rögarlar), Pissu Bağlantıları
Madde 63- 1)Atık Su Mecraları ve Lağım Çukurları
a-Yapıların pis su mecralarının kanalizasyon şebekesine veya genel lağım çukuruna bağlanması zorunludur.
Yapıların bulunduğu sokakta kanalizasyon şebekesi veya genel fosseptik varsa ilgili idare, mal sahibine tebligata bulunarak belirtilen süre içinde pis su mecrasının kanalizasyon veya genel fosseptiğe bağlanmasını bildirir. Mal sahibi bu bağlantıyı gerçekleştirmekle yükümlüdür. Aksi takdirde bağlantı belediyesince yaptırılır ve yapılan masraflar (%20) fazlasıyla mal sahibinden tahsil edilir.
Yapının bulunduğu sokakta kanalizasyon şebekesi veya genel lağım çukuru yoksa ilgili idare, alınması gereken tedbirleri mal sahibine bildirir. Bu bildirimde mevcut olanaklar esas alınacaktır. Mal sahibi idarenin istekleri doğrultusunda taşınmaz içinde tesisat yapmaya zorunludur.
Bu tesisatın yaptırılması için ilk önce mal sahibine gerekli tebligat yapılır. Verilen süre içinde idarenin isteği yerine getirilmediği takdirde bu işlem İlgili idare tarafından yapılarak masrafı (%20) fazlasıyla ilgilisinden tahsil edilir.
b-Genel olarak, kanalizasyon olmayan yerlerde yapılabilecek lağım çukurları komşu sınırlarına (5,00) metreden fazla yaklaştırılmaz.
Ancak, bahçe mesafelerinin uygun olmaması halinde özellikle blok/bitişik yapı nizamına tabii yerlerde, fenni ve sıhhi mahzur bulunmadığı takdirde bu mesafeyi azaltmaya veya birkaç komşuya ait lağım çukurlarını bir arada veya birleştirerek yaptırmaya ASKİ Genel Müdürlüğü yetkilidir.
Lağım çukurlarının hacimleri, ASKİ’ce belirlenmemişse, konut başına (12,00) metreküp olarak hesap edilir.
c-Binaların en düşük kanal bağlantı kotu üstünde kalan katların pissuyu, cazibe ile ve uzun yol kat edilmeden kanala bağlanır.
En düşük kanal bağlantı kotu altında kalan pissu atıkları ise atık pompalarının elektrik kesintisi durumunda çalışmayacağı göz önünde bulundurularak, boyutları binanın kullanış şekillerine göre geçici depolama imkanını veren ayrı bir rögarda toplamak ve pompalamak suretiyle “terfian “ yapılacaktır.
2) Enkaz, Birikinti, Gürültü ve Duman İçin Tedbirler
Arsalarda, yapılarda ve diğer yerlerde kamunun sağlık ve huzurunu bozan veya şehircilik estetik ya da trafik bakımından mahzurlu görülen enkaz veya birikintiler, gürültü veya duman oluşturan tesisler, özel mecra, lağım, çukur, kuyu, mağara ve benzerleri mal sahipleri tarafında ıslah edilerek bunlara ait mahzurlar giderilecektir. Ayrıca, bu mahzurların oluşmaması için gerekli tedbirlerin alınması zorunludur.
Yukarda belirtilen sakıncalardan birinin olması durumunda İlgili Belediyesince tebligat yapılır ve belirtilen sürede mahzur giderilmediği takdirde, İlgili Belediyesince bu mahzur giderilerek masrafı (%20) fazlasıyla mal sahibinden tahsil edilir. Mahzuru meydana getirenlerin faaliyetlerine de son verilir.
3) Yollar Üzerindeki Binalı veya Binasız Taşınmaz Maliklerinin Yükümlülükleri
İlgili Belediyeler, belirli yollar üzerinde sakıncalı bina bulunan veya binasız arsaların yola bakan yüzlerinin Büyükşehirce tayin edilen şekil ve tarzda kapatılmasına karar vermeye yetkilidir.
Mal sahibi verilen süre içinde bu yerleri kapatmak zorundadır. Aksi halde bu iş İlgili Belediyece yerine getirilir. Harcanan para mal sahibinden (%20) fazlası ile tahsil edilir.
4) Yaya Kaldırımlarının İşgali
Yaya kaldırımları yasalarda belirtilen istisnalar dışında işgal edilemez. Yasalarda yer alan istisnai durumlarda ise İlgili Belediyelerden izin almak ve gereken şartları yerine getirmek suretiyle kullanılabilir.
5) Yıkılacak Derecede Tehlikeli Olan Yapılar
Yapıların bakımsızlık, yangın, su baskını, deprem veya çeşitli nedenlerle yıkılacak derecede tehlikeli bir durum alması sonucu İlgili Belediyesince bu yerin kısmen veya tamamen yıkılacak derecede olduğu teknik bir raporla tespit edilerek mal sahiplerine tehlikenin giderilmesi hususunda en çok (10) gün içinde tebligat yapılır.
Mal sahiplerinin bulunmadığı durumlarda tebligat binanın içindekilere yapılır. Binanın içinde de kimse bulunmazsa tebliğ varakası, tebligat yerine geçmek üzere tehlikeli yere asılır. Bu durum o yerin muhtarıyla birlikte müşterek bir tutanak ile tespit olunur.
Eski eser olan binalarda Kültür ve tabiat varlıklarını Koruma Kurulunun görüşü alınır.
Yapının tehlikeli durumu o yerin ve civarın boşaltılmasını gerektirdiği durumlarda tehlikeli bina ile civarı mahkeme kararına gerek duyulmaksızın ilgili idare tarafından zabıta marifetiyle derhal boşaltılır.
Mal sahibi tebligat yapıldıktan sonra yapıyı esaslı biçimde onarmak veya yıktırmak suretiyle tehlikeyi gidermekle yükümlüdür. Konunun önemine göre İlgili Belediyesince belirlenen süre içinde tehlike giderilmediği takdirde bu işlem Belediyesince yerine getirilir. Yıkım masrafı (%20) fazlası ile ilgisinden tahsil edilir.
İlgilisinin fakirliği tespit edilirse yapılan masraflar belediye bütçesinden karşılanır.
VI. BÖLÜM
EKLENTİLER (MÜŞTEMİLAT)ve ORTAK YERLER (ALANLAR)
Eklentiler ve Ortak Yerlerin Uyacağı Genel Esaslar
Madde 64- 1) Eklentiler ve ortak yerlerin genellikle bodrum katlarda, bina alanı içinde yapılması zorunludur. Bodrum katlarda yapılamadığı takdirde zemin katta da yapılabilir.
2) Kapıcı, kaloriferci, bekçi ve bahçıvan daireleri ile kapalı otopark ve kömürlüklerin bina alanı dışında, arka bahçelerde yapılması;
a- Komşu parseller için şehircilik ve/veya planlama ilke ve esasları bakımından sakınca yaratmamak,
b- Binanın yol cepheleri önünde teşkil edilmemek,
c- Kapıcı, kaloriferci ,bekçi ve bahçıvan daireleri (40,00) metrekareyi geçmemek kaydıyla ana binaya (6,00) metre; kömürlükler ve kapalı otoparklar (3,00) metreden fazla yaklaşmamak,
d-Yapı malzemesi kargir vb. yangına dayanıklı olmak,
e- Kömürlüklerin arka bahçede yerleştirilmesi için, arsa zemininde su çıktığı veya sert kaya olduğu İlgili Belediyenin İmar Birimince tespit edilmek,
f- Bina derinliği (5,00) metreyi, saçak seviyesi kotu oturduğu zeminden itibaren (2,60) metreyi geçmemek,
g- Ara parsellerde parsel arka sınırında, köşebaşı parsellerde ise parselin yola bitişik olmayan kenarlarının kesiştiği köşeden başlayarak tertiplenmek,
h- Kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi dairelerinin zorunlu olmayanları bina alanı dışına alınmamak ,
ı- Arka bahçede, (62.) maddenin (2.) fıkrasının (a) bendine göre kısmi tesviye ile yetinilmesi halinde, ana binaya bırakılacak mesafelere uyulmak kaydıyla, parsel arka sınırında olma zorunluluğu aranmadan ( ± 0,00) kotuna oturtulmak,
i- Kapalı otoparklar için araba başına en fazla temiz (18,00), kömürlükler için (3,00) metrekare yer ayrılmak şartları ile mümkündür.
3)Üzerinde birden fazla binanın yapıldığı ada/ parsellerdeki eklenti ve ortak yerlerin bodrum katlarda bina alanları dışında (2.) bentte ve bu Yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde yapılmasına İlgili Belediye İmar Birimleri yetkilidir.
Kapıcı, Kaloriferci, Bekçi ve Bahçıvan Daireleri ile Kapıcı Bölmesi ve Kaloriferci Yeri
Madde 65- 1) Kapıcı, Kaloriferci, Bekçi ve Bahçıvan Daireleri ile Kapıcı Bölmesi ve Kaloriferci Yeri Ayrılacak Binalar
a-Merkezi kaloriferli binalarda (8), kalorifersizler ve kat kaloriferlilerde ise (12)’den fazla konut bulunması halinde kapıcı dairesi,
b-(2000,00) metrekareden fazla inşaat alanı olan büro ve işyeri niteliğinde binalarla (30)’dan fazla konut bulunduran binalarda bir kapıcı bölmesi,
c- Kazan dairesi olduğu halde, kapıcı dairesi ayrılması gerekli bulunmayan birden çok bağımsız bölümden oluşan konut ve diğer binalarda kaloriferci yeri,
d- Kazan dairesi (60)’tan fazla konuta hizmet eden binalarda, kapıcı daireleri ve bölmesinden ayrı olarak (1) kaloriferci dairesi,
e-Kaloriferli veya kalorifersiz binalarda konut sayısının (60)’ın üzerinde olması durumunda bu sayıdan sonraki her (60) daire için ek birer kapıcı dairesi ayrılması zorunludur.
f-Bir ada/parselde yapılabilecek kapıcı/kaloriferci / bekçi /bahçıvan dairelerinin toplam sayısı her (30) konut için (1) adedi aşmamak üzere hesaplanacak miktarı geçemez.
g-Bir ada/parsel içinde yapılan ve tek bağımsız bölüm niteliğinde bağımsız konut, villa vb toplu binalardan oluşan uygulamalarda konut adedine bakılmaksızın kapıcı/kaloriferci konutu zorunluluğu aranmayabilir.
2) Kapıcı, Kaloriferci, Bekçi ve Bahçıvan Daireleri ile Kapıcı Bölmesi ve Kaloriferci Yerinin Nitelik ve Ölçüleri
a-Kapıcı,Kaloriferci, Bekçi ve Bahçıvan Daireleri
Konut niteliğinde olacaktır. Kotlar bakımından iskan edilebilir konut şartlarını sağlayacak veya taban döşemesi üst seviyesinin hiçbir yeri tabii veya tesviye edilmiş zemine (0,50) metreden fazla gömülü olmayacaktır.
Kapıcı, kaloriferci bekçi ve bahçıvan daireleri bina içinde düzenlenmesi durumunda; en az (40,00) metrekare brüt inşaat alanı olmak üzere; her birisi en az (9,00) metrekare alanlı ve (2,50) metre dar kenarlı (2) yatak odası ve (12,00) metrekareden büyük (1) oturma odası, en az (3,00) metrekarelik mutfak/mutfak nişi ve hela ile birlikte de düzenlenebilen bir yıkanma yerini içermelidir.
Kapıcı, kaloriferci, bekçi ve bahçıvan konutları bahçede yapıldığı takdirde brüt inşaat alanı (40,00) metrekareyi geçmemek şartı ile yukarda belirtilen ölçüleri sağlayacak (1) yatak odası, (1) oturma odası, (1) mutfak/mutfak nişi ve hela ile birlikte de tertiplenebilecek (1) yıkanma yerinden oluşmalıdır.
Kapıcı dairesi gerekmeyen kaloriferli/ kalorifersiz binalarda kapıcı dairesi ancak (KA) dahilinde düzenlenebilir.
b- Kapıcı Bölmesi
Bina girişini kontrol edebilecek konumda ve en az (4,00) metrekarelik bir yer olacaktır.
c- Kaloriferci Yeri
Konut niteliğinde olmayabilecek en az (6,00) metrekarelik bir hizmet odası ve hela ile birlikte de düzenlenebilen yıkanma yerinden ibaret olacaktır.
3) Ticaret Parsellerindeki Binalarda Kapıcı ve/veya Kaloriferci Daireleri
Ticaret parsellerinde yapılacak binaların kapıcı daireleri; zemin ve bodrum katların tamamının yan ve arka bahçelerde tevsi edilmesi durumunda, döşemeleri en fazla gömülme şartlarını sağlamak kaydıyla, (51.) maddenin (1.) fıkrası hükümlerine uyulmadan, bütün bölümleri ışıklıktan yararlanacak şekilde tertip edilebilir.
Diğer Eklenti ve Ortak Yerler (Alanlar)
Madde 66- 1) Kömürlükler , Odunluklar ve Depolar
Birden fazla dairesi olan kalorifersiz binalarda katı yakıtla ısıtılan her bağımsız konut için bodrumda dar kenarı en az (1,10) metre olan, alanı en az (3,00) metrekare olan veya bahçede en fazla (3,00) metrekare alanlı bağımsız girişli kömürlük/odunluk yeri ayrılacaktır.
Doğalgaz veya benzeri yakıt kullanılan sobalı/kat kaloriferli binalarda ayrıca kömürlük/odunluk yeri aranmaz.
2)Sığınaklar
Ankara Büyükşehir Belediyesi Belediye ve Mücavir Alan Sınırları içinde yapılacak binalarda; Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanarak 25.08.1988 gün ve 19910 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “ 3194 sayılı İmar Kanununa Göre Düzenlenmiş Bulunan İmar Yönetmeliklerine Sığınaklarla İlgili Ek Yönetmelik.” ve değişiklikleri uygulanacaktır.
3) Su Depoları, Sıhhi Tesisat ve Su/Akaryakıt Tankları
a-Su depoları, sıhhi tesisat ile ilgili uygulamalarda 2560 sayılı Yasa gereğince ASKİ Genel Müdürlüğünün Yönetmelik, Genelge ve İlkelerine uyulacaktır.
b-Su Deposu Hacimleri
ba-Her konut için (0,5) ton su deposu hacmi ayrılır.
bb-Diğer Tüm Binalarda
Yapı brüt inşaat alanı;
500,00 metrekareden az olanlarda en az (10,00) metreküp
500,00-1000,00 metrekare olanlarda en az (20,00) metreküp
1000,00-2000,00metrekare olanlar ile
yüksek katlı binalarda en az (50,00) metreküp
2000,00 metrekareden fazla olanlarda en az (100,00) metreküp
hacimli su deposu bulundurulması zorunludur.
c-Tüm binalarda hidrofor konulması zorunludur.
d-Su depoları taşıyıcı sistemden bağımsız olarak betonarme, paslanmaz çelik veya sıhhi şartlara uygun benzeri malzemeden yapılır.
e-Su ve Akaryakıt Tankları /Depoları’nın Yerleri;
Su/ akaryakıt tanklarının bodrum katlarda konulması esastır. Bununla birlikte gerekli drenaj ve su ile ısı yalıtım tedbirleri alınmak kaydı ile su depoları:
Statik hesaplarda göz önünde tutularak çatı arasında,
Su / akaryakıt tankları ise herhangi bir sabit hacim yapmadan toprağa gömülerek bahçede yerleştirilebilir.
Su /akaryakıt tanklarının bahçede gömülmesi halinde ancak manevra odası olarak hizmet edecek bir hacmin yapımına, bina yol cephe hatlarının gerisinde kalmak koşulu ile İlgili İmar Birimince uygun görüldüğü takdirde izin verilebilir.
f-Yangın su depoları hakkında Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik ile Ankara Büyükşehir Belediyesi Sıhhi Tesisat Yönetmeliği hükümleri saklıdır.
4)Kazan (Kalorifer) Dairesi
Kazan dairesi ile bacalarının tasarımlanmasında, yerleştirilmesinde ölçü ve nitelik olarak “Mevcut Binalarda Isı Yalıtım ile Yakıt Tasarrufu Sağlanması ve Hava Kirliliğinin Azaltılmasına Dair Yönetmelik”,” Binalarda Isı Yalıtım Yönetmeliği” ile başta TS 2192 olmak üzere diğer standartlara ve “Doğalgaz İç Tesisat Yönetmeliğine” uyulması zorunludur.
Binaların bodrum ve zemin katlarının tevsi edilmesi halinde kazan dairesinden ikinci çıkış, yangın merdiveninden veya otopark rampasından da yapılabilir.
Mimari uygulama projelerinde kazan dairelerindeki kazan, boyler, hidrofor ve su deposu gibi tesisatı, tesisat projelerinde belirlenen boyutlarıyla gösterilecektir.
Kazan daireleri, binanın diğer mekanlarından arasında (0,05) metre boşluk bulunan bir duvarla ayrılacaktır. Ayrıca tavan arası boşluklu, (2.) döşeme veya kalınlığı (0,32) metreden az olmayan asmolen döşeme şeklinde yapılacaktır.
Doğalgaz ile çalışan kazanların bulunduğu mekanlara, gaz sızıntılarını ihbar edici sistemler (dedektörler) konulması şarttır.
Kalorifer kazanlarının; TSE Belgesi, Makine Mühendisleri Odası Tip Kalorifer Kazanı Projeleri ve Kalite Belgesi veya Sanayi ve Ticaret Bakanlığının olumlu verim ve kapasite testi raporu şartlarından birine haiz olması zorunludur.
5) Doğalgaz Sayaç Yerleri
Kapasiteleri (16,00) metreküp/saat üzerinde olan doğalgaz sayaçları bina girişlerine yakın ve kolay ulaşılabilir kapalı olmayan bir mahalle konulacaktır. Bu yerin en az boyutları Doğalgaz mevzuatına göre belirlenecektir.
6) Mevcut Binaların Tevsii ve Tadili Halinde Eklentiler/Ortak Yerler
a-Mevcut binaların tevsi ve tadili suretiyle yapılan her bağımsız daire için ayrılacak odunluk veya kömürlük yer ve miktarını, Yönetmeliğin diğer hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla (66.) maddenin (1.) fıkrasına bağlı olmaksızın parsel durumuna ve yapı nizamına göre tayine İlgili Belediyenin İmar Birimi yetkilidir.
b-Mevcut binaların tevsi ve tadili sonucu konut sayısındaki artışın (4) daireyi; işyeri ve büro niteliğindeki binalarda ise bina inşaat alanındaki artışın mevcut binanın brüt inşaat alanının (% 25)’ini geçmediği durumlarda kapıcı ve kaloriferci ile ilgili ortak yerler açısından onaylı mimari projesindeki şartlarla yetinilir. Artışın bu miktarı geçmesi halinde doğabilecek kapıcı/kaloriferci dairesi gibi zorunlu ortak yerler ihtiyacını tayine İlgili Belediye İmar Birimleri yetkilidir.
Tabii Zeminden Kotlandırılan Parsellerin Ön Bahçesinde Kapalı Otoparklar Yapabilme
Madde 67- (+2.50) metre ve üzerinde tabii zeminden kotlandırılan parsellerin ön bahçelerinde, ancak tabii zemin veya planla önerilen tesviye kotları altında kalmak şartı ile mevcut uygulamalar esas alınarak yapılacak etüde göre binaya ait olmak üzere kapalı otopark yapılmasına sadece teşekkül etmiş adalarda İlgili Belediyenin İmar Birimince izin verilebilir.
VII. BÖLÜM
ÖZELLİK ARZ EDEN YAPILAR,
PASAJ, KAPALI ÇARŞILAR, SANAYİ ÇARŞILARI,
SİNEMA VE TİYATROLAR ve DİNİ TESİSLER İLE
DİĞER ÖZEL YAPILAR
Özellik arz eden yapılar ; TS normlarına uymak koşulu ile ilgili bakanlıkların söz konusu kurumlar ile ilgili yayınladıkları yürürlükteki tüzük, yönetmelik hükümlerine tabi olup,söz konusu tüzük ve yönetmeliklerde değişiklik olması halinde , değişikliklere de uyulması gerekir.
Pasaj, Kapalı Çarşılar ve Sanayi Çarşıları
Madde 68- 1)Dolaşma Alanı Oranı
Pasaj ve dolaşma alanları her kat için ayrı ayrı değerlendirilir. Alanı (500,00) metrekareyi geçmeyen pasajlarda, dolaşma alanı, pasaj alanının (% 25)’inden az olamaz. (500,00) metrekareden sonra gelecek her (200,00) metrekare alan için bu orana (% 1) ilave edilir. Ancak, bu oranın (% 40)’ı geçmesi halinde daha fazla arttırılmayabilinir.
2) Dolaşım Alanı En Az Genişlikleri
Alanı (500,00) metrekareyi geçmeyen pasajlarda, dolaşım alanı genişliği (2,00) metreden az olamaz. (500,00) metrekareden sonra gelecek her (100,00) metrekare alan için bu genişliğe (0,10) metre ilave edilir. Ancak, bu genişliğin (5,00) metreyi geçmesi halinde daha arttırılmaya bilinir. Dolaşma alanı en az genişlikleri içinde hiçbir çıkıntı veya kolon yapılamaz.
Boşluklara bakan geçitler en az (1,50) metre genişlikte olacaktır.
3)Pasaj Giriş ve Çıkışları
a- Herhangi bir katı (1000,00) metrekareyi geçen çok katlı pasajlarda bir giriş ve bir çıkış yapılacaktır. Hiçbir katı (1000,00) metrekareyi geçmeyen çok katlı pasajlarda, pasaj giriş ve çıkışı bir noktadan sağlanabilir.
b- Giriş ve çıkışlar farklı kat ve kotlardan yapılabilir.
c- Katlı pasajlarda merdivenden itibaren pasaj genişliği, giriş ve çıkış katına ulaşan merdivenlerin toplam genişliğinden az olamaz. Bu genişliğin tesbitinde, giriş ve çıkış katına ulaşan katlardaki merdiven genişliklerinden en büyük olan(lar)ı esas alınır.
d-Konut bölgelerinde, yan komşu mesafelerine dükkan açılmamak şartıyla pasaj çıkışı yapılabilir.
e- Pasaj giriş ve çıkışlarının merdivenle sağlanması gerektiği hallerde pasaj giriş ve çıkış kapılarından en az biri özürlülerinin giriş ve çıkışına ve pasaj içine ulaşımına uygun olarak düzenlenir.
4)Merdivenler
a-Altı çarşı, üstü konut olarak kullanılacak binalarda konutların merdiven ve asansör yerleri, pasaj dışında ve bağımsız yapılacaktır. Üstü ikamete tahsis olunmayan binalarda pasajla bağlantılı umumi merdivenler pasajın yalnız yangın merdiveni olarak kabul edilebilir.
b-İndiği veya çıktığı katların pasaj alanı (500,00) metrekareden az olan katlı pasajlarda düşey bağlantı bir merdivenle, çok olan katlı pasajlarda en az iki merdivenle sağlanacaktır. Bu ikinci merdiven de giriş çıkışın temin edildiği kata kadar devam edecektir.
c-Katlı pasajlarda bir kat inen veya çıkan merdiven genişliği en az (2,00) metre olacaktır. İkinci merdivenin gerektiği hallerde bu merdiven genişliği (1,50) metreden az olamaz. Bir kattan fazla inen ve çıkan merdivenlerin genişliklerinde, giriş veya çıkışın sağladığı kata doğru, indiği veya çıktığı her fazla kat için (0,50) metre ilave edilir. Ancak, bu takdirde bulunan merdiven genişliği (2,50) metreyi geçtiğinde birinin genişliği (2,00) metre altına düşmeyecek şekilde merdiven sayısı arttırılabilir.
d- Katlar arasında iki merdiven gereken pasajlarda merdivenlerden dar olanı genişliğine bakılmaksızın yürüyen merdiven olarak yapılabilir.
e- Pasaj katlarında, (3) basamağa kadar yükseklik farkları en fazla (1/12) eğimli rampa ile bağlanacaktır.
f-En düşük giriş çıkışa göre ikiden fazla katlı pasaj ve çarşılarda ayrıca asansör tesisi mecburidir.
g- Bütün pasajların her katında, kaçışı sağlamak amacıyla bina dışına ulaşan en az (1,00) metre genişliğinde bir merdiven veya koridorla bir adet yangın çıkışı sağlanacaktır.
h- Bir üst kat veya bir alt kat ile iki düşey bağlantısı bulunan veya bir giriş ve bir çıkış temin edilen katlarda ayrıca bir yangın çıkışı veya yangın merdiveni aranmayabilir.
ı- Pasajların, kapalı çarşıların ve çok katlı mağazaların birden fazla katlı olmaları ve kademeler arası merdiven tertiplendiğinde özürlülerin de kullanımına yönelik rampa, yürüyen bant ve benzeri düzenlemeler yapılması zorunludur.
5)Bölme Duvarı Malzemesi
Pasaj ve kapalı çarşılarda yeni yapılacak veya tadil edilecek dükkanların ve bunlara ait eklentilerin bölme duvarlarının yanmaz malzemeden veya kargir olması zorunludur. Tek dükkan olarak kullanılan mağazalar bu hükme tabi değildir.
6)Isıtma ve Havalandırma
Pasaj ve kapalı çarşıların merkezi ısıtma sistemi ile ısıtılması zorunludur. Alanı (500,00) metrekareden büyük pasajlarla, dolaşma alanları ile bağlantılı yeterli ölçüde tabii havalandırma imkanı olmayan pasaj,kapalı çarşılarda havalandırma tesisatı yapılacaktır.
7) Helalar
Pasajlar, kapalı çarşılar, sanayi çarşıları ve çok katlı mağazalarda erkek ve kadın için ayrı ayrı yeterli sayıda ve (8.) maddenin (2.) fıkrasındaki hükümlere uygun lavabo ve hela yapılmalıdır.
8) Pasajlarda, bulunduğu kattaki pasaj dolaşma alanı boyunun (1/3) nispetini geçmemek, dolaşma alanı genişliğinden dar olmamak ve en fazla (3) dükkan açılmak şartı ile cepler teşkil edilebilir. Bu ceplere (3) ‘ten fazla dükkan açılması halinde cep sonlarının dar kenarı en az (6,00) metre olacaktır.
9)Sanayi çarşıları, planlarda sanayi ve depolama bölgeleri olarak gösterilmiş alanlarda yapılabilir.
Sinema ve Tiyatrolar
Madde 69- 1) Sinema ve tiyatrolar; gişe ve giriş holü, bekleme salonu, fuayeler, salon ve balkonlar, perde ve sahne, soyunma ve duş yerleri, idare odaları, giriş çıkış koridor ve merdivenleri, hela, lavabo mahalleri vb. gerekli kısımlardan ibarettir.
2) Salon ve Balkonlar
a- Hacim ve Yükseklik Tertipleri
Salon ve balkonlarda sahne hacmi hariç, kişi başına en az (5,00) metreküp hacim isabet etmesi şarttır.
Sahneden en uzak seyirci sırasında dahi en az temiz yükseklik (2,40) metrenin altına düşemez ve en üst balkonun en son sırasındaki göz hizası ile perde altı veya sahne önünü birleştiren hattın yatayla teşkil ettiği açı (30) dereceden büyük olamaz. En arka sırada göz seviyesinin (0,35) metre üstündeki noktayı perde üstüne birleştiren doğru parçasının hiçbir engelle kesilmemesi gereklidir.
b- Tabii Zeminden Kot Farkları
Seyircinin çıkışta, rahat boşalma imkanı bulacak şekilde tabii zemine ulaştığı noktaların kotları ile salon ve balkonda bu kota nazaran en gayri müsait durumdaki seyirci sırasının kotları arasındaki farklar, aşağıda verilen miktarları geçemez.
300 ila 600 kişilik salon ve balkonlarda ± 12,00 metre,
600 ila 2000 kişilik salon ve balkonlarda ± 8,00 metre,
2000 kişiden fazla salon ve balkonlarda ± 5,00 metre,
(300) kişiye kadar kapasiteli salon ve balkonlarda tabii zeminden kot farkı sınırlaması yoktur.
c- Kapılar
Kapı genişlikleri, bir seans çıkışında tabii akımla, kesitten geçebilecek en fazla seyirci sayısına göre hesaplanacak, bu hesapta salon ve balkonlar ayrı değerlendirilerek (600) kişiye kadar (125) kişiye (1,00) metre, (600) kişiden sonra ise her (165) kişi için (1,00) metrelik en az genişlik isabet edecektir.
Salon ve balkonlarda ayrı ayrı en az (2)’şer çıkış kapısı bulunması ve bir kapının genişliğinin (1,00) metreden az olmaması şarttır.
d- Oturma Yerlerinin Düzenlenmesi
Oturma yerleri sabit düzenlenecek, temiz genişlik ve enleri en az (0,50) metre, sıraların arasındaki serbest geçit ise en az (0,45) metre olacaktır. Duvara dayanan yan sıralar en fazla (7) oturma yeri ihtiva edebilir. İki yan geçit arasında bir sırada bulunabilecek azami oturma yeri sayısı salonlarda (28), balkonlarda (24)’tür. Ancak salon ve balkonun her iki yanında; en fazla (3) sıra için en az (1.00) metre genişliğinde veya en çok (4) sıra için en az (1,50) metre genişliğinde birer çıkış mevcut ise bir sıradaki oturma yeri adedi (50)’ye çıkartılabilir.
Yan geçitler paralelinde ara geçitler bulunuyorsa; salonlarda yan geçit ile bir sonra gelen ara geçit arasında bir sırada en çok (21), balkonlarda en çok (18) oturma yeri bulunabilir. Ara geçitler arasında bir sırada bulunabilecek en çok oturma yeri sayısı ise salonlarda (12)’dir. Ancak yan geçitler paralelindeki bu ara geçitlerin doğrudan doğruya veya sahneye paralel ara geçitler vasıtasıyla çıkışlara ulaşması şarttır. Sinemalarda, en ön oturma yeri arkasının perdeye mesafesi (7,00) metreden az olamaz ve perde ortası diki ile en fazla (45) derece teşkil edecek tarzda çizilen iki doğrunun dışında kalan kısımlara oturacak yer konulmaz.
Localarda tesbit edilmemiş olarak en çok (10) oturma yeri bulunabilir. Her oturma yeri için en az (0,65) metrekarelik bir alanın bulunması zorunludur.
Oturulacak yerlerin yerleştirilmesinde en az göz yükseklik farkının (0,06) metre olması şarttır.
Her sinema, tiyatro vb. salonunda; en az (4) kişilik, arkadan girişli, (1,00x1,20) metre boyutlarında olmak üzere, (300) koltuk yerinden biri, tekerlekli sandalye kullanan özürlüler için ayrılacaktır.
e-Salon ve Balkon İçin Yan ve Ara Geçitler
Oturma yerleri arasında sahneye dik ve paralel olarak bırakılan geçitlerin genişlikleri, bir seans çıkışında tabii akımla kesitten geçebilecek en fazla seyirci sayısına göre (125) kişiye (1,00) metrelik en az genişlik isabet edecek tarzda hesaplanacak ve geçit enleri (1,25) metreden az olmayacaktır.
f- Havalandırma
Salon ve balkonlarda yeterli havalandırma tedbirleri alınması zorunludur.
3)Fuayeler
Salon ve balkonların her biri için ayrı olmak üzere ait olduğu bölümün alanının, sinemalarda en az (1/4)’ü, tiyatrolarda en az (1/3)’ü kadar fuaye tertibi mecburidir.
Fuaye yüksekliği en az (3,50) metredir. Fuayenin kademeli tertiplenmesi halinde bu yükseklik, sahanın (1/3)’ünden fazlasında olmamak şartıyla (2,40) metreye kadar indirilebilir.
4) Koridorlar ve Çıkış Geçitleri
Seyirci ile ilgili koridor ve çıkış geçitlerinin en az genişlikleri yine salon içi geçitler gibi hesap edilir. Ancak, bunların genişlikleri (2,00) metreden az olamaz. Buralarda çıkıntılar (0,15) metreyi geçemez. Koridor ve çıkış geçitlerinde basamak yapılamaz ve tertip olunan rampaların eğimi de (% 6) yı geçemez.
5)Merdivenler
Her salon, balkon ve fuaye için ayrı bir merdiven gerekir. Seyirci ile ilgili bu merdiven genişlikleri (1,50) metreden az olmamak üzere, bir seans çıkışında merdivenden geçmesi gereken seyirci sayısına ve salon iç geçitleri için kabul olunan esaslara göre hesaplanır.
Geniş merdivenlerde yapılacak korkulukların arası en fazla (2,50) metre olacaktır.
6)Helalar
Salon ve balkonlar için ayrı ayrı ve her (200) koltuk için bir kadın ve bir erkek olmak üzere en az (3) hela, (3) lavabo ve (3) pisuvar bulunacak, bekleme salonunun fuayelerle irtibatı yoksa bu kısma da en az (1) erkek ve (1) kadın helası konacaktır.
Bu tip binalarda özürlülerin kullanımına uygun en az (1) bir kadın,(1) erkek olmak üzere standardına uygun lavabo ve hela yapılması zorunludur.
7) Makine Dairesi
Sinemaların makine dairesi; bir film hazırlama odası, bir makine odası ve bir akü odasını ihtiva edecektir. Bunlara ait en az ölçüler aşağıdadır.
Makine odasının en az genişliği (2,00) metre ve en az alanı (10,00) metrekare,
Film sarma odasının en az alanı (8,00) metrekare,
Akü odasının en az alanı (6,00) metrekare olacaktır.
Makine dairesinde en az temiz yükseklik (280) metredir.
Açıkhava ve Arabalı Sinemalar
Madde 70- 1) Açıkhava Sinemaları
a- İmar planlarında aksine bir açıklık olmadıkça imar parsellerinde geçici dahi olsa açıkhava sineması yapılamaz.
b- Kadastro veya tapulama parsellerinde ;
Parsel büyüklüğünün en az (2500,00) metrekare olması, tesisin kadastro yolundan en az (10,00) metre, komşu parsellerden ise (5,00)’er metre geri çekilmesi,
Arsa sınırının mevcut en yakın konuta (25,00) metre; hastahane, dinlenme evi, yatılı okul ve talebe yurdu gibi gürültüden korunmuş olması gereken yapılar ile en yakın açıkhava sinemasına mesafesinin (500,00) metreden az olmaması koşullarıyla açıkhava sineması yapılmasına İlgili Belediyenin İmar Birimince izin verilebilir.
c-Açıkhava sinemalarında da kapılar, oturma yerlerinin düzenlenmesi, yan ve ara geçitler, koridorlar ve çıkış geçitleri, merdivenler, helalar, makine daireleri için kapalı sinemalarda belirtilen şartlar aranır.
2) Arabalı ( Drive-in ) Sinemalar
a-Seyircilerin özel arabalarını terk etmeden film seyrettikleri sinemalardır.
Ekspres yollar, benzin istasyonları ve yol kenarındaki motel tesisleri yakınında, yoldan geçen araçların gürültü ve ışıkları rahatsız etmeyecek şekilde tesis edilmelidir.
b-Rampalar aracın içinde arkada oturanın perdeyi rahatça görebileceği durumda aracın ön kısmını yukarı kaldıracak şekilde yay şeklinde eğimli olmalıdır. Rampaların yüzeyi kaymaz malzeme ile kaplanmalıdır.
Araç Adedi Rampa Adedi Rampanın en arka ucundan perdeye olan uzaklık
500 10 155,00 metre
580 11 170,00 “
670 12 180,00 “
778 13 195,00 “
886 14 210,00 “
1000 15 225 ,00 “
c-Girişin, yolda trafik tıkanıklığı yaratmaması için bekleme yeri olmalıdır.
d-Gişeler , biletleri araçtan alabilecek şekilde yerleştirilmelidir.
Her 300 araç için 1,
“ 600 araç için 2 ,
“ 800 araç için 3 ,
“ 1000 araç için 4 gişe olmalıdır.
e-Perde doğuda veya kuzeyde olmalıdır. Perdenin zeminden yüksekliği , görüş açısı ve rampa yüksekliğine bağlıdır.
Perde;
650 otomobil için (14,00X11,30) metre,
950 “ “ (17,00X13,00) metre ebatlarında olmalıdır.
f-Makine dairesi perdeden (100,00) metre mesafede olmalıdır.
Dini Tesisler
Madde 71- 1) Cami yeri olarak ayrılacak parsellerin ayrık yapı nizamında olması
ve;
Küçük camide (2 500,00) metrekare
Orta (semt) camisinde (5 000,00) metrekare
Büyük (merkez) camisinde (10 000,00) metrekare
en az arsa alanını sağlaması gerekir.
Ayrıca camilerin bir yapı adasının bir bölümünde yapılmasına zorunlu nedenler dışında izin verilemez.
2) İmar planlarında aksine bir hüküm yoksa işlevine uygun imar parselinde parsel sınırlarına en az (10,00) metre uzaklık bırakılmak koşulu ile ayrık yapı düzeninde (TAKS) en fazla (%40) bina yüksekliği serbest olarak yapılabilir.
Camilerde abdest alma yerleri, helalar zorunlu ortak yer olarak değerlendirilir.
3) Yerleşik alanlarda ibadet yerleri binaların yola bakan ön cephelerinden girilmek ve umumi bina ölçü ve niteliklerine uymak şartiyle bodrum ve zemin katlarında yapılabilir.
Ekmek Fabrikaları; Ekmek, Pasta ve Pide Fırınları
Madde 72- 1)Yapım Koşulları
İmar planlarında aksine bir açıklık bulunmadıkça fırınlar ;
a-Sanayi, küçük sanayi, organize sanayi,kentsel servis ve konut dışı çalışma alanlarında, ticaret bölgeleri ile ticaret yollarında binanın tamamının bu amaçla kullanılması durumunda;
· Akaryakıt, doğalgaz veya elektrik ile ısıtılması,
· Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine uyulması,
b-En çok dört katı geçmeyen konut bölgelerinde (a) bendinde belirtilenlere ek olarak;
· Parselin ayrık yapı nizamına tabi olması,
· Binanın bütününün tek bağımsız bölüm olarak fırın ve ek tesislerine tahsis edilmesi,
· Yan ve arka komşu mesafelerinin en az (5,00) metre bırakılması şartları ile yapılabilir.
c-Binalarda kısmen konut veya iş yeri olması durumunda ekmek fırını yapılmasına izin verilmez.
d-Kent veya bölge ölçeğinde hizmet veren alış-veriş merkezleri içinde bağımsız bölüm olmamak şartıyla kendi satışına yönelik olmak üzere fırınlara izin verilebilir.
2)Yapılması Zorunlu Piyesler ve En Az Ölçüleri
Fırınlarda bulunması gereken bölümler ile en az ölçüleri aşağıda gösterilmiştir. Bu işlevler bir pişirme yeri için gerekli en az ölçülerdir.
a-Fırın önü
Satış yeri ve tezgahın bulunduğu kısım en az (25,00) metrekare alanlı; duvarları tavana kadar mermer, fayans vb. malzeme ile kaplı olacaktır.
b-Hamurhane
Diğer bölümlerden duvarla ayrılmalı ve duvarları tavana kadar mermer, fayans vb. malzeme ile kaplanmalıdır.
c-Un Deposu
Diğer bölümlerden kagir duvarlarla ayrılmış, aydınlık ve havadar olacaktır. Depo fırının günlük kapasitesine göre un depolamaya uygun büyüklükte ve en az (50,00) metrekare olacaktır. (1) kattan fazla katı olan fırınlarda un deposu, (2.)katta ise havuz yapılması zorunludur. Havuz yerden en az (0,50) metre yükseklikte ,etrafında dolaşılabilen, iç kısmı mozaik, mermer vb malzeme ile kaplı olacaktır.
d-Yakıt ve Su Deposu
Bulunması durumunda, fırın kapasitesine uygun büyüklükteki yakıt deposu ham ve mamül maddelerin konulduğu bölümlere bitişik olmayacaktır. Şehir suyu ile beslenen ve her yıl temizlenen pas ve kir tutmayan bir malzemeden yapılmış en az (5)tonluk su deposu yapılacaktır.
e-Otomatik Elek
Harman yeri ile hamurhane arasındaki bir bölüme kapasiteye ve fırının çalışma temposuna uygun olarak monte edilmiş olacak ve daima çalışır halde bulundurulacaktır.
f-Tuz Bölümü
Fırının kapasitesine göre uygun büyüklükte olacaktır.
3)Yükseklikler
Hamurhane, un deposu,pişirme yeri en az temiz (3,50) metre diğer bölümler temiz en az (2,40) metre yükseklikte olacaktır.
4)Hela ve Duş
Her fırında en az (6,00) metrekare hela, lavabo ve duş bölümü olmalıdır.
Hela,duş ve yatakhane imalat kısmı ile doğrudan irtibatlı olarak yapılamaz.
5)Mutfak
Temizlik şartları ile teknik diğer şartlara haiz, en az (6,00) metrekare alanlı olacaktır.
6)Yemek Yeme ,Dinlenme ve Soyunma Yeri
Bu kısım diğer bölümlerden duvarla ayrılacak ve alanı en az (l5,00) metrekare olacaktır.
7)Yatakhane
Her fırında (15,00) metrekare alanlı, (6) kişilik ve diğer bölümlerden ayrı bir yatakhane bulunacaktır.
8)Büro Bölümü
Diğer bölümlerden duvarla veya alüminyum doğrama ile ayrılmış en az (6,00)metrekare alanlı büro bölümü düzenlenecektir.
9)Hamur Dinlendirme ve Mayalandırma Yeri
Diğer bölümlerden duvarla ayrılmış, duvarların iç kısımları fayans, mermer vb. malzeme olmak üzere kaplanmış olmak kaydı ile en az (9,00)metrekare alanlı düzenlenecektir.
10)Malzeme Odası
Diğer bölümlerden duvarla ayrılmış içi mermer veya fayans kaplanmış olan gıda maddeleri ve malzemeler odası en az (25,00)metrekare olacaktır.
11)Jeneratör Odası
Diğer bölümlerden duvarla ayrılmış, ham ve mamül maddelerin konulduğu kısımlara uğramadan kolaylıkla ulaşabilecek, ses yalıtımı sağlanmış olacak ayrıca, jeneratörden çıkacak gazı tahliye edecek baca tertibatı yapılacaktır.
12)Bütün bölümlerin zemini kolay temizlenebilir seramik, dökme mozaik veya karo mozaik ve bunun gibi maddeler ile kaplanmış ve kirli suların kendiliğinden akmasına imkan sağlayacak eğimde, kanalizasyon seviyesinden yukarıda inşa edilecektir.
13) Pasta ve Pide Fırınları
Projelerinde pastahane, lokanta, kebap ve pide fırını olarak gösterilen yerlerde, hacmin kullanılışını tahdit edecek tarzda olmamak üzere, ancak kendi ihtiyacını karşılamak amacıyla pasta, pide ve kebap fırınları yapılabilir.
Bu fırınların baca hesapları ve detaylarının mimari proje ile birlikte detaylandırılarak uygulanması esastır.
Açık/Kapalı Taşıt Alım Satım ve Teşhir Yerleri, Otoparklar ve Taksi Yazıhaneleri
Madde 73- 1) İmarlı Alanlarda
a-Büyükşehir Belediye ve Mücavir Alan Sınırları içindeki imarlı boş parsellerde (39.) maddenin (4.) fıkrası hükümlerine bağlı kalınmaksızın açık/kapalı alım satım yerleri, açık otoparklar ve taksi yazıhaneleri :
- İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine uymak,
- Büyükşehir Belediyesince onanacak tip projeye uygun olmak,
- Tip projede belirtilen malzeme, inşaat sistemi ve renklere bağlı kalınmak,
- Yazıhaneler; ancak parselin imar durumunda belirlenen en fazla bina alanı içinde veya bu Yönetmelikte ekler ve ortak yerler için izin verilen yerlerde yapılmak,
- Onaylı tip proje ve 1/200 ölçekli vaziyet planı ve en az iki aynı ölçekli kesite göre bunlara yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni alınmak,
-Amacı dışında kullanılmamak ve küşat izni iptal edildiğinde kullanan tarafından yıkılarak kaldırılmak şartlarıyla yapılabilir.
b-Taşıt teşhir ve alım satım yerlerinin başka bir mesken veya işyeri ile doğrudan ilişkisi olmamalıdır.
c-Taşıt teşhir ve alım satım yerlerinin uygun bir yerinde tuvalet, lavabo bulundurulmalıdır.
d-Taşıt teşhir ve alım satım yerlerinde en az iki araç için zeminde (2X25) metrekare ve ayrıca büro için (10,00) metrekare olmak üzere toplam (60,00) metrekarelik alan şartı sağlanmalıdır. Ağır taşıtlarda araç başına (40,00) metrekare alınarak, toplam (90,00) metrekarelik alan sağlanacaktır.
e-Taşıt alım ve satım yerlerinin kapalı kısımlarının tasdikli projelerinde ve yapı kullanma izin belgelerinde dükkan veya işyeri olarak belirlenmiş olması şarttır.
2) İmarsız Alanlarda
İmar planı bulunmayan yerlerde ise geçici (muvakkat) yapı niteliğinde olmak şartıyla (1.) fıkra hükümlerine uyulmak suretiyle taşıt alım ve satım yerleri ile taksi yazıhaneleri İlgili Belediye Encümeni’nin kararı ile yaptırılabilir.
Özel Hastaneler
Madde 74- 1)Yapım Koşulları
Özel hastaneler, imar planı ve notlarına uymak, planlarda sağlık amaçlı olmak koşulu ile; Sağlık Bakanlığı’nın söz konusu kurumlar ile ilgili yönetmelik ve tüzük hükümlerine tabi olup, hastaların tedavi ve bakımlarına hizmet veren kurumlardır.
Hastaneler gürültülü yerlerden ve havayı kirletecek sanayi kuruluşlarından uzak yerlerde planlanmalıdır.
Hastanelerde bakım, tedavi, ikmal ve idari olmak üzere uzmanlık konularına göre acil tedavi birimleri, ayakta tedavi için poliklinik (yeterli sayıda), ameliyathane, laboratuvar, röntgen, hasta yatak sayısına ve işlevine göre hizmet birimleri ayrılmalıdır.
Mimari uygulama projelerinin tüm kat planlarında servisleri içeren birimlerin tefrişi yapılmalı, ayrıca uzmanlık konusu ve yatak kapasitesi belirtilmelidir.
2)Hasta Odaları ve Ölçüleri
Hasta odaları doğrudan ve yeterli güneş ışığı ile aydınlatılmalı, ses yalıtımı yapılmalı, bodrum ve zemin katlarda hasta odası tertiplenmemelidir.
Tek yataklı hasta odaları içerisinde hela, lavabo bulunduğu takdirde en az (9,00)metrekare ve birden çok yataklı odalarda hasta başına (7,00) metrekare, çocuk hastalar için en az (6,00) metrekare ayrılır. Temiz oda yüksekliği (3,00) metre, kapı genişliği temiz en az (1,10) metre olmalıdır.
3)Koridor Ölçüleri
Dolaşımı az olan koridorlar en az (1,50 ) metre,
Hasta odalarının açıldığı koridorlarının genişliği en az (2,00) metre olmalıdır.
4)Merdiven ve Asansör Ölçüleri
Özel hastanelerde otomatik devreye giren uygun güç ve nitelikte bir jeneratör ile en az iki adet olmak üzere yeteri kadar asansör bulunması zorunlu olup, asansörlerden birinin tekerlekli sandalye ve sedye ile hasta taşımaya ve özürlülerin de kullanımına elverişli olması gerekir.
Merdivenler ile giriş ve çıkışlardaki rampalar en az (1,50) metre genişlikte, sedye ile hasta taşımaya ve özürlülerinde kullanımına uygun olmalıdır.
5)Hela ve Lavabo Ölçüleri
Her katta hastalar ve personel için ayrı ayrı helalar tanzim edilir.
Sekiz hasta için en az (1) adet hela ile hasta katlarında tuvaletlerin giriş bölümlerinde lavabolardan uzak sürgü temizleme ve saklama yerleri ayrılır.
6)Yapılması Zorunlu Odaların En Az Ölçüleri
Özel hastanelerde Yapılması zorunlu odalar ile en az ölçüleri;
Hemşire odası : ( 6,00) metrekare
Doktor muayene odası : (15,00) metrekare
Dinlenme odası : (10,00) metrekare
Başhekim : (20,00) metrekare
Başhekim yardımcısı : (15,00) metrekare
Personel hazırlık odası: (15,00) metrekare
Hasta bekleme odası : (10,00) metrekare
Teşhis odaları : ( 6.00) metrekare
Laboratuvar : (10,00+15,00) metrekare (ön hol+tedavi)
Röntgen çekim odası : (25,00) metrekare (en az 2 soyunma kabini)
Ameliyathane : (100,00) metrekare (Giriş+hazırlık+ameliyat salonu)
Morg : (30,00) metrekare (Soğutma kabini+otopsi odası)dır.
Acil hastalar ve yaralıların özel hastanelere başvurması halinde ilk ve acil müdahalelerin yapılabilmesine imkan verecek nitelikte bir acil birimin oluşturulması zorunludur.
Özel Eğitim ve Öğretim Kurumları
Madde 75-1)Yapım Koşulları
Özel eğitim ve öğretim kurumları; imar planları / notlarına ve planlarda eğitim amaçlı olmak koşulu ile; Milli Eğitim Bakanlığı’nın söz konusu kurumlar ile ilgili yürürlükteki tüzük ve yönetmelik hükümlerine tabi olup, bu Bakanlığa bağlı okul öncesi eğitim kurumları, kreş ve gündüz bakım evleri ile ilk ve orta öğretim okulları, eğitim ve öğretim amaçlı çeşitli kursları ve dershaneleri kapsar.
Söz konusu eğitim kurumların yerleri; yoğun trafikten, hapishaneler, meyhane, kahve, bar gibi yerlerden uzakta seçilmelidir.
2)Girişler
İlk ve orta öğretime ait okul binalarında ana giriş ve öğrenci girişi şeklinde (2) ayrı giriş ayrılır. Giriş kapıları en az (2,00) metre genişlikte olmalı, girişlerde rüzgarlık yapılmalıdır.
3)İdari Hizmet Birim Odaları ve En Az Ölçüleri
Özel okul binalarının idari bölümlerinde bulunması gereken odalar ve en az alanları:
Müdür odası : (16, 00) metrekare
Müdür yardımcısı odası : (16, 00) metrekare
Büro hizmetleri odası : (16, 00) metrekare
Toplantı odası : (30,00) metrekare
Arşiv ve dosya odası : İhtiyaç duyulan ölçüde
Öğretmenler odası : (8) Öğretmene kadar en az (16,00)metrekare ve
(l2) Öğretmene kadar “ (24,00)metrekaredir.
Ayrıca, (12)’ den fazla öğretmen
için öğretmen başına “ (1,50)metrekare
yer ilave edilir.
4)Derslikler
a-Alanları
Dersliklerin kuzeye yerleştirilmesinden kaçınılmalıdır. (30) Öğrenciye bir dershane ayrılmalı, dershanenin alanı ilk öğretimde öğrenci başına en az (1,02) metrekare, orta öğretimde en az (2,00) metrekare esas alınarak hesaplanmalıdır. Özel dershanelerde ve kurslarda bu alan öğrenci başına (1,20) metrekareden az olamaz.
b-Yükseklikleri
Dersliklerin yüksekliği temiz ( 3,00) metreden az olamaz.
c-Pencere ve Kapıları
Derslik pencereleri derslik taban alanının (%18)’den aşağı olamayacağı gibi derslik kapıları genişliği en az (0,90) metre olmalı, koridora açılmalı, çift taraflı derslik bulunan koridorlarda kapılar karşılıklı açılmamalıdır. Derslik kapılarının genişliği (1,40) metre ve daha fazla olursa kapılar çift kanatlı yapılır. Derslik kapısı derslik içinde ön sıra ile yazı tahtası arasında olmalıdır.
d-Tefriş
Söz konusu yapıların kat planlarında tefrişler yapılacak ve öğrenci kapasitesi belirtilecektir. Öndeki sıranın tahtaya olan mesafesi en az (1,70) metre arkadaki sıranın ise tahtaya olan mesafesi en fazla (9,00) metreyi geçmemelidir. Dersliklerin arkasında öğrencilerin eşyalarını koyabileceği dershaneden irtibatlı genişliği en az (2,00) metre olan bölüm ayrılmalıdır.
5) Diğer Mekanlar
Okuma Salonu : en büyük derslik alanından az
olmamalıdır.
Rehberlik Servis Odası : en az (16,00) metrekaredir.
İşlik : (48,00) metrekare İlköğretim okullarında
olmalıdır.
Çok Amaçlı Salon : (Kapalı spor salonu olmayan
olmayan okullarda) Salonu
kullanacak öğrenci başına
(2,50) metrekare esas
alınarak hesaplanmalıdır.
Kantin : İhtiyaca cevap verecek büyüklükte
olmalıdır.
Kapalı Beden Eğitimi Salonu : (140.00) metrekareden aşağı olmamalı,
salonu kullanacak öğrenci başına
(3.50) metrekare alan düşecek şekilde
hesaplanmalıdır.
6) Merdivenler
Umumi bina merdivenleri nitelik ve ölçüsünde olacaktır.
İki merdiven arası uzaklık (30,00) metreyi geçmemelidir.
7) Koridorlar
Koridora tek derslik açılıyor ise en az (2,00) metre, tek taraflı açılan birden fazla dersliklerin önündeki koridor genişliği (2,50) metre koridora çift taraflı derslik açılıyor ise bu genişlik en az (3,00) metre olmalıdır.
8)Hela, lavabo ve pisuvarlar
a-Söz konusu binalarda;
Her (30) öğrenci için (1) hela, (1) pisuvar
Her (30) öğrenci için (1) lavabo
Her (20) öğretmen için (1) hela, (1) pisuvar
Her (20) öğretmen için (1) lavabo
ayrılmalıdır.
b-Hela ve lavabolar kurumda öğrenim gören kız ve erkek öğrencilerin sayısına göre kız ve erkekler için ayrı ayrı düzenlenmelidir.
c-Özürlüler içinde bu Yönetmeliğin (8.) maddesinde belirtilen ölçü ve nitelikte hela ve lavabo ayrılmalıdır.
Kreş ve Gündüz Bakımevleri
Madde 76- 1) Yapım Koşulları
Kreş ve gündüz bakımevleri : 0-5 yaş grubundaki çocukların güvenli bir ortam içinde çocuk eğitimi ve bilimsel gereklere uygun olarak açılan tam gün veya yarım gün hizmet veren okul öncesi eğitim kurumlarıdır.
Bu binaların yapılacağı arsalar, demiryolu ve trafiği olan yollardan, ruh ve sinir hastalıkları hastanelerinden ve mezarlıklardan uzak olmalıdır.
Kreş ve gündüz bakım evlerinde;
İdari hizmet birimleri : müdür, müdür yardımcısı, öğretmeni;
Öğretim hizmet birimleri: misafir kabul salonu, kapalı teneffüs dinlenme ve
temizlik salonları, oyun odası;
Yardımcı hizmet birimleri: sosyal hizmet odası, sağlık odası, mutfak, oyun
bahçesi;
bulunur.
Servis mekanları kuzeyde planlanmalıdır.
2) İdari Hizmet Birimleri
Müdür, müdür yardımcısı, memur odaları binanın idare bölümünde düzenlenmeli, kişi başına (4,00) metrekare ölçü alınarak tespit edilmelidir.
3) Eğitim ve Öğretim Hizmet Birimleri
a-Kapalı Teneffüs ve Dinlenme Salonu
Kapalı teneffüs salonunda öğrenci başına en az (3,00) metrekarelik alan esas alınmalı, öğrenci başına en az (18,00) metreküplük hava hacmi olmalıdır. Dinlenme salonu (uyku) öğrenci başına (3,00) metrekare olmalı, hava hacmi ise (10,00) metreküp olarak hesaplanmalıdır. Oyun odaları; dinlenme ve teneffüs solonu ile doğrudan irtibatlı olmalı, güneye bakmalı, öğrenci başına (2,00) metrekare esas alınmalı, her çocuk için hava hacmi (4,00) metreküp olmalı, her oyun odasında en az (4,00) metrekare alanlı birer malzeme deposu bulunmalıdır.
b-Temizlik Salonu
Temizlik salonunda çocuk başına en az (1,50 ) metrekare alan esas alınmalı, havluları, önlükleri vb. asmak üzere (0,20) metre ara ile dizilmiş ahşap malzemeden yapılmış askılıklar olmalı, (6) çocuğa bir lavabo olmalıdır.
4)Yardımcı Hizmet Birimleri
Sosyal hizmet uzmanı, psikolog ve çocuk bakıcıları hizmet birimleri odalarıyla irtibatlı olmalıdır.
Kreş ve gündüz bakım evinde oyun bahçesi alanının hesabında ilk (36) çocuk için, çocuk başına (3,50) metrekare , ikinci (36) çocuk için çocuk başına (3,00) metrekare esas alınır.
5) Helalar ve Su Deposu
(6) çocuğa (1) lavabo, her (15) çocuğa (1) hela bulunmalı, her (5) erkek ve (2) bayan çalışan için (1) hela kabini yapılmalıdır.
Bakım evlerinde (öğrenci sayısı x 25 litre) hacimli su deposu yapılmalıdır.
6)Kat Yükseklikleri
Kat yükseklikleri temiz (3,00) metreden az olmamalıdır.
7)Kapılar ve Pencereler
Kapılar dışa açılmalı, bina girişinde rüzgarlık düzenlenmeli, iç kapıların genişliği en az (1,40) metre ve çift kanatlı yapılmalıdır.
Çay- kahve Salonları (Kahvehaneler)
Madde 77- 1) Yapım Koşulları
Çay-kahve salonları, bu Yönetmelik ve imar planlarında ticari kullanışa izin verilen ada/parsellerde, zemin katlarda veya zemin katı ile ilişkili birinci bodrum katlarda yapılabilir.
Konut ada/parsellerindeki çay-kahve salonlarına yoldan giriş yapılması zorunludur.
2)Ara Bölümler ve Alanları
Çay-kahve salonları; idare odası, giriş, salon, çay ocağı ve okuma ana bölümlerini içerir.
Bu bölümlerden:
Giriş : (3,00) metrekare, (1,50x2,00 metre)
Salon : (40.00) metrekare,
Çay ocağı : (3,00) metrekare, (1,50x2,00 metre)
İdare odası : (4,00) metrekare ‘den
az olamaz.
Kapalı alan kişi başına (1,00) metrekare esas alınarak hesaplanır. (150,00) metrekareden büyük çay-kahve salonlarında kullanım alanının (%10)’undan az olmamak üzere bir depo ayrılmalıdır.
3)Hela ve Lavabolar
Her (25) kişiye en az bir kadın ve bir erkek olmak üzere hela ve lavabo yapılacaktır.
4)İç Yükseklikler
İç yükseklik temiz (3,50) metreden az olamaz.
5) Giriş Kapıları
En az (2,00) metre genişliğinde olacak, dışarı açılacak, kullanılan (100,00) metrekareyi aşan çay- kahve salonlarında bu kapıdan başka genişliği (1,50) metreden az olmayan ve dışa açılan ikinci bir kapı yapılacaktır.
Düğün Salonu, Gazino,Gece Kulübü,Taverna, Diskotek , Bar vb.
Madde 78- 1) Yapım Koşulları
Ticaret ada / parsellerinde zemin katında veya zemin katı ile ilişkili en fazla bir kat aşağıda yapılabilir. Üst katlarda yapılması durumunda, bitişik kısımlarında konut, hastane, yurt, vb. bağımsız bölümler varsa bu kısımlarda yeterli ses yalıtımı yapılmalıdır. Bu kullanışlar, konut bölgelerinde tamamı umumi bina olmak kaydı ile yer alabilir.
Salon alanı en az (300,00) metrekare olacaktır. Mekan ölçülendirme hesaplarında yoğunluk olarak (1,50) metrekare/kişi veya (5,25) metreküp/kişi esası uygulanacaktır.
2) Yapılması Zorunlu Mahaller ve En Az Ölçüleri
- Sanatçılar ve gelin ile damat için ayrı ayrı, dar kenarı (2,50) metreden ve alanı (7,50) metrekareden az olmayan bir oda ,
- Gelin odasında bir hela ve lavabo,
- Salonlarda orkestra yeri ve dans pisti,
- Salonun dışında, kullanım amacına uygun ve salona bağlantılı servis ve bulaşık birimleri,
- Düğün salonlarında ayrıca dar kenarı (3,00) metre, alanı (12,00) metrekareden az olmayan bir servis odası ve
- Yönetim için dar kenarı (2,50) metre, alanı (7,50) metrekareden az olmayan ayrı bir yer bulunacaktır.
3)Helalar
Her (25) kişiye erkekler için (l) lavabo ve pisuar; bayanlar için bir lavabo, her (50) kişiye en az (1) kadın, (1) erkek olmak üzere hela yapılacaktır. Hela kabinleri en az (1,10x1,50) metre , lavabo konulduğu takdirde (1,10x2.00) metre ölçülerinde olmalıdır.
Ayrıca, bu yerlerde özürlülerin kullanımına uygun en az (1) lavabo ve hela yapılması zorunludur.
4)Merdivenler
Merdiven genişliği (1,60) metreden az olamaz.
5)İç yükseklikler
Kat yüksekliği temiz (4,00) metreden az olmaz.
6)Kapılar
(2,50) metreden dar olmayan (1) giriş-çıkış kapısı ve ayrıca yine cadde ve sokağa ulaşabilen en az (2,00) metre genişliğinde ve dışa açılabilen (1) kapı ile bağlantılı ayrı bir çıkışı içermelidir.
Tüm dışa açılan kapılar, en az kapı kanadı veya kanatlardan büyüğünün genişliği kadar içeriden yapılacaktır.
7)Havalandırma
Salonlarda havalandırma ve klima tesisatı olacaktır.
Ayrıca bodrum katta yapıldığında, yeterli doğal havalandırma sağlanamaması halinde, havalıklar teşkil edilecektir. Arka bahçesi varsa, kuranglez şeklinde toplam alanı (3,00) metrekareden az olmamak kaydı ile havalık yapılabilir; aksi halde toplam alanı (3,00) metrekareden az olmamak kaydı ile müstakil havalıklar yapılacaktır.
Hamam ,Sauna ve Sıhhi Banyolar
Madde 79- 1) Yapım Koşulları
Hamam, sauna, sıhhi banyolar; tüm bölgelerdeki tamamı umumi kullanışa ayrılan binaların, zemin, normal veya giriş ve çıkışların sağlandığı katların en fazla bir kat aşağısında yapılabilir.
2)Yapılması Zorunlu Mahaller ve En Az Ölçüleri
İdari bölüm, personel odası, meşrubat servisi ve çay ocağı, yeteri kadar hela, pisuvar ve lavabo teşkil edilecektir. Emanet kasa, yatma ve soyunma odaları, çamaşır yıkama, kurutma ve ütüleme birimleri ( 2.) bodrum katta yapılabilir.
3)Koridorlar
Genel kullanıma açık koridor genişlikleri (1,60) metreden az olamaz.
4)İç yükseklik
Kat yüksekliği temiz (3,50) metreden az olamaz.
5)Merdivenler
Merdiven genişliği temiz (1,60) metreden az olamaz.
6)Kapılar
Bu gibi yerlerde bulunan hacimlere ait bütün kapılar mutlaka dışa açılır şekilde tertiplenecektir. Tüm dışa açılan kapılar en az büyük kanat genişliği kadar içeriden yapılacaktır.
VIII. BÖLÜM
YAPI İZNİ (RUHSATI) İŞLERİ
Yapılara ait Mimarlık/Mühendislik Projeleri Düzenlemeden Önce İlgili Belediye ve Diğer İdarelerden Alınacak Belgeler
Madde 80- 1)Yapılara ait mimarlık/ mühendislik projeleri düzenlenmeden önce ilgili belediyelere / idarelere başvurularak;
a-Aplikasyon Tutanağı, ( Kadastro Müdürlüğünden),
b-İmar Durumu ve Yol Kotu Tutanağı , (İlgili Belediyeden) ,
c-Su ve Kanalizasyon Durum Belgesi ile parselin (±0,00) kotuna göre pissu kanal bağlantısının hangi nokta ve kotlarda olabileceğini gösteren Kanal Kotu Tutanağı (ASKİ Genel Müdürlüğünden) alınır ve ayrıca Zemin Araştırma Raporu hazırlattırılır.
2) Zemin Araştırma Raporu
a- Yeni yapılacak tüm yapılara / binalara yapı ruhsatı almak için “Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik “hükümleri ve Büyükşehirce belirlenen ilkeler çerçevesinde yapı/bina sahibi ya da yasal vekilleri tarafından “Zemin Araştırma Raporu” hazırlattırılması zorunludur.
“Zemin Araştırma Raporu”nun bu Yönetmelik ekinde (Ek-1) belirtilen “Zemin Araştırma Raporu Çerçevesine uygunluğu aranacaktır.
b- Rapor, resmi kurumların ilgili birimleri, üniversiteler veya TMMOB üyesi meslek odalarınca tescil edilmiş konunun uzmanı mühendislik ve danışmanlık firmaları tarafından hazırlanır.
c- Raporun giriş bölümünden itibaren sonuç ve önerilere kadar hazırlanan tüm sayfalar rapor müellifi tarafından paraflanır.
İlçe ve/veya Büyükşehir Belediyesine gönderilecek raporlar orijinal olacaktır.
Hazırlanan bu raporlar, İlgili Belediyesince ruhsata esas belge kabul edilir.
d-Zemin İnceleme Raporlarının uygunluğu, İlgili Belediyesince tetkik edilir. Raporda elde edilen parametrelerin mutlak suretle statik projelere yansıtılmış olması sağlanır.
İlgili İlçe Belediyesinde uzman teknik eleman olmadığı takdirde zemin inceleme raporları tetkik edilmek üzere Büyükşehir Belediyesine gönderilir.
e-İncelenen ada/parsel/alan yerleşime uygunluk açısından hangi alanda kalırsa kalsın (uygun alan veya önemli alan), eğer söz konusu alanda özellik arz eden bir yapı tasarlanıyorsa, derin kazı söz konusu ise ve/veya bina önem katsayısının bir (1) olması durumunda doğrudan tip c olarak belirlenen raporun gerektirdiği çalışmalar yapılır.
f-Yapının teknik uygulama sorumluluğunu üstlenen Yapı Denetim Kuruluşunca ; hafriyat alındıktan sonra (temel imalatı öncesi) rapor yerinde tetkik edilerek, raporun yerel koşullara uygunluğu jeoloji mühendisleri tarafından bir tutanakla saptanır. Belediyesince, gerekli durumlarda yapı denetim kuruluşundan ilave çalışmalar istenerek, statik projelerde bu istikamette değişiklik talep edilebilir.
g-Yine İlgili Belediyesi, temel üstü vizesinde, temel imalatlarının zemin etüt raporuna uygun olarak gerçekleştiğini gösteren ve inşaat mühendisleri tarafından düzenlenen raporu, yapı denetim kuruluşundan ister.
h-Gerekli durumlarda ve/veya talep edilmesi üzerin Zemin Araştırma Raporunun bir örneği Büyükşehir Belediyesine gönderilir.
Yapı İzni (Ruhsatı) ile ilgili Genel Esaslar ve Yapı İzni (Ruhsatı) Müracaatı ve Eklenecek Belgeler
Madde 81- 1)Yapı izni ile İlgili Genel Esaslar
a-Büyükşehir Belediye ve Mücavir Alan sınırları içinde yapılacak olan her türlü yapı için İlgili Belediyesinden yapı izni (ruhsat) alınması zorunludur.
Ruhsat alınmış yapılarda, izne tabi herhangi bir ilave / değişiklik yapılması da yeniden ruhsat alınmasına bağlıdır.
b-3030 sayılı Yasa ve Uygulama Yönetmeliği’nin (9.) maddesi gereği İlçe Belediyelerinin verdikleri ruhsatlardan birer suretin Büyükşehir Belediye Başkanlığına gönderilmesi zorunludur.
c-Yapı izni almak için bu Yönetmeliğin (80.) maddesinde sözü geçen belgeler ile bu belgelere dayanarak ilgili Yapı Denetim Kuruluşu’nca uygun görülen ve İlgili Belediyece onaylanan mimarlık ve mühendislik yapı uygulama projeleriyle mülk sahiplerinin / yasal vekillerinin başvurması halinde;
· Tüm parsel maliklerinin noterden tasdikli muvafakatı, gerekli hallerde komşu muvafakatı,
· Gerekli vergi, resim ve harçlar ile hizmet ücretlerinin tahsil edilmesi,
· 3194 sayılı İmar Kanununun (23.) maddesi hükümlerinin yerine getirilmesi,
· Parselin üzerinde bina varsa yıkılması (Yapılacak binayı etkilemeyen, şantiye kullanımına uygun binalar yıkılmayabilir.),
· Yapıların fenni mesullüğünün 4708 sayılı Yapı Denetim Yasası ve Yapı Denetim Uygulama Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuat hükümlerine göre yüklenilmesi,
· Proje müellifleri ile yapı denetim kuruluşları/fenni mesullerin yapı ruhsatının ilgili bölümlerini imzalaması koşulları ile Yapı İzni verilir.
d-İlgili Belediyeler proje ve belgelerde eksik ve yanlış bulunmadığı takdirde, başvuru tarihinden itibaren en geç otuz gün içerisinde yapı izni vermek zorundadır.
Eksik veya yanlış olduğu takdirde, müracaat tarihinden itibaren onbeş gün içinde müracaatçıya ilgili bütün eksik ve yanlışları yazı ile bildirilir. Eksik ve yanlışlar giderildikten sonra yapılacak müracaattan itibaren en geç onbeş gün içinde yapı ruhsatiyesi verilir.
Yapı İzninin ( yapı ruhsatı) yasal süreler içerisinde verilmemesinden işlemleri yapmak ve yürütmekle sorumlu olan kişi ve birim amirleri sorumludur.
e- Yanlış verildiği anlaşılan “yapı izni“ni İlgili Belediyenin her zaman iptal etme yetkisi vardır.
f-Yapı izin belgelerinde yapı maliyetinin hesaplanmasında o yıl için Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca belirlenen “Yapı Maliyeti Birim Fiyatları” ,
Yapının arsa değerinin hesaplanmasında ise; en son verilen Emlak Vergi Beyannamesinde gösterilen vergi değeri esas alınır.
g-İmar durumu ve tapu tescil belgelerinin geçerlilik süresi yapı izni için gerekli tüm belgelerin İlgili Belediyeye verildiği tarih ile başlar.
Bunlardan imar durumu en fazla bir sene içinde onaylanmış, tapu/tapu tescil belgesi ise bir ay evvel alınmış olmalıdır.
h-Yapı ruhsatına bağlanmamış onaylı projelerin müktesepliği mevzuat değişmemiş ise bir yıl devam eder.
2)Yapı İzni Başvurusunda İstenecek Belgeler
Yapı İzni başvurusunda aşağıda belirtilen proje ve belgeler istenir.
a- Dilekçe,
b- tapu tescil belgesi ,
Yapı izni verme aşamasında tapu senedi yerine geçebilecek belgeler:
ba-Özel yasalara göre tahsisi yapılıp henüz tapu siciline kaydedilmemiş ilgili kamu kuruluşlarınca verilmiş tahsis belgesi (775,2510,4753,5618,7269/ 1051 sayılı yasalara göre),
bb-Mülkiyete ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararı ve bu mahkeme kararına müstenit yetkili diğer makamlar tarafından verilen belge,
bc-Kesinleşmiş kamulaştırma kararlarıdır.
Hisseli gayrimenkullerde bütün hissedarların tapu senetleri veya mülkiyet durumunu belirten tapu tescil yazısı istenir.
c- Mimari Uygulama Projeleri (5 takım),
ca- Mimari Uygulama Projesi Mahal Listesi,
cb- Çevre Düzenleme Projeleri (peyzaj) ( istendiğinde 3 takım),
d- Statik Uygulama Projeleri (betonarme çizim 4 takım, statik hesap 2 takım),
e- Tesisat Projeleri;
ea- Elektrik Tesisatı Uygulama Projeleri (2 takım),
eb- Sıhhi Tesisat Uygulama Projeleri (3 takım),
ec- Kalorifer Tesisatı Projeleri (3 takım),
ed- Isı Yalıtım Projeleri (3 takım),
ef- Doğalgaz Tesisatı Projeleri (2 takım),
eg- Asansör Tesisatı Projeleri (3 takım),
eh- İletişim Tesisatı Uygulama Projeleri (2 takım; PTT, kablolu TV, vb.),
eı- Havalandırma / İklimlendirme Uygulama Projeleri (3 takım),
ei- Yangın Tesisatı Projeleri.(3 takım),
f- Zemin Araştırma Raporu,
ga- Yapı denetim kuruluşunun noter tasdikli “Yapı Denetim İzin Belgesi”
gb- Yapı Denetim Hizmet Sözleşmesi,
gc- Yapı Denetimi Kuruluşu/Fenni Mesul Taahhütnamesi,
h- Bakanlık onaylı yapıya ilişkin bilgi formu ve eki,
ı-(3194/23)’e göre “Altyapı İlişiksizlik” Belgesi,
i-Noter onaylı bağımsız bölüm listesi,
j-Ülke koordinat sistemine bağlı ve binaların eksiksiz ve hatasız zemine oturtulmasını sağlayacak tüm köşe noktalarının koordinatlarını içeren Aplikasyon Krokisi,
k-Metrekare Cetveli,
l-Yapı sahibi ile yapı müteahhidi arasında yapılan sözleşme,
m-Toprak hesabı.
Mimarlık ve Mühendislik Proje Düzenleme Esasları
Madde 82- 1) Mimarlık ve Mühendislik Projelerinin Uyacağı Mevzuat
a- Projeler; İmar Yasası, imar planları ve raporları, TSE ile Büyükşehir Belediyesince kabul ve tesbit edilen çizim ve düzenleme standartları, bu Yönetmelik ve ilgili tüm mevzuat hükümlerine uygun düzenlenecektir.
b- Ayrıca projelerin düzenlenmesinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca yayınlanmış bulunan “Mimari Proje Düzenleme Esasları”, “İnşaat Mühendisliği Proje Düzenleme Esasları”, “Makine Mühendisliği Proje Düzenleme Esasları”, “ Elektrik Mühendisliği Proje Düzenleme Esasları” başlıklı şartnamelere, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca hazırlanan “Doğalgaz ve İç Tesisat ve Dönüşüm Şartnamesi” ile EGO ve ASKİ Şartname ve Yönetmeliklerinin ilgili hükümleri esas alınır.
c-Bilgisayar ortamında üretilmiş tüm projeler yine İlgili Belediyenin talep edeceği formatta “Disket” veya “CD” olarak da verilir.
2)Tüm Projelerin Başlık Paftasında Bulunması Gerekli Bilgiler
Tüm projelerin başlık paftasının:
a-Arsanın yeri, tapu kaydı, ada ve parsel numaraları, özel durumlarda varsa içindeki mevcut yapıları ile
b-Yapılacak yapının cinsi, kat adedi, TAKS’ı, KAKS’ı, hangi amaçla kullanılacağı, yapı sahibi, varsa müteahhidi ve denetimini yapacak yapı denetim kuruluşunun adını ve proje müellifleri hakkında gerekli bilgi tablosunu ihtiva etmesi gerekir.
Ayrıca, Yapı Denetimi Hakkındaki Yasaya tabi olmayan binalar için fenni mesuliyet hizmetlerini görecek elemanlar hakkında da gerekli bilgiler içeren bir bilgi tablosu bulunacaktır.
3)Mimarlık Uygulama Projeleri
Mimarlık uygulama projeleri; aşağıda belirtilen ölçek ve niteliklerde düzenlenecektir:
a- Parsel büyüklüğünün gerektirdiği ölçekte (1/200, 1/500) olmak ve aplikasyon tutanağı esas alınmak suretiyle düzenlenmiş genel vaziyet planı ile aynı ölçekte en az iki kesit;
Genel vaziyet planı ve kesitlerde yol kotu tutanağına bağlı mevcut kotlar ile arsanın, yapımdan sonra alacağı şekil ve kotlar, ayrıca bu Yönetmeliğin 105. maddesinde belirtilen ağaç dikme yerleri mutlaka gösterilecektir.
b-(1/50) veya (1/100) ölçekli bodrum, zemin ve tip kat planları, çatı konstrüksiyon planı ile gerekli hallerde istenilebilecek temel planı;
Bir katı (500,00) metrekare (500 dahil) inşaat alanından küçük olan her türlü binalarla, alanı ne olursa olsun tüm konut projeleri (1/50) ölçeğinde verilecektir. Bir katı (500,00) metrekare inşaat alanından büyük olan veya bir kenarı (25) metreyi geçen umumi binalar (1/100) ölçeğinde çizilebilmekle birlikte, ilgili Belediye İmar Birimince talep edildiğinde (1/50) ölçeğinde çizilir.
Ancak, otel, hastahane, işhanı gibi aks sistemine göre tertiplenen binalar (1/100) ölçeğinde çizildiği takdirde, bu akslar arasında kalan değişik birimler ayrıca (1/50) ölçeğinde gösterilecektir.
(1/100) ölçeğinde düzenlenen sanayi tesisleri, depo ve garaj binalarında ayrıca (1/50) ölçeğinde birim planları istenmez.
c-(1/50) veya (1/100) ölçekli iki tam kesit;
Kesitlerden biri merdivenden geçmek şartı ile enine ve boyuna olmak üzere esas planların ölçeğinde çizilir. İki taraftan bitişik binalarda bina cephesine paralel kesit herhangi bir özellik taşımıyorsa bir kesit ile yetinilebilir. Kesitlerde yol veya kaldırım kotları, bahçelerin tabii ve tesviye edilecek zemin kotları, bitişik nizam binalarda komşu bina veya parsellerin kotları parselin ( ± 0.00) röperine bağlı olarak gösterilecektir.
d-(1/50) veya (1/100) ölçekli cephe resimleri;
Binaların bitişik olmayan bütün cepheleri çizilecektir. Cephelerde binanın köşelerine rastlayan arazinin mevcut tabii zemin ve tesviye kotları mutlaka gösterilecektir.
İlgili Belediyesince yapıların dış cephe boya ve kaplamaları ile çatının malzeme ve rengine ait kurallar getirildiğinde, bu hususlar mimari projeler üzerinde belirtilecektir.
e-Binalarda giriş cephesinin görülebilecek uygun bir yerine,mevzuatına uygun olarak “numara” konulmak üzere yer ayrılması zorunludur.
Ayrıca cadde/sokak başı ve sonlarında bulunan köşebaşı binalarının cephelerinde cadde/sokak isminin yer alacağı levhalar için de yer belirtilir.
f- Kat planlarında yangın kaçışı şeması ve uyarı levhalarının yerleri gösterilecektir.
g-Büyükşehirce belirlenecek ada/parsellerde çevre (peyzaj) düzenleme uygulama projesi ve bununla bağlantılı olarak;
· Aplikasyon,
· Tesviye,
· Bitkisel peyzaj ve
· Yapısal peyzaj uygulama projeleri ile
· Siluetler ve uygun ölçeklerde (1/1-1/20 ölçeklerde) nokta detayları
h-Sistem kesitleri ve detaylar (1/1-1/20 ölçeklerde) ve
ı-Mimari Uygulama Projesi Mahal Listesi.
4) Statik Uygulama Projesi
a-Statik uygulama projesi; mimari projeye uygun olarak betonarme karkas, yığma kagir, çelik ve diğer yapıların türlerine göre taşıyıcı sistemlerini gösteren temel ve bodrum katlar dahil tüm kat planları, çatı planları ile bunların kesitleri, detayları ve hesaplarıdır.
Hesaplarda zeminin fiziksel parametreleri; zemin- temel, yapı etkileşimi; temel tasarımının belirlenmesinde, mühendislik hizmetleri içeren standartlara ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca yayımlanan Zemin ve Temel Etüdü Raporlarının Hazırlanmasına İlişkin Esaslara uyulur.
Ayrıca hesaplarda Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine uyulmalıdır.
Bu Yönetmelik gereği bina blokları arasında bırakılması zorunlu deprem derzleri, (6,00)metre yüksekliğe kadar en az (30) milimetre olacak ve bu değere (6,00) metreden sonraki her (3,00) metrelik yükseklik için en az (10) milimetre eklenecektir.
b-Statik uygulama projelerinin ve detay resimlerinin ölçeği yapının büyüklüğüne ve özelliğine bağlı olmakla birlikte genellikle mimari proje ölçeğindedir: (1/100,1/50,1/20,1/10,1/5,1/1).
c-Betonarme kalıp planlarında onaylı mimarlık ve tesisat projelerine uygun duman, havalık, hava bacaları ile ışıklıklar; ayrıca pis ve temiz su tesisat yerleri, hermetik cihazların baca delikleri de tam ölçüleri ile işaretlenir.
Merdivenler, mimari projedeki şekli ile kalıp ve donatı planlarında aynen gösterilecektir.
d-Çevre projelerinde olanlarda dahil , varsa istinat duvarları; gerekli ise saha içi yol profilleri (projeleri); ayrıca kanal ve drenaj uygulama projeleri ve detayları da verilir.
e-Herhangi bir sebepten dolayı hasar görmüş yapıların tekrar kullanılıp kullanılamayacağı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca yetkilendirilen proje müşavirlik bürolarında görevli uzman mühendislerin vereceği rapora göre belirlenir. Bu raporlar, proje ve hesap ile yerinde tetkik sonuçlarına dayandırılacaktır.
5-Mekanik Tesisatı Uygulama Projeleri
a-Mekanik tesisat uygulama projelerinin ve detay resimlerinin ölçekleri yapının özelliğine ve büyüklüğüne göre belirlenmekle birlikte, zorunluluk olmadıkça mimari uygulama projeleri ölçeğinde çizilir:
(1/100,1/50,1/20,1/10,1/5,1/1)
b-Temiz ve pissu, kat/merkezi ısıtma, havalandırma/soğutma, doğalgaz, klima, asansör ve saha sulama vb tesisat uygulama projeleri ile gerekli detay resimleri düzenlenir.
c-Isı yalıtım projesi ve detayları mimari uygulama projesi ile birlikte hazırlanır.
d-Asansör tesisatı ön projesi, mimari uygulama projesinin onayına esas olmak üzere ayrıca verilir.
e-Yangın Söndürme, Algılama ve Tahliye Projeleri; tesisat projelerinden ayrı olarak ve mimari uygulama projesi ile birlikte hazırlanır. Yangın Söndürme, Algılama ve Tahliye Projeleri; Büyükşehir Belediyesince uygun görüldükten sonra ilçesince onaylanır.
6)Elektrik Tesisatı Uygulama Projeleri
a-Elektrik tesisatı uygulama projeleri ile detay resimlerinin ölçekleri yapının özelliğine ve büyüklüğüne göre tesbit edilmekle birlikte zorunluluk olmadıkça mimari uygulama projesinin ölçeklerinde tertibi esastır: (1/100,1/50,1/20,1/10,1/5,1/1).
b-Elektrik tesisatı uygulama projeleri kapsamında elektrik iç tesisatı (kuvvetli ve zayıf akım), makine mühendisi ile birlikte hazırlanan asansör, iletişim (bina içi telefon, kablolu TV vb.) ve saha aydınlatma tesisat projeleri çizilir.
7) Projelerin İncelenmesi Aşamasında Uyulacak Esaslar
a-İmar Yasası ve diğer ilgili mevzuat, imar planları ve açıklama raporları, İmar Yönetmeliği, imar durumu, yol kotu ve aplikasyon tutanağı belgelerinde belirtilenler dışında; proje müellifi tarafından projenin çizimi sırasında hatalı yapılan ya da eksik çizilen kısımlar için projelerde düzeltme yapılmamalı; hatalı ve eksik kısımlar proje orijinalinde düzeltilerek ozalit kopyalar yeniden çekilmeli, zaruret halinde yapılan düzeltmeler projeyi inceleyenler tarafından kendi el yazıları ile “tarafımdan düzeltilmiştir” sözü ile adı ve soyadı da yazılarak ve tarih konarak imzalanmalı; imza ve düzeltme yapılan yerler resmi mühürle mühürlenmelidir.
b-Proje kopyaları körük şeklinde (A4) normuna uygun şekilde katlanmalıdır.
Mimari, statik ve mekanik ve elektrik tesisat projelerinin birleştirilmesi için yapılabilecek ozalit eklentisi dışında, projelerin ozalit kopyalarında ek yapılmamalı; mimari, statik ve tesisat projelerinin birleştirilmesi için yapılan ek yerleri proje müellifi tarafından mutlaka imzalanmalı ve bütün ek yerleri (2) yerinden inceleyenlerce imzalanarak resmi mühürle mühürlenmeli; gerekli durumlarda proje müellifinin imzası alınmalıdır. Ancak büyük tesislere ait projelerden eklenmesi mümkün olmayanlar bir anahtar paftada gösterilmeli ve proje tamamının kaç paftadan ibaret olduğu proje onay sayfasına yazılarak imzalanıp mühürlenmelidir.
c-Projelerin onay sayfası, zamanla yıpranıp imzaların kaybolmasına imkan vermeyecek bir yerde (Örneğin dıştan bir iç sayfada ya da bir kapak altında) olmalı ve bu sayfada projeyi mimari, statik ve tesisat yönünden inceleyenlerle onaylayanın adı,soyadı, meslek unvanı, tarih ve imzası bulunmalıdır.
d-Projelerde “meslek odaları vizesi” aranmaz ve İlgili Belediyelerce vize uygulaması konamaz.
e-4708 sayılı Yapı Denetim Hakkında Kanuna tabi yapıların mimarlık–mühendislik uygulama projeleri incelenip onaylanmadan önce, bunlar üzerinde yapı denetim kuruluşlarının denetçi mimar ve mühendislerinin uygunluk imzası aranır.
f-2863 sayılı Yasaya tabi parsellerde ise ayrıca Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu kararı ile Kurul onanlı mimari, röleve, restitüsyon veya restorasyon projeleri istenir.
Kamuya Ait Yapı ve Tesisler
Madde 83- Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacak veya yaptırılacak yapılara, imar planlarında o maksada tahsis edilmiş olmak, plan ve mevzuata aykırı olmamak ve bu Yönetmelikte getirilmiş hükümlere uymak üzere mimari, statik, tesisat ve her türlü fenni mesuliyeti bu kamu kurum ve kuruluşlarınca üstlenilmesi ve mülkiyetin belgelenmesi kaydı ile avan projeye göre ruhsat verilir.
Ancak, kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan veya yaptırılacak olan karayolu, demiryolu, tünel,köprü, menfez, baraj, hidroelektrik santralı, sulama ve su taşıma hatları, enerji nakil hatları, boru hatları (doğal gaz boru hattı ve benzeri), silo, rafineri gibi enerji, sulama, tabi kaynaklar, ulaştırma hizmetleri ile ilgili tesisler ve bunların müştemilatı niteliğinde olan kontrol kulübesi, trafo, eşanjör, elavatör, konveyör gibi yapılar inşaat ruhsatına tabi değildir.
Bu tür yapı ve tesislerin inşaasına başlanacağının, ilgili yatırımcı kamu kurum ve kuruluşu tarafından mülkiyete ilişkin bilgiyle birlikte yazılı olarak İlgili Belediyeye bildirilmesi gerekir.
Devletin güvenlik ve emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin hareket ve savunması bakımından gizlilik arz eden yapılara;İlgili Belediye’ den alınan imar durumuna, kat nizamı, cephe hattı, inşaat derinliği ve toplam inşaat metrekaresine uyularak projelerinin kurumlarınca tasdik edildiği, statik ve tesisat sorumluluğunun kurumlarına ait olduğunun ilgili Belediyesine yazı ile bildirildiği takdirde (80.) maddede sayılan belgeler aranmaksızın yapı ruhsatı verilir.
Esaslı Onarım (Tamir)ve Değişikliklerde (Tadiller) Proje ve Ruhsat
Madde 84- 1)Yapılacak esaslı onarım (tamir) ve değişiklikler (tadiller) ruhsata tabidir.
2) Yapı ruhsatı alınmış olan yeni inşaat, ilave ve esaslı tadillerde sonradan değişiklik yapılması istendiğinde mimari projenin yeniden tanzim edilmesi gereklidir.
Bu değişiklik yapının statik ve mekanik/elektrik tesisat esaslarında da değişiklik yapılmasını gerektirdiği takdirde yeniden statik ve mekanik / elektrik tesisat projeleri istenir.
Proje üzerinde basit düzeltmeler (Tashihler) yapılması mümkün olan hallerde ayrıca, tadilat projesi istenmez. Bu düzeltmeler mevcut tüm projeler üzerinde işlenerek, İlgili Belediyesince mühürlenir, imzalanır. Ayrıca, proje müellif(ler)’inin imzasını almak kaydı ile yapı izni almaya gerek yoktur.
Kazı İzni
Madde 85- Bir parselde kazı yapılabilmesi için yapı ruhsatı alınması zorunludur. Kazıdan doğan her türlü kazalara ait sorumluluk mal sahibine ve yapının denetiminden sorumlu yapı denetim kuruluşuna aittir. Yan parseldeki yapılar ve toprak kaymaları ile ilgili önlemlerin alınması gerekmektedir. Aksi takdirde İmar Kanununun (32.), (40.), ve (42.) maddeleri hükümlerine göre işlem yapılır.
Özellik arz eden yapılarda inşaat ruhsatı verilmeden önce mal sahiplerinin talebi üzerine İlgili Belediyenin İmar Biriminin uygun görüşü üzerine mimari proje onayı ile zemin etüdü raporuna göre kazı izni verilebilir.
İstinat Duvarları Yapımında Ruhsat Alma Zorunluluğu
Madde 86- Dik eğimli ve tehlike arz eden veya tabii zemini yola göre yüksek olan parseller ile özellik arz eden durumlarda ve İlgili Belediyesince gerekli görüldüğü takdirde statik proje, hesaplara dayalı olarak tahkimat yapılması ve ruhsat alınması zorunludur.
Çevresi için tehlike arz eden parsellerde gerekli olan istinat duvarları yapılmadan esas bina inşaatına başlanılmaz.
İstinat duvarları tamamlanmadan binalara yapı kullanma izni verilemez.
Ruhsata Tabi Olmayan İnşaat İşleri
Madde 87- 1) İmar planları, hükümleri ve raporları ile bu Yönetmelik yanında 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanun hükümlerine aykırı olmamak, yapının taşıyıcı unsurları ve ısı yalıtımını olumsuz olarak etkilememek; bağımsız bölümlerin brüt inşaat alanlarını artırmamak ,kullanım amacı ve cephe görünümünü değiştirmemek koşulları ile
a- Derz, iç ve dış sıva , boya, badana,oluk, dere, doğrama, döşeme ve tavan kaplamaları, elektik ve sıhhi tesisat ile kiremit aktarılması işleri,
b-Korkuluk, parapet, paratoner, gölgelik (pergole), çardak (kameriye), derinliği (1,00) metreyi geçmeyen süs havuzu ve bahçe düzenlemesi yapılması,
c-Kendi bağımsız bölümü içinde taşıyıcı olmayan bölme duvarlarının kaldırılması veya bina statiğini etkilemeyen duvarların konulması,
d-Basit tamir ve tadiller,
e-İç dekorasyon işleri, zemin katta bulunan iş yerlerinin imar durumuna aykırı olmayan vitrin değişiklikleri ,
f- Duvar kaplaması, baca, saçak, çatı ve benzeri unsurların onarımı ruhsata tabi değildir.
2) Ruhsat almayı gerektirmeden yapılabilecek / değiştirilebilecek / onarılabilecek nitelikteki inşaat işlerinin onaylı mimarlık ve mühendislik projelerinde gösterilmiş haliyle yapılmamış veya farklı tatbik edilmiş olması projelerde değişiklik / yeni proje gerektirmez.
Taşıyıcı bölme duvarları ile taşıyıcı olsun / olmasın bağımsız bölümler arasındaki duvarların kaldırılması halinde bu durum onaylı projesine ve ruhsatına işlenmek üzere İlgili Belediyeye başvurulacaktır.
Bu başvuruda işe nezaret edecek mimar/mühendis ismi de İlgili Belediyeye bildirilir.
Muvakkat Yapılar
Madde 88-1) Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerlerde
a-Yapılanma Şartları
İmar planlarında tamamı umumi hizmetlere ayrılan veya kalan parçası plan ve bu Yönetmelik hükümlerine göre yapı yapılmasına müsait olmayan arsalar, kamulaştırılıncaya kadar sahipleri tarafından olduğu gibi kullanılmaya devam olunur.
Bu gibi yerlerden müracaat gününde (5) yıllık imar programına dahil bulunmayanlarında; yükseklikleri tabii zeminden (7,50) metreyi, toplam inşaat alanı (250,00) metrekareyi geçmemek, birden fazla bodrum kat yapılmamak, en az bahçe mesafelerini korumak, mümkün mertebe sökülerek başka bir yere taşınması mümkün malzemeden ve buna müsait bir sistemde inşaa edilmek şartı ile ve yine imkan nispetinde mevcut ve müstakbel yol üzerlerine konumlandırmamak suretiyle imar planı tatbikatına kadar, sahiplerinin isteği üzerine İlgili Belediye Encümeni’nce muvakkat inşaat veya tesisat yapılmasına izin verilir.
Bu yapının/tesisatın imar planına göre bulunduğu bölgenin özellikleri ve İlgili Belediye Başkanlığının teklifi de göz önüne alınarak, hangi maksat için yapılıp kullanılabileceği İlgili Belediye Encümenince tayin ve tesbit olunur. Mülk sahibi bu maksadın dışına çıkamaz.
Bir parselde birden fazla muvakkat yapıya izin verilmesi halinde bu yapıların bodrum kat hariç brüt inşaat alanları toplamı (250,00) metrekareden ve yükseklikleri (7,50) metreden fazla olamaz.
b-Muvakkat Ruhsat Müddeti
Muvakkat yapı ruhsat süresi en fazla (10) yıldır. Yapı izni verilmezden önce İlgili Belediye Encümeni kararının gün ve sayısının, (10) yıllık müddet için muvakkat inşaat veya tesisat olduğunun ve diğer lüzumlu ölçü ve şartların tapu kaydına şerh edilmesi gereklidir.
Muvakkat süresi tapu kaydına şerh verildiği günden başlar.
c-Plan tatbik olunurken, muvakkat inşaat ve tesisler yıktırılır. (10) yıllık muvakkatlık müddeti dolduktan sonra veya (10) yıl dolmadan yıktırılması veya kamulaştırılması halinde muvakkat bina ve tesisatın, Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre takdir edilecek bedeli sahiplerine ödenir.
2)Kapanan Yollar ve Mahreci Bulunmayan Parseller
a-İmar planına göre kapanan yollar ve mahreci bulunmasına rağmen yapı adası ortasında kalan parseller ifraz edilemezler. Bu gibi yerler İmar Kanununun ilgili hükümleri uygulanamadığı ve yapı yapılmasına müsait bir durum elde edilemediği takdirde bu hükümler uygulanıncaya veya kamulaştırılıncaya kadar sahiplerince olduğu gibi kullanılmaya devam olunur.
b-Bu gibi arsalardan müracaat gününde (5) yıllık imar programına dahil olmayan ve bu Yönetmelik hüküm ve ölçülerine göre bina yapılmasına müsait bulunanlara da bu maddenin (1). fıkrasındaki şekil ve esaslar dahilinde muvakkat inşaat /tesisat izni verilir.
3)Bu maddenin uygulamasında kadastral parsel de bir imar parseli gibi kabul edilir.
Sınırlı Yapı Yapma ve Yasağı Olan Bölgelere Ait Şartlar
Madde 89-1) Tehlikeli ve Ağaçlandırılacak Alanlar
Taşkın, heyelan ve kaya düşmesi gibi afet alanlarında bulunan; sıhhi ve jeolojik mahzurları olan veya bunlar gibi tehlikeli durumlar arz etmesi yüzünden imar planlarına veya ilgili idarelerce hazırlanmış veya onaylanmış raporlara göre yapı yapılması yasak edilen alanlar ifraz edilemez. Bu gibi yerlerde arazinin takviyesine matuf tesislerden başka yapı yapılamaz.
İmar planlarında yukarıdaki nedenlerle “Ağaçlandırılacak Alan” olarak gösterilen alanlarda da aynı esaslara uyulur.
2) Büyükşehir Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde Yerleşme Alanı Dışındaki (İskan dışı) Alanlarda Yapılaşma
a-Hiçbir ölçekte planı bulunmayan (iskan dışı) alanlarda bulunan parsellerde sıhhi ve estetik mahzur bulunmadığı takdirde KAKS % 5’den fazla olmamak, inşaat alanları toplamı yapılması ihtiyari (1) bodrum hariç (2) katta (250.00) metrekareyi, saçak seviyesinin tabii zeminden yüksekliği (7.50) metreyi aşmamak, yol(lar)a ve parsel sınırlarına (5.00) metreden fazla yaklaşmamak şartı ile bir ailenin oturmasına mahsus bağ, sayfiye evleri, eğlence, turizm tesisleri ile bu gibi tesislerin eklentilerinin ve ortak yerlerinin yapılmasına izin verilebilir.
b-Ayrıca, bu alanlarda tarımsal üretimi korumak amacı ile üretimden pazarlamaya kadar tüm faaliyetleri içeren entegre tesis niteliğinde olmamak kaydı ile konutla birlikte veya ayrı ayrı yapılan mandıra, kümes, ahır, ağıl, su ve yem depoları, hububat depoları, gübre ve silaj çukurları, arıhaneler, balık üretim tesisleri ve un değirmenleri gibi konut dışı yapılar; mahreç aldığı yola (10,00) metreden, parsel hudutlarına (5,00) metreden fazla yaklaşmamak; parselde bulunan bütün yapılara ait KAKS (0,40) metre, yapı yüksekliği (6,50) metreyi ve iki katı geçmemek şartı ile yapılabilir.
Bu yapıların (1.) bent koşullarına uymak üzere inşaa edilecek konutla birlikte yapılması durumunda da KAKS (0,40)’ı geçemez.
Beton temel ve çelik çatılı seralar yapı yaklaşma mesafelerine uyulmak şartı ile KAKS’a tabi değildir. Beton temel ve çelik çatı dışındaki basit örtü mahiyetindeki seralar, yukarıda belirtilen çekme mesafeleri ve KAKS’a tabi değildir.
Ayrıca, bu tesisler hakkında Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı diğer ilgili kurum ve kuruluşların taşra teşkilatının uygun görüşünün alınması ve başka bir amaçla kullanılmayacağı hususunda tesis sahiplerince İlgili Belediyeye noterlikçe tasdikli yazılı taahhütte bulunulması gerekmektedir.
c-Bu maddede sözü geçen sıhhi ve estetik mahzurların takdir yetkisi İlgili Belediyeye aittir.
d-Bu maddede anılan yapılar ilgili Bakanlık ve Kuruluşlarca hazırlanmış bulunan (1/50) ölçekli veya (1/100) ölçekli tip projeler üzerinden de yapılabilir.
Sit Alanlarında İnşaat Şartları
Madde 90- Sit alanlarında yapılacak her türlü uygulama, bu konu ile ilgili yürürlükteki tüm yasal düzenlemelere, Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulunun ilke kararlarına ve Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun kararlarına göre yapılacaktır.
Koruma amaçlı imar planı ya da geçiş dönemi yapılaşma koşulları bulunmayan kentsel sit alanlarında hiçbir şekilde imar uygulaması yapılmayacaktır.
Koruma amaçlı imar planı onaylanmış sit alanlarında , tescilli yapı parseline aradan yol geçse bile cephe veren parsellerdeki her türlü uygulama için “Koruma Kurulu”ndan izin alınması gerekmektedir. Diğer parsellerdeki uygulamalar için koruma amaçlı imar planı ve planın tamamlayıcı ekleri doğrultusunda Belediyesinden izin alınacaktır.
Sit alanlarında taşınmazı bulunan mülk sahipleri, taşınmazlarının her türlü bakım ve onarımlarını yaptırmakla yükümlüdürler.
İlgili Belediyesi, gerekli gördüğü hallerde bu taşınmaz sahiplerinden çevreye uygun bakım ve tamirat yapılmasını isteyebilir veya gerekli bakım ve onarım bedeli mal sahibinden alınmak üzere gerekli bakım ve onarım Belediyesi tarafından yaptırılabilir. Yapı taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmiş ise mal sahibi yasal düzenlemeler çerçevesinde kredi isteğinde bulunabilir.
IX. BÖLÜM
YAPI İZNİ( RUHSATI) SONRASI İŞLEMLER
Şantiye Binaları
Madde 91- 1) Binanın mimari uygulama projesi onaylanmadan şantiye binası yapılamaz. Lüzum ve ihtiyaca göre belirli bir süre içinde yapılıp yıkılması gereken şantiye binaları, bu Yönetmelikte belirlenen ölçülere ve yapı iznine tabi değildir. Şantiye binalarının bulunduğu ada/parsel içinde yapılması gereken esas bina veya eklentiler ve/ veya ortak yerler bina şartlarına tamamen uyması halinde yıktırılması gerekmez. Mevzuatın gerektirdiği proje onay ve yapı izni işlemlerinin tamamlanması yolu ile muhafaza edilmesi mümkündür. Aksi halde esas binaya kullanma izni verilebilmesi için şantiye binasının yıktırılması şarttır.
2)Şantiye binalarının yerini, ölçüsünü ve şeklini İlgili Belediye tesbit eder.
3)Özellik arz eden yapılar için parselin alanının veya arazinin topoğrafik durumunun şantiye binası yapılmasına müsait olmaması halinde, mal sahibinin talebi üzerine şantiye binasının İlgili Belediyenin uygun göreceği başka bir alanda / parselde yapılması da mümkündür. Ancak, yapı kullanma izni aşamasında söz konusu şantiye binasının yıktırılmış olduğunun belgelenmesi zorunludur.
Yapı Yerinde Bulundurulması Gereken Levha ve Belgeler
Madde 92 - Ruhsat ve eklerinin yapı yerinde bulundurulması mecburidir.
Ayrıca inşaat müddetince, yapı yerinde mal sahibinin,müteahhidinin; mimarı, statik ve tesisat proje müelliflerinin; şantiye şefinin, yapı denetim şirketinin / mimarlık ve mühendislik fenni mesullerinin isimleri ile inşaat ruhsat numara ve tarihini ihtiva eden en az (0,50/0,75) metre boyutlarında bir levha herkesçe rahat görülebilecek bir yerde asılı olarak bulundurulacaktır.
Yapı Yerinin Gösterilmesi
Madde 93 - Yapı ruhsatı alındıktan sonra İlgili Belediyeye yazı ile müracaat edilerek, yapı yerinin gösterilmesi istenebilir. Belediye dilekçenin verildiği tarihten itibaren (15) iş günü içinde yapı sınırını, (±0,00) kotu ve röperini gösteren onaylı bir aplikasyon krokisi düzenleyerek ve mal sahibine vererek yapı yerini gösterir.
İnşaata Devam İzni
Madde 94- 1) Yapının, temel inşaatı zemin kat seviyesinde geldiğinde bu katın taban betonu dökülmeden önce ilgilisinin İlgili Belediyeye yazılı müracaatı üzerine, yapı en geç (2) gün içinde kontrol edilerek yapı ruhsat ve eklerine/aplikasyon krokilerine uygunsa beton dökülmesine izin verilir.
2) Ayrıca, beton döküldükten sonra ölçü krokilerine göre yapı yeri en geç (10) gün içinde kontrol edilir. Yapı gösterilen yerde ve ruhsat eklerine göre yapılmışsa inşaatın devamına izin verilir.
3) (1.)ve (2.) fıkralarda belirtilen zamanlarda yapı ve yapı yeri kontrol edilmediği takdirde ilgilisi ruhsat ve eklerine ve imar durumuna uygun olmak şartı ile inşaata devam edebilir.
4) (2.) fıkraya göre yapılan işlem sonunda binalar prizmatik ölçülerine göre parselasyon planlarına tersim edilir.
Yapı Denetimleri
Madde 95- 1) Yapı izni vermeden , yapı yeri/yapı en az üç teknik elemanlı belediye ekiplerince yerinde denetlenerek kaçak yapılaşma/onaylı projelere aykırılık varsa 3194 sayılı İmar Yasasının (32.) ve (42.) maddelerine göre işlem yapılır
2)İlgili Belediye/yapı denetim kuruluşlarınca inşaat sırasında gerekli zamanlarda yapılacak tetkiklerde yapının mimari, statik ve tesisat projelerine uygunluğu denetlenir.
3)Ayrıca, inşaat sırasında yapı izin belgesinde gösterilen vizeler yapılarak ruhsat, yapı denetim kuruluşları/fenni mesullerce de imzalanır. Yapının ruhsat ve eklerine uygun olması halinde devamına izin verilir; aksi halde, İmar Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
Isı yalıtım vizesi binanın kaba inşaatı ikmal edilip sıvaları yapılmadan önce yapılır. Bu vizeden önce temel vizesinin yapılması zorunludur.
4) İnşaatın Devamı Sırasında Yapılabilecek Değişiklikler ve Koşulları
Bu Yönetmeliğin (87.) maddesinde belirtilen inşaat işlerinden başka bu Yönetmeliğe aykırı olmamak, statik sistemi, ısı yalıtımı projesini olumsuz yönde etkilememek şartları ile:
a-Bacaların, tesisat hesap ve projelerini esasta etkilemeyen tesisat iç/dış elemanlarının, bağımsız bölümler içindeki bölme duvarlarının, ait olduğu piyeste kalmak üzere pencere, kapı yerlerinin değiştirilmesi ve vitrin ve pencere bölme sistemlerinin yeniden düzenlenmesi, çatı eğiminin azaltılması veya arttırılması, saçak genişlik ve biçimi ile parapet ve korkulukların şekil ve malzemelerinin değiştirilmesi gibi bina inşaat alanı ve bağımsız bölümün kendi alanı içinde kalan ve imar mevzuatına aykırı olmamak üzere yapının inşaası sırasında ihtiyaç duyulan değişikliklerin bu aşamada ruhsata bağlanması zorunlu değildir.
b- Ancak bu değişiklik ve düzenlemeler yapılmadan önce ilgilisi; Belediyeye dilekçe ile başvurarak durumu en az iki nüsha yazı veya kısmi proje ile bildirmeli, ayrıca, tapu tescil belgesi ile bu belgede adı geçen hissedarların yapılacak değişiklikler/düzenlemelere ait muvafakatlerini gösteren noterden onaylı belgeyi ibraz etmelidir.
c-Yapı kullanma izin belgesi alınmadan önce bu değişikliklerin /düzenlemelerin (91.) maddede belirtilen usullere göre mimarlık/mühendislik projelerine işlenerek, gerekli görülmesi halinde, ruhsata bağlanması zorunludur.
Aksi halde İmar Kanununun (32.) ve (42.) maddelerine göre işlem yapılır.
d-Yapılmak istenen değişiklik ve düzenlemelerle ilgili müracaatlarda, yazı veya varsa kısmi proje üzerinde yapının fenni mesullerinin / yapı denetim kuruluşu yetkililerinin ve ilgili proje müelliflerinin de imzaları bulunmalıdır.
e-Bu fıkraya göre yapılan başvurulara eklenen yazı veya kısmi projelere, İlgili Belediye “Alındı” damgası vurarak birer örneğini ilgilisine iade eder. Bunlar denetimler için yapı yerinde bulundurulur.
f-Bu tür müracaatlarla İlgili Belediyeye bildirilmiş olsa dahi mevzuata aykırı olarak yapılmış olan değişiklikler kazanılmış hak doğurmaz.
X. BÖLÜM
YAPI KULLANMA İZNİ
Yapı Kullanma İzni Vermeden Önce Ağaç Dikme Zorunluluğu
Madde 96- Bütün adalar / parsellerdeki yapılaşmalarda binanın zemine oturduğu alanın dışında kalan alanın her (15,00) metrekaresi için bir ağaç dikilecektir. Parselin ağaç dikimine uygun olmaması halinde yukarıdaki şarta göre çıkacak beher ağaç İlgili Belediye Başkanlığının uygun göreceği, imar planlarında kamunun kullanımına ayrılmış bir alana dikilecektir. Uygulama yapılacak adalarda / parsellerde mevcut korunabilecek ağaçlar gerekli olan ağaç sayısından düşülür.
Her İlçe Belediye Başkanlığı, İlçesi hudutları dahilinde dikilmesi uygun olan ağaçların listesini Büyük Şehir Belediyesinden alacak, adalar/parsellerde dikilecek olan ağaçların cinsi ve en az yaşları bu listeden belirlenecektir.
Adasında/parselinde bahçe/çevre düzenlemesi yapılmamış ve gerekli sayıda ağaç dikilmemiş binalara yapı kullanma izni verilmez.
Yapı Kullanma İzni Verilmesi Koşulları ve Gerekli Belgeler Madde 97- 1) KoşullarYapı izni verilebilmesi için;
a-Tasdikli projelerine göre yapı(lar) tamamen bittiği takdirde tamamının, kısmen tamamlanmış binalarda ise tamamlanan kısımlara, yapı kullanma izninin verilebilmesi için bu kısımların ihtiyaçlarını karşılayacak otopark, kömürlük, kapıcı dairesi, kalorifer dairesi ve sığınak gibi ortak yerlerin ve eklentilerin, varsa istinat duvarlarının kesinlikle inşaa edilerek tamamlanmış ve kullanılabilir olması ve yapılarda/binalarda gerekli emniyet tedbirlerinin alınması ,
b- Kanal bağlantısının teknik şartlara uygun olarak yapıldığına dair ASKİ Genel Müdürlüğünden alınacak kanal vizesi belgesinin İlgili Belediyeye ibraz edilmesi,
c- Ana gayrımenkulün (yapı / yapıların) ön ve arka cephelerini ve mümkünse yan cephelerini gösteren en az (0,13x0,18 )metre büyüklüğünde (2) ‘şer adet renkli fotoğraflarının İlgili Belediye İmar Birimince onaylanması,
d- Doğal gaz tesisatının ve bacalarının onaylı tesisat projesine göre inşa edildiğinin İlgili İdare (EGO) tarafından belgelenmesi,
e- Yapı(lar)ın ruhsat eki projelere uygun olarak kısmen / tamamen bitirildiğini belirten ve fenni mesuller /yapı denetim kuruluşlarının denetçi mimar ve mühendisleri tarafından imzalanan rapor düzenlenmesi zorunludur.
f-İlgili Belediyeler, proje ve belgelerde eksik ve yanlış bulunmadığı takdirde başvuru tarihinden itibaren en geç otuz gün içerisinde yapı kullanma izni (iskan) vermek zorundadır. Aksi takdirde bu müddetin sonunda yapının tamamının veya bir kısmının kullanılmasına izin verilmiş sayılır.
Eksik veya yanlış olduğu takdirde, müracaat tarihinden itibaren onbeş gün içinde müracaatcıya ilgili bütün eksik ve yanlışları yazı ile bildirilir. Eksik ve yanlışlar giderildikten sonra yapılacak müracaattan itibaren en geç onbeş gün içinde yapı kullanma izni (iskan) verilir.
Aksi takdirde işlemleri yapmak ve yürütmekte sorumlu olan kişi ve birim amirleri sorumludur.
2)Yapı Kullanma İzni için Gerekli Ek Belgeler
Yapı kullanma izni için aşağıda belirtilen belgeler de istenir;
a-Yapı sahibi/yasal vekili imzalı dilekçe,
b-Geçerli Yapı Ruhsatı,
c- Asansör ise, İşletme Ruhsatı,
d-Mülki idare Amirliğinde alınmış Sığınak Uygunluk Yazısı,
f-SSK İlişiksizlik Belgesi,
g-Fenni mesul/yapı denetim kuruluşu raporu,
h-Büyükşehir Belediye Başkanlığı Numarataj Müdürlüğü’nden Yazı,
ı-Isı İhtiyacı Kimlik Belgesi,
j-Telekom Ankastre Uygunluk Yazısı ve
k-Kullanılan Malzemelerin İrsaliye ve Faturaları.
XI. BÖLÜMMİMARLIK MÜHENDİSLİK PROJE MÜELLİFLERİ SİCİLERİNİN TUTULMASINA İLİŞKİN ESAS VE USULLER
Büro Tescili Yaptırma
Madde 98- Mimarlık mühendislik proje müelliflerinin ilgili meslek odasına kayıtlı olmaları, büro tescillerini yaptırıp her sene yenilemeleri gerekmektedir.
Sicil Durum Belgesi İstenmesi
Madde 99- İlgili Belediyeler ilgili meslek odasınca düzenlenen, meslek adamının o andaki “Sicil Durumunu” gösterir işin adı yazılı belgeyi (Sicil Durum Belgesi)her proje için ister.
Büyükşehirce Projelerin Tescili
Madde 100- İlçe Belediye Başkanlıkları ayrıca Büyükşehir Belediyesi Proje Müellifleri Tescil Bürosundan her proje için ayrı düzenlenen bir belge ibraz etmeyen müelliflerin hizmetlerini kabul edemezler.
Mimarlık, mühendislik uygulama projelerinin tescil işlemlerinde istenecek belgeler, Büyükşehirce tespit edilerek ayrıca ilan edilir.
XII.BÖLÜM
GEÇİCİ HÜKÜMLER, YÜRÜRLÜK VE YÜRÜTME
Yürürlükten Kaldırılan Yönetmelik ve Değişiklikleri
Madde 101- Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 01/05/1986 gün ve 180 sayılı kararı ile uygun görülen ve 12,13,14 Mayıs 1986 tarihlerinde Yeni Tanin Gazetesinde yayımlanarak yürürlüğe konulan Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliği ve değişiklikleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 102- Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce İlgili Belediyesine proje tasdiki için müracaat etmiş olanlar bu Yönetmelik hükümlerine tabi değildir. Ancak, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren (45) iş günü içerisinde ruhsat almaları zorunludur.
Yürürlük
Madde 103- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 104- Bu Yönetmelik hükümlerini Büyükşehir Belediye Başkanı ve İlçe Belediye Başkanları yürütür.
EK-1ZEMİN ARAŞTIRMA RAPORU
A- Zemin Araştırma Raporu Çerçevesi
1) Giriş Bölümü
Bu bölümde yapılan çalışmanın hangi amaçla yapıldığı ve işin kapsamının ne olduğu anlatılır. Projenin amacına uygun olarak hangi yöntemlerin ve neden uygulandığı açıklanır. Ayrıca uygulanan yöntemler için ne tür alet ve ekipmanların kullanıldığı ifade edilir.
2) Proje Alanının Tanıtımı
Çalışma alanı; parselin kullanım alanı, il-ilçe-mahalle sıralaması ile pafta, ada, parsel belirtilerek tanımlanır. Parseli yerinde, tereddüde mahal bırakmayacak şekilde tespit etmeyi sağlayacak yer bulduru harita ve krokileri eklenecektir. Parselin ulaşım durumu tariflenecek, gerekirse ulaşım krokisi ve açık adres eklenecektir. Yine parseli belirleyici tapu, çap, röperli kroki örnekleri mutlaka ek yapılacaktır. Ayrıca parselin kullanım amacı belirtilecektir.
3)Coğrafik Konum
Çalışma alanının topoğrafik durumu, morfolojik ve jeomorfolojik özellikleri, iklim durumu tarif edilir. Parselin kendi içersindeki ve bulunduğu topoğrafya içersindeki yüzey eğimi titizlikle incelenir. Arazi eğiminin %10’u geçtiği durumlarda gerek görülürse yüzey eğim haritası hazırlanarak rapora eklenir.
4)Jeoloji
Bölgenin genel jeolojik yapısı (parsel ve yakın civarı dikkate alınarak), stratigrafi tarifi ve kesiti verilir. Yapısal jeolojisi açıklanır.
Proje alanının ayrıntılı jeolojisinde zemini oluşturan birimlerin, litolojisi, tabakalaşması, çatlaklık durumu, faylar, ayrışma ve bozuşması, yer altı suyu, yüzey suları, drenaj, heyelan, şev yada yamaç stabilitesi, kayma-düşme, devrilme, çökme, krip, şişme, erime, taşıma kapasitesi ve taşkın durumu gibi konular irdelenir.
5)Jeofizik
İlgili idarece uygun görüldüğü takdirde arazi koşullarına uygun seçilen yöntemlerin ilkeleri kısaca tariflenir. Yüzeyde görülen birimlerin derine doğru yanal ve düşey yöndeki özellik değişimleri, yer altı su durumu, boşluk ve temel kaya sorunları gibi ayrıntılar içeren çalışmalar, arazi ve ölçü değerleri ve bu değerlerden hesaplanan büyüklükler açıklanır. Kullanılan yöntem veya yöntemlerden elde edilen veriler, grafikler, kesitler ve arazi modelleri verilir ve değerlendirilmesi yapılır.
6)Mühendislik Jeolojisi Ve Jeoteknik
Bu bölümde, yapılan mekanik sondajlardan ve/veya açılan araştırma çukurlarından (örselenmiş veya örselenmemiş örnekler) elde edilen bilgiler veya araziden (mostra veya inceleme çukurlarından) alınacak zemin yada kaya örnekleri üzerinde yapılacak laboratuar deneylerini içeren (jeoteknik) zemin veya kaya mekaniği incelemeleri ve sonuçları verilir.
Yetkili kurum ve kuruluşlarca onaylanmış laboratuvarlardan alınmış laboratuvar föylerinin orijinalleri rapora eklenir. Arazi koşulu ve yapılan çalışmanın amacına uygun “Mühendislik Jeolojisi” çalışmaları açıklanır. Jeoteknik bulgu ve büyüklükler irdelenir. Zemin grubunun ve yerel zemin sınıfının ne olduğu verilir; zemin profili (kesiti) tarif edilir.
7)Afet Durumu ve Depremsellik
Çalışma alanında bölgesel ve yerel olarak heyelan, sellenme, akma, kayma, çökme vb. olasılıkları hakkında bilgi verilir. Tarihsel ve aletsel dönem deprem etkinliği ve olasılığı, kaçıncı dereceden deprem bölgesinde kaldığı, spektral katsayıları (TA ve TB) ve ivme değerleri verilir ve ayrıca deprem sırasında ve sonrasında karşılaşılabilecek zemin sorunları ve sıvılaşma olup olmayacağı hakkında gerekli bilgiler verilir.
8) Sonuç Ve Öneriler
Bu bölümde, yapılan tüm çalışmaların değerlendirme ve yorumlamaları yapılarak sonuçlar ve çözüm önerileri sunulur. Ayrıca ilgili projelere esas olacak veriler tablo halinde verilir. Bu bölümün en altında rapor müellifinin adı, soyadı, unvan ve oda sicil numarası yazılarak imzalanır. İlgili firmanın açık adı, adresi yazılıp kaşelenir.
9)Kaynaklar
İlgili rapor hazırlanırken doğrudan veya dolaylı olarak yararlanılan kaynaklar soyadına göre alfabetik sıralama yapılarak standartlara uygun biçimde yazılır.
10)Ekler
Bu bölümde metin içeriğinde yer alamayan büyük veri grupları ve (A4) boyutundan daha büyük olan harita ve diğer dokümanlar, (A4) boyutunda katlanarak cep(ler) içinde ve kendi aralarında konu içeriklerine göre gruplanarak verilir. Bu bölümde yer alan dokümanlar ilgilisi tarafından paraflanır veya imzalanır.
B) Zemin Araştırma Raporu Genel Düzeni
1) Ön Kapak
Raporu hazırlayanın Odasınca tescilli büronun adı ve logosu kapağın üst kesimine gelecek şekilde yazılır.
Kapağın orta kesiminde, inceleme alanının il, ilçe adı; ada, pafta, parsel numarası ile birlikte "ZEMİN ARAŞTIRMA RAPORU" ibaresi büyük puntolarla yer alır.
Altta raporun hazırlandığı ilin adı büyük harflerle yazılarak altına ay ve yıl olarak tarih yazılır.
2) İç Kapak
Raporu hazırlayanın Odasınca tescilli büronun adı, logosu, adresi, telefon numarası ve diğer iletişim bilgileri kapağın en üst kesimine gelecek şekilde yazılır.
İç kapakta, ön kapağın orta kesiminde yazılan başlık aynen yazılır ve hazırlayanların adı,soyadı ve unvanları eklenir.
3) İçindekiler
Bu bölümde raporun ana ve alt bölüm başlıkları sayfa numarası ile verilir.
Raporda yer alan şekil, çizelge, sondaj loğu ve ek listeleri ayrı ayrı başlıklar halinde; şekil, çizelge, loğlar ve ekler listelenmiş şekilde içindekiler bölümünden hemen sonra yazılır.
4)Metin Bölümü
Raporun ana ve alt bölümleri yer alır.
5)Yararlanılan Kaynaklar
6)Ekler
C) Zemin Araştırma Raporu Ana ve Alt Konu Başlıkları
1)Giriş
Amaç ve Kapsam
Uygulanan Yöntem ve Aletler
2) Çalışma Alanı ve Yer Bulduru (Lokasyon) Haritası
Coğrafik, Topoğrafik ve jeomorfolojik Özellikler
İmar Durumu
Tapu, Röperli Kroki ve Kot Kesit
3)Jeoloji
Bölgesel Jeoloji
Stratigrafi ve Dikme Kesiti
Yapısal Jeoloji
Proje Alanının Ayrıntılı Jeolojisi
Yeraltı ve Yerüstü Su Durumu
4) Jeofizik
Projeye Uygun Yöntemler ve İlkeleri (Sismik, Elektrik vb.)
Arazi Ölçüm Verileri ve Bu Verilerden Hesaplanan Büyüklükler
Kullanılan Yöntemlerden Elde Edilen Grafik Kesit Arazi Modelleri ve Değerlendirilmesi
5) Mühendislik Jeolojisi ve Jeoteknik
Görünür ve Olası Jeoteknik Sorunlar
Sondaj ve Araştırma Çukuru Çalışmaları
Arazi Deney ve Sonuçları (SPT, Vane vb.)
Süreksizlik Analizi (RQD vb.)
Laboratuvar Çalışmaları
Zemin Profili (Kesiti)
Zemin Grubu ve Yerel Zemin Sınıfı
Bina Önem Katsayısı
Zemin Yatak Katsayısı
6) Afet Durumu ve Depremsellik
Heyelan, Akma, Çökme, Göçme, Sellenme vb. Olasılıklar
Bölgenin Depremsellik Özelliği ve Deprem Olasılığı
Spektral Katsayılar (TA ve TB) ve İvme Değerleri
Deprem Sırasında Karşılaşılabilecek Zemin Sorunları ve Sıvılaşma Durumu
7) Sonuç ve Öneriler
8)Kaynaklar
9)Ekler
Yapılan Arazi Çalışmalarını Gösteren Lokasyon Haritası
Bölgenin Genel Jeoloji Haritası
Proje Alanının Ayrıntılı Jeoloji Harita ve Enine Kesitleri
Sondaj Logları, Araştırma Çukuru Kesitleri
Laboratuar Test Formları (orijinal)
Proje Alanının Yerleşime Uygunluk Haritası
Bölgesel Deprem Haritası
Arazi Verilerine İlişkin Diğer Dokümanlar
D) Zemin İnceleme Raporu: Tip ATİP A Raporu; İmar planında ”Yerleşime Uygun Alanlar” olarak belirlenen yerler için hazırlanır. Bu tür raporlar en az;
Jeoloji çalışmalarını veDepremsellik çalışmalarını içerir.Jeoteknik ve/veya jeofizik çalışmaların yapılıp yapılmayacağı zemin,civar yapılar ve çevre koşulları dikkate alınarak belirlenir.
1)Zemin İnceleme Raporu: Tip BTİP B raporu; İmar planında”Yerleşime Önlemli Alanlar”olarak belirlenen yer için hazırlanır. Bu tür raporlar en az;
Jeoloji çalışmalarını,
Jeofizik çalışmalarını,
Jeoteknik çalışmalarını ve
Depremsellik çalışmalarını içerir.
Jeoteknik çalışmalar çerçevesinde mekanik temel araştırma sondaj(lar)ının da yapılıp yapılmayacağı zemin,civar yapılar ve çevre koşulları dikkate alınarak belirlenir.
2)Zemin İnceleme Raporu: Tip CTİP C Raporu; İmar planlarında”Ayrıntılı Jeoteknik Etüt Gerektiren Alanlar” olarak belirlenen yerler için hazırlanır. Bu tür raporlar;
Jeoloji çalışmalarını,
Jeofizik çalışmalarını,
Jeoteknik çalışmalarını ve
Depremsellik çalışmalarını içerir.
TİP C Raporlarında jeoteknik çalışmalar çerçevesinde temel araştırma sondaj(lar)ının da yapılması mecburidir.
3) İlgili ana konu başlıklarının hangisinin raporda yer alıp almayacağına zemin, kazı derinliği, civar yapılar, yapı büyüklüğü ve çevre koşulları dikkate alınarak projeyi yürütenler tarafından uzmanlık alanlarına göre ilgili yasa, yönetmelik ve genelgeler çerçevesinde karar verilir. Raporda yer almayan konu başlıklarının, neden yapılamadığının gerekçesi açıklanır.
4)Zemin Araştırma Raporu’nda incelenmesi gereken derinlik; binanın veya yapının yapı yükü, etki derinliği, kazı derinliği ve yerel zemin koşulları dikkate alınarak projeyi hazırlayanlar tarafından belirlenir.
- MEVZUAT BÖLÜMÜNÜN KURALLARI
- Burada yer alan içerik sadece siz ziyaretçilerimize mesleğimizle ilgili tüm mevzuata toplu olarak erişim sağlamak amacıyla derlenmiştir.
- Mevzuat bölümü güncel tutulmaya çalışılmaktadır.
- Ancak hukuki sorunların önemini dikkate alarak lütfen ayrıntılı ve güncel mevzuat için http://www.yargitay.gov.tr veya http://www.danistay.gov.tr adreslerini ziyaret ediniz.
- MESLEKİ MEVZUAT LİSTESİ